Hoe dodelijk is pancreaskanker?

dossier Pancreaskanker is een van de meest dodelijke vormen van kanker. Als er geen uitzaaiingen zijn, is ongeveer 8% van de patiënten vijf jaar na de diagnose nog in leven. Bij uitzaaiingen zijn de overlevingskansen bijzonder klein. De lage overlevingsgraad ligt aan het feit dat het een agressieve kanker is waarbij een vroege diagnose bijzonder moeilijk is. In het beginstadium veroorzaakt pancreaskanker namelijk nauwelijks klachten. De ziekte wordt daarom ook vaak 'de stille doder' genoemd.

Wat is de pancreas?

• De klier produceert spijsverteringsenzymen die worden vrijgegeven in het duodenum, waar ze helpen bij het afbreken van vetten, koolhydraten en eiwitten tot een vorm die door je lichaam kan worden opgenomen. 
• De pancreas produceert ook insuline en glucagon - twee hormonen die cruciaal voor bloedsuikerregulatie. Insuline helpt cellen glucose (suiker) uit je bloed te absorberen voor energie of opslag, terwijl glucagon wordt vrijgegeven als je bloedsuikerniveaus te laag zijn.

Lees ook: Pancreatitis: ontsteking van de pancreas of alvleesklier

Symptomen pancreaskanker

De symptomen van de ziekte zijn niet heel specifiek. Mogelijke symptomen zijn: pijn in het bovenste deel van de buik die uitstraalt naar de rug, geelzucht, gewichtsverlies, vermoeidheid, spijsverteringsproblemen, verminderde eetlust en misselijkheid. Als pancreaskanker uiteindelijk wordt ontdekt, is de ziekte vaak al uitgezaaid naar andere lichaamsdelen of heeft de tumor zich al uitgebreid in het omliggende weefsel, wat de overlevingskansen beperkt. 

Lees ook: Pancreaskanker: door ‘algemene’ symptomen nog steeds moeilijk te herkennen

Soorten pancreaskanker

Oorzaken pancreaskanker

• Roken: Roken verdubbelt bijna het risico op pancreaskanker.
• Overgewicht of obesitas: Mensen met overgewicht hebben ongeveer 20% meer kans om deze ziekte te ontwikkelen dan mensen met een normaal gewicht.
• Type 2 diabetes: Langdurige type 2 diabetes is verbonden met een hoger risico op veel soorten kanker, waaronder pancreaskanker.
• Familiale geschiedenis: Een familiale voorgeschiedenis kan wijzen op genetische mutaties die verhoogd risico geven.

Lees ook: Wanneer heb je overgewicht/obesitas?

Onderzoeken voor diagnose

Bij enig vermoeden van pancreaskanker moet je eerst langsgaan bij je huisarts, die een onderzoek van het bloed en mogelijk van de stoelgang zal voorstellen. Indien nodig zal je doorverwezen worden naar een specialist, die meestal eerst een echografie zal uitvoeren, waarbij de pancreas met geluidsgolven in beeld gebracht wordt. Mogelijke bijkomende onderzoeken zijn een CT-scan, MR-scan, echo-endoscopie, PET-CT-scan en ERCP.

Lees ook: Wat is een MRI-scan en wat is het verschil met een CT-scan?

Behandeling pancreaskanker

Slechts 1 op 5 patiënten komt in aanmerking voor een behandeling om de kanker te genezen. 

Als de tumor nog niet te ver gevorderd is, zal een chirurg normaal de pancreas gedeeltelijk of volledig verwijderen. Indien nodig, krijgen patiënten vooraf radiotherapie en/of chemotherapie om de operatie mogelijk te maken. Na de ingreep is er gewoonlijk (meer) chemotherapie nodig, om het risico te verkleinen dat de kanker terugkomt. Je kan perfect leven zonder een pancreas, maar je wordt dan wel diabetespatiënt en zal medicijnen met pancreas-enzymen moeten blijven nemen om bepaalde voedingsmiddelen te kunnen verteren.

Een chirurgische ingreep kan ook zinvol zijn als de kanker uitgezaaid is, maar dan normaal gezien niet om de patiënt definitief te genezen, maar om de tumorgroei tegen te gaan en klachten te verzachten. Ook chemotherapie kan ingezet worden om de ziekte af te remmen. Radiotherapie kan helpen om de pijn te bestrijden, de tumor lokaal onder controle te houden of om bloedverlies te stoppen. Er is de laatste jaren ook een nieuwe generatie therapieën ontwikkeld die kankercellen veel doelgerichter bestrijden.

Lees ook: Doorbraak in behandeling pancreaskanker: doelgerichte immunotherapie via ‘rijstkorrel’

Bronnen:
https://www.kanker.be
https://www.allesoverkanker.be
https://www.uza.be