Bloedwaarden: symptomen van laag en hoog hematocriet
In dit artikel
Bloedwaarden: symptomen van laag en hoog hematocriet
dossier
Hematocriet is het percentage rode bloedcellen in iemands bloed. Een normale hematocrietwaarde bij gezonde volwassenen ligt tussen de 37 en 52 procent. Dit getal varieert, afhankelijk van iemands geslacht en leeftijd. Lage hematocrietwaarden wijzen op aandoeningen zoals
bloedarmoede. Hoge waarden kunnen wijzen op polycythemie, een aandoening die het risico op het ontwikkelen van een bloedstolsel vergroot.
Lees ook: Wat is ferritine en welke bloedwaarden zijn normaal?
Wat is hematocriet?
© Getty Images
Hematocriet verwijst naar het percentage rode bloedcellen in het lichaam. Als iemand bijvoorbeeld 50 milliliter rode bloedcellen in 100 ml bloed heeft, is zijn of haar hematocrietgehalte 50 procent.
Rode bloedcellen transporteren zuurstof door het lichaam en geven bloed zijn karakteristieke rode kleur. Naast zuurstof bevatten rode bloedcellen ook hemoglobine, een eiwit dat zich bindt aan zuurstofmoleculen. Hierdoor kunnen rode bloedcellen zuurstof uit de longen halen en door het hele lichaam afgeven.
Normale hematocrietwaarden liggen bij mannen tussen de 42 en 52 procent en bij vrouwen tussen 37 en 47 procent.
Symptomen bij laag hematocriet
Een minimum hoeveelheid rode bloedcellen is essentieel om de lichaamsprocessen soepel te laten verlopen. Als die hoeveelheid te laag is, kan je een aantal klachten vertonen:
- Zwakte
- Weinig energie
- Vermoeidheid
- Bleke teint
- Onregelmatige hartslag
- Moeite met ademhalen
- Koude handen of voeten
Deze symptomen wijzen op bloedarmoede. Het hemoglobinegehalte is dan lager dan normaal. Milde bloedarmoede is behandelbaar en komt vooral voor bij vrouwen. Ernstige bloedarmoede kan wijzen op een ernstigere onderliggende gezondheidstoestand.
Lees ook: Waarom hebben vrouwen meer last van koude handen en voeten?
Laag hematocriet tijdens de zwangerschap
Tijdens de zwangerschap is je hematocrietwaarde meestal iets lager. Dat is niet zo erg. De reden is dat er meer vocht in je bloed zit als je zwanger bent.
Is het hematocriet te laag tijdens de zwangerschap, dan lijd je aan bloedarmoede. De oorzaak is meestal te weinig ijzer. Je lichaam heeft ijzer nodig om hemoglobine te maken. En als je zwanger bent, gebruikt je lichaam nu eenmaal veel ijzer.
Je gynaecoloog laat onderzoeken hoeveel hemoglobine je in je bloed hebt. Dit gebeurt in de periode voordat je 13 weken zwanger bent. En opnieuw als je 30 weken zwanger bent.
Lees ook: Wat is ferritine en welke bloedwaarden zijn normaal?
Lees ook: Wat zijn de symptomen en gevolgen van een ijzertekort?
Symptomen bij hoog hematocriet
Als je een hoog hematocrietgehalte hebt, heb je meestal de volgende symptomen:
- Blozende huid
- Duizeligheid
- Hoofdpijn
- Problemen met zicht
- Vergrote milt
Deze symptomen duiden op polycythemie, een aandoening waarbij het lichaam te veel rode bloedcellen produceert. Dit betekent dat het bloed dikker is en gemakkelijker klontert. In sommige gevallen is de oorzaak van polycythemie uitdroging. Als je te weinig drinkt, daalt het plasmagehalte, waardoor het aandeel rode bloedcellen in het bloedvolume toeneemt. Je kan het de hoeveelheid rode bloedcellen verlagen door te rehydrateren.
Bronnen:
Laatst bijgewerkt: januari 2024
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
