Een seksuele stoornis is niet altijd een probleem

nieuws Niet iedereen die met een seksuele stoornis kampt, beschouwt dat ook als een probleem. Zo blijkt uit een onderzoek bij bijna 2.000 Vlamingen en een online enquête bij 30.000 Vlamingen. Seksuologe Lies Hendrickx (KULeuven), die haar doctoraat aan het onderwerp wijdde, ziet een leeftijdsgebonden verband tussen seksuele stoornissen en het ervaren van last.

In 2012 riep het VRT-programma Ook getest op mensen op om deel te nemen aan een online enquête over seksualiteit. Bijna 30.000 mensen vulden de vragenlijst in. Aangevuld met eerdere resultaten van de Sexpert-studie (KU Leuven en UGent) uit 2011-2012, vormden de antwoorden een basis voor academisch onderzoek naar seksuele gezondheid in Vlaanderen. Seksuologe Lies Hendrickx ging met deze twee enquêtes aan de slag en boog zich over de verwarring rond seksuele stoornissen.
“Het lijkt een evidentie dat wie een seksuele stoornis heeft die ook ervaart als een probleem of last, maar in werkelijkheid is dat vaak niet het geval. Een seksuele functiestoornis, zoals pijn bij het vrijen of het herhaaldelijk uitblijven van een orgasme, mag je immers niet vereenzelvigen met een seksuele disfunctie”, stelt Hendrickx.
Volgens DSM-5, het handboek voor classificatie van psychische stoornissen, is er alleen sprake van een disfunctie wanneer iemand een seksuele stoornis ervaart én daar ook last van ondervindt. “Mogelijk omdat men er jarenlang vanuit ging dat elke seksuele stoornis als lastig beleefd werd, werd die ervaren ‘last’ vaak niet gemeten in onderzoek naar seksuele stoornissen.”

Uit de resultaten die Hendrickx analyseerde bleek dat 44 tot 49% van de bevraagde vrouwen en 35 tot 48% van de mannen met een seksuele functiestoornis kampten. Met de vraag of ze deze stoornis ook daadwerkelijk als een last beschouwden, daalden die cijfers met de helft: 22 tot 24% van de vrouwen en 12 tot 21% van de mannen bleken met een seksuele disfunctie te kampen. Een minderheid zag de stoornis dus ook daadwerkelijk als een probleem.
“Specifiek bij vrouwen hebben we bekeken welke factoren samenhangen met het ervaren van last”, vervolgt Hendrickx. “Naast de ernst van de stoornis speelden vooral relationele factoren – zoals relatietevredenheid en communicatie met de partner over seks – en faalangst over het seksuele functioneren een doorslaggevende rol.”
“Hoewel de meeste functiestoornissen opdoken op latere leeftijd, is het niet in de oudere leeftijdsgroepen dat we de meeste probleemervaringen optekenden. Als jongeren geconfronteerd worden met een functiestoornis, lopen zij meer kans om dat als lastig te ervaren. Een mogelijke verklaring hiervoor ligt bij maatschappelijke verwachtingen en prestatiedrang. Vanaf de puberteit moeten jongeren opboksen tegen een hoge norm en worden seksuele stoornissen als abnormaal beschouwd, door de maatschappij en bijgevolg ook door de jongere zelf. Op latere leeftijd staat seks mogelijk minder hoog op de agenda en zullen seksuele stoornissen veel minder snel als een probleem worden ervaren.”