Wat is salmonella en hoe voorkom je besmetting?

In dit artikel
Wat is salmonella en hoe voorkom je besmetting?

dossier

Salmonella leeft in de darmen van dieren. Via voedsel dat in aanraking kwam met stoelgang van die dieren, kunnen mensen besmet geraken. Typische bronnen zijn rauwe groenten en gevogelte, en bij chocolade gebeurt besmetting via de cacaobonen. 

De meeste mensen worden niet ziek van de bacterie. Wie wel ziek wordt, ervaart buikgriepachtige symptomen. Vooral kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en personen met een verzwakte weerstand zijn vatbaar voor complicaties.

Lees ook: Vogelgriep: wat zijn de symptomen?

Oorzaak

123-eieren-besmet-salmonella-voedselverg-05-18.jpg
De salmonellabacterie komt vooral voor in rauw vlees, eieren, rauwe melk en melkproducten, rauwe groenten, vis en garnalen. Als je besmette producten eet, betekent dat niet automatisch dat je een infectie krijgt. Enkel wanneer de bacteriën zich op het voedsel hebben kunnen vermeerderen, dreigt er infectiegevaar. Dit gebeurt als men producten niet voldoende gekoeld bewaart of als ze niet goed verhit worden. Om de salmonellabacterie te doden, moet een product volledig (dus ook aan de binnenkant) tot 70 °C verhit wordt. Invriezen en koelen van producten doodt de bacterie niet, maar gaat wel vermeerdering tegen.

Lees ook: Waarom je best niet te vaak sushi en sashimi eet

Symptomen

Niet iedereen die besmet is geraakt met de salmonellabacterie, wordt ernstig ziek, maar als je klachten ontwikkelt, gebeurt dat doorgaans 6 tot 72 uur nadat je besmet voedsel hebt gegeten. Meestal zijn die klachten diarree, buikkrampen, misselijkheid en braken. Na 3 tot 7 dagen gaan ze normaal gezien vanzelf voorbij. Soms hebben mensen ook hoofdpijn, koorts, spierpijn en/of gewrichtspijn. 

Bij ouderen en kleine kinderen kunnen de maag-darmklachten ernstiger verlopen door de kans op uitdroging. Bij een klein deel – minder dan 5% - kan een besmetting met salmonella zich uitbreiden naar de bloedbaan, bijvoorbeeld bij verzwakte personen die al lijden aan een andere ziekte. Dit kan uitmonden in ernstigere aandoeningen zoals bloedvergiftiging, hersenvliesontsteking en urineweginfecties.

Lees ook: De link tussen vleesconsumptie en urineweginfecties (cystitis)

Behandeling

Bij een salmonella-infectie moet je meestal gewoon uitzieken. Het is beter dat je immuunsysteem de infectie zelf ‘opruimt’. Belangrijk is dat je voldoende drinkt, want door diarree, overgeven en koorts kan je veel vocht verliezen.
Bij aanhoudende of ernstige klachten zoals hoge koorts kan wel een behandeling nodig zijn. Als de koorts na drie dagen nog niet minder is, ga je het best naar de dokter. Bij ernstige infecties of bij verzwakte patiënten zal de arts een antibioticakuur voorschrijven.

Lees ook: Is vlees kankerverwekkend?

Hoe voorkom je besmetting?

Om besmetting met salmonella te voorkomen, is een goede hygiëne de belangrijkste preventiemaatregel:

  • Volg de bewaaradviezen op de producten goed op
  • Was geregeld je handen in de keuken en voor het eten
  • Let erop dat rauwe dierlijke producten in de keuken geen contact hebben met producten die je rauw eet, zoals salades. Gebruik bijvoorbeeld aparte snijplanken en messen voor rauw vlees en rauwe groente. 
  • Verhit vlees, vis, eieren en schelpdieren totdat ze gaar zijn

Lees ook: Tips om voedsel veilig te bewaren

Bronnen:
https://www.rivm.nl
https://www.mlds.nl
https://www.mayoclinic.org

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: april 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram