Ayurveda en voeding

dossier

Ayurveda is een eeuwenoude Indiase geneeswijze. Ze is gebaseerd op de overtuiging dat gezondheid en welzijn afhangen van een delicaat evenwicht tussen de geest, het lichaam en de omgeving. Het belangrijkste doel van ayurvedische geneeskunde is het bevorderen van een goede gezondheid en het voorkomen, niet het bestrijden van ziekten. Behandelingen kunnen wel gericht zijn op specifieke gezondheidsproblemen.

Lees ook: Fytotherapie: kruidengeneeskunde voor beginners

Wat is ayurveda?

Ayurveda is gebaseerd op de theorie dat alles in het universum - dood of levend - met elkaar verbonden is. Als je geest, lichaam en ziel in harmonie zijn met het universum, ben je gezond. Als iets dit evenwicht verstoort, word je ziek. Zaken die dit evenwicht kunnen verstoren, zijn onder andere seizoensveranderingen, leeftijd of je emoties.

Ayurvedische geneeskunde probeert een gezond en sterk lichaam te creëren door middel van een reeks voedings-, bewegings- en leefstijlmethoden, waaronder slaap, intuïtief eten en mindful leven. Als je een ayurvedisch dieet volgt, eet je voornamelijk onbewerkte of minimaal bewerkte voedingsmiddelen en beoefen je mindful eetrituelen, waardoor je gezonder en slanker zou worden.

Lees ook: Psoas-spier: 4 oefeningen tegen lage rugpijn, stress en angst

De types of ‘dosha’s’ in ayurveda

Personen die ayurveda beoefenen, geloven dat ieder mens is opgebouwd uit vijf basiselementen die in het universum te vinden zijn: ruimte, lucht, vuur, water en aarde. Deze elementen worden in het menselijk lichaam gecombineerd tot drie levenskrachten of energieën die men dosha's noemt. Zij bepalen hoe je lichaam werkt. 

  1. Vata dosha (ruimte en lucht): Vata types zijn vaak creatief, intens of expressief.
  2. Pitta dosha (vuur en water): Pitta’s zijn eerder intelligent, vrolijk en gedreven.
  3. Kapha dosha (water en aarde). Kapha’s zijn vooral loyaal, kalm, liefdevol of lusteloos.

Iedereen bezit een unieke mix van de drie dosha's, waarbij de ene meestal sterker is dan de andere. Elke dosha regelt een andere lichaamsfunctie. Men gelooft dat je kansen om ziek te worden - en de gezondheidsproblemen die je ontwikkelt - verband houden met de balans van je dosha's.

Lees ook: Disfunctioneel ademen: wat zijn de symptomen van verkeerd ademen?

Ayurveda voor beginners: voeding

Getty_ayurveda_citroen_kruiden_2023.jpg

© Getty Images

Aanhangers van de ayurvedische leer geloven dat je belangrijkste dosha bepaalt wat je eet. Daarnaast gelden er enkele ayurvedische basisprincipes:

  • Integreer zes rasas of smaken in je voeding. Neem bij elke maaltijd voedsel dat zoet, zout, zuur, bitter, scherp en wrang is.
  • Begin je maaltijd met zoet smakend voedsel (zoals fruit).
  • Eet daarna zoute voedingsmiddelen (zoals zeevruchten) en zure voedingsmiddelen (zoals citrusvruchten).
  • Eindig met scherp voedsel (zoals uien of paprika's), wrang voedsel (groene appels of groene thee) en bitter voedsel (selderij, boerenkool of groene bladgroenten). 
  • Eet bedachtzaam en geconcentreerd. Vermijd praten, lachen en andere afleidingen om optimaal te kunnen genieten van je maaltijd en de heilzame werking ervan.
  • Eet langzaam genoeg om van de smaak van het eten te kunnen genieten.
  • Eet de juiste hoeveelheid. Wees je bewust van hongersignalen en tekenen van verzadiging om overeten te voorkomen.
  • Eet alleen als je vorige maaltijd is verteerd: je mag niet eten binnen drie uur na je vorige maaltijd of tussendoortje, maar je mag ook niet langer dan zes uur zonder voedsel zitten.
  • Concentreer je op ontbijt en lunch. Veel ayurvedische beoefenaars raden aan om een bescheiden ontbijt en een grotere, bevredigende lunch te eten. Het avondeten kan je wel of niet nemen, afhankelijk van je hongergevoel.
  • Eet vers, zelfgemaakt voedsel in plaats van bewerkte producten.
  • Concentreer je op voedingsmiddelen die alle dosha's in balans brengen, waaronder fruit, groenten, rijst, noten en honing als zoetstof.
  • Ayurveda staat ook bekend om het gebruik van kruiden zoals ashwagandha, kurkuma, gember, komijn en zwarte peper.

Lees ook: Ashwagandha: werking, voordelen en nadelen

Bronnen:
https://www.ayu.nl
https://www.webmd.com

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: december 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram