Gerelateerde artikels
Pompelmoes gevaarlijk wanneer je geneesmiddel neemt
In dit artikel
Pompelmoes gevaarlijk wanneer je geneesmiddel neemt
dossier
Dat pompelmoes de werking van sommige medicatie kan verstoren, is al langer geweten. Maar hoe gevaarlijk is de combinatie, en om welke geneesmiddelen gaat het precies?
Lees ook: De voordelen van citrusvruchten voor je gezondheid en welzijn
Grapefruit en pompelmoes zijn rijk aan vitamine C en kalium, maar bevatten ook furanocumarines. Deze chemische stoffen, die van nature aanwezig zijn in de vrucht, kunnen een effect hebben op het metabolisme van bepaalde geneesmiddelen, wat leidt tot ongewenste effecten.
Lees ook: Mag je citrusfruit eten en drinken gedurende chemotherapie?
Risico op overdosis
Meestal verstoort grapefruit de werking van het medicijn door meer van de stof in de bloedbaan te laten komen. Dit komt doordat de furanocumarines van de vrucht het cytochroom P450 3A4 enzym in onze dunne darm en lever remmen. Dit CYP3A4 enzym breekt (metaboliseert) veel geneesmiddelen. Wanneer grapefruit de werking van CYP3A4 blokkeert, komt er meer van het geneesmiddel in de bloedbaan terecht. Het blijft ook langer in het lichaam. Met andere woorden, één tablet innemen met een glas grapefruitsap kan hetzelfde zijn als twintig tabletten doorslikken met water.
"Als er te veel medicijnen in het bloed zitten, kun je meer bijwerkingen krijgen", legt Dr. Shiew Mei Huang van de FDA uit. Als je bijvoorbeeld je anticholesterolbehandeling (statines) combineert met grapefruitsap, kan de hoeveelheid medicijnen die in je bloed terechtkomt leverschade veroorzaken en zelfs leiden tot nierfalen.
Lees ook: Hoe ontstaat acuut nierfalen?
Risico op onderdosering
Het tegenovergestelde effect kan ook worden waargenomen bij andere medicijnen, zoals bepaalde anti-allergische geneesmiddelen. "Grapefruitsap kan de hoeveelheid daarvan in het bloed verminderen", waardoor de effectiviteit van de medicatie afneemt, legt Huang uit. In dit geval tast de vrucht de eiwitten in het lichaam aan die verantwoordelijk zijn voor het transport van de medicijnmoleculen. De concentratie van het allergiemedicijn in het bloed wordt dan gehalveerd en geeft daarom mogelijks een verminderde werking.
Lees ook: Contra-indicaties: wanneer gebruik je beter geen ibuprofen?
Wat zijn de risicofactoren?
- De hoeveelheid: Eén stuk fruit of 200 ml sap kan al genoeg zijn om bijwerkingen te veroorzaken.
- Frequentie: hoe meer grapefruit of pompelmoes je eet, hoe groter het risico.
- De tijd tussen het eten van grapefruit en het innemen van het medicijn: er moet een periode van minimaal 24 uur in acht worden genomen.
- De leeftijd van de patient: Niet zozeer in termen van gevoeligheid voor interacties, maar gewoon omdat het percentage mensen dat medicijnen gebruikt geleidelijk toeneemt na hun vijftigste.
Welke geneesmiddelen kunnen interageren met pompelmoes?
Van ongeveer veertig moleculen is vastgesteld dat ze een bijzonder risico lopen op ernstige interacties met grapefruit, hoewel dit niet betekent dat andere moleculen niet betrokken zijn. Daarom is uiterste voorzichtigheid geboden. Lees altijd zorgvuldig de bijsluiters: indien nodig zullen ze dit risico op interactie vermelden.
- Statines: Statines zijn geneesmiddelen die gebruikt worden om het cholesterolgehalte te verlagen. Grapefruit verhoogt de hoeveelheid simvastatine, lovastatine of atorvastatine in het bloed, met het risico dat de bijwerkingen van deze medicijnen verergeren.
- Calciumantagonisten: ontspannen de spieren die de wanden van je slagaders vormen. Grapefruit verhoogt het gehalte van deze stoffen in het bloed: lercanidipine, dronedarone, ivabradine, aliskiren, verapamil, ticagrelor, enz.
- Anticoagulantia: Drink geen grapefruitsap als je warfarine gebruikt. Je loopt dan een groter risico op bloedingen.
- Trombocytenaggregatieremmers: Drink geen grapefruitsap als je clopidogrel gebruikt, omdat je medicijn dan minder effectief is. Als je ticagrelor gebruikt, kan grapefruit de effecten ervan versterken.
- Immunosuppressieve of anti-afstotingsmedicijnen die worden voorgeschreven na een transplantatie worden ook beïnvloed door fruit. Raadpleeg je arts als je een van deze medicijnen gebruikt: ciclosporine, tacrolimus, sirolimus, everolimus, temsirolimus, enz.
- Bepaalde antidepressiva (sertraline) of anxiolytica (buspiron)
- Bepaalde geneesmiddelen tegen kanker: regorafenib
Deze lijst is niet volledig. Raadpleeg je arts als je medicijnen gebruikt en grapefruit zou eten.
Bronnen:
https://www.fda.gov
https://www.nhs.uk
https://www.health.harvard.edu
https://www.rfcrpv.fr
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
