Kan tandpasta met houtskool je tanden witter maken?

Actieve (houts)kool, dat tegenwoordig wordt gebruikt in beautyproducten en tandpasta, wordt gemaakt van o.a. notendoppen, kokosnootschillen, bamboe, hout en steenkool. Deze materialen worden verhit tot extreem hoge temperaturen (tot wel 900 °C) en vervolgens bewerkt met stoom of hete lucht, waardoor een gitzwart poeder met een zeer groot intern oppervlak ontstaat. 

Dit actieve koolpoeder is in staat tot adsorptie. Bij adsorptie binden de moleculen van een gas of vloeistof zich aan het oppervlak van een vaste stof of vloeistof, wat de actieve kool dus in staat stelt om stoffen van elkaar te scheiden. Adsorptie is niet hetzelfde als absorptie. Bij absorptie gaan de moleculen zich met een andere stof gaan mengen. 

Tandpasta met toevoeging van koolstof zou plak, bacteriën, voedingsresten en verkleurd materiaal in de poriën van de actieve kool binden en zo een volledig schoon tandoppervlak nalaten. Uit onderzoek blijkt dat houtskooltandpasta effectief zou kunnen bijdragen om na een professionele gebitsreiniging oppervlakkige verkleuring op tanden tegen te gaan. Dat houtskooltandpasta de tanden op zich echt bleker of witter maakt, is daarentegen niet wetenschappelijk bewezen. Zelfs als ze fluoride bevatten, kunnen ze maar weinig bijdragen aan de remineralisatie van glazuur, laat staan cariës en gebitsslijtage voorkomen. Sterker nog, zulke tandpasta zou zelfs de tanden kunnen beschadigen.

Aangezien houtskool in poedervorm uit relatief grove korrels bestaat, kan de houtskool het tandglazuur aantasten, waardoor de tanden verzwakken. Bovendien werkt de houtskool de kracht van de fluoride tegen, waardoor het beschermend effect van fluoride aanzienlijk vermindert. Beide effecten zorgen ervoor dat de kans op cariës net groter wordt, zeker als je van een gewone fluoridehoudende tandpasta op een fluoridevrije houtskooltandpasta overschakelt.

Als je dan toch per se zwarte tandpasta wil gebruiken, kies je best voor houtskooltandpasta mét fluoride. Gebruik de tandpasta maximaal één keer per week, maar zeker niet dagelijks.