Gerelateerde artikels
Ziekte van Parkinson
In dit artikel
Ziekte van Parkinson
dossier De ziekte van Parkinson is een progressieve aandoening die het zenuwstelsel aantast en zo ook de lichaamsdelen die door de zenuwen worden aangestuurd. Beven is een vaak voorkomend symptoom, maar parkinson kan ook stijfheid of bewegingsvertraging veroorzaken. De ziekte is ongeneeslijk.
Lees ook: Vijftien veel voorkomende misverstanden over de ziekte van Parkinson
Oorzaak parkinson: dopamine
© Getty Images
Lees ook: Leuvense onderzoekers verklaren link tussen darmontsteking en parkinson
Is parkinson erfelijk?
Parkinson is niet erfelijk, maar het hebben van een dicht familielid met de ziekte van Parkinson vergroot wel de kans dat jij de ziekte krijgt. Het risico is echter nog steeds klein, tenzij je veel familieleden hebt die aan de ziekte van Parkinson lijden. Andere risicofactoren voor de ziekte van Parkinson zijn:
- Leeftijd. Jonge volwassenen krijgen zelden de ziekte van Parkinson. De ziekte begint meestal op middelbare of late leeftijd en het risico neemt toe met de leeftijd. Mensen krijgen de ziekte meestal rond hun 60e of ouder.
- Geslacht. Mannen hebben een grotere kans om de ziekte van Parkinson te ontwikkelen dan vrouwen.
- Blootstelling aan giftige stoffen. Voortdurende blootstelling aan herbiciden en pesticiden kan je risico op de ziekte van Parkinson licht verhogen.
Eerste symptomen parkinson
Vroege symptomen zijn:
- (licht) beven van een hand, arm of been, eerst aan één zijde, later aan beide zijden, meestal in rust
- spierstijfheid waardoor het moeilijk is om bewegingen te beginnen
- bewegingstraagheid
- uitdrukkingsloos gezicht
- gebogen houding
Op termijn ontstaan moeilijkheden om te lopen en om alledaagse taken of bewegingen uit te voeren (jas aantrekken, schrijven, schoenen knopen...). Andere symptomen zijn moeilijk slikken en spreken, overmatige transpiratie, trage stoelgang, kwijlen... Ook kunnen psychische klachten zoals depressie, moeheid, concentratieproblemen... optreden.
De ziekte van Parkinson is een progressieve ziekte die langzaam erger wordt. Dit betekent niet dat de verschijnselen bij iedereen toenemen. Het is mogelijk dat de ziekte jarenlang stabiel blijft. Bovendien verschillen de symptomen en de evolutie van persoon tot persoon.
Lees ook: Wat zijn de (vroege) symptomen van de ziekte van Parkinson?
Lees ook: Parkinson bij jongvolwassenen: ‘Andere symptomen dan bij ouderen’
Gevolgen parkinson
De ziekte van Parkinson gaat vaak gepaard met deze bijkomende problemen:
- Denkproblemen. Je kunt last krijgen van cognitieve problemen, zoals dementie. Deze treden meestal op in de latere stadia van de ziekte van Parkinson. Dergelijke cognitieve problemen worden meestal niet geholpen door medicijnen.
- Depressie en stemmingswisselingen. Je kunt een depressie krijgen, soms al in een heel vroeg stadium. Behandeling voor depressie kan het gemakkelijker maken om met de andere uitdagingen van de ziekte van Parkinson om te gaan. Je kunt ook andere emotionele veranderingen ervaren, zoals angst, bezorgdheid of verlies van motivatie. Je arts kan je medicijnen geven om deze symptomen te behandelen.
- Slikproblemen. Naarmate de aandoening vordert, kan je problemen krijgen met slikken. Speeksel kan zich ophopen in je mond als gevolg van vertraagd slikken, wat kan leiden tot kwijlen.
- Kauw- en eetproblemen. In een laat stadium van parkinson worden de spieren in de mond aangetast, waardoor kauwen moeilijk wordt. Dit kan leiden tot verslikken.
- Slaapproblemen en slaapstoornissen. Mensen met de ziekte van Parkinson hebben vaak slaapproblemen, zoals 's nachts vaak wakker worden, vroeg wakker worden of overdag in slaap vallen. Medicijnen kunnen de slaapkwaliteit verbeteren.
- Blaasproblemen. De ziekte van Parkinson kan blaasproblemen veroorzaken, zoals urine-incontinentie of moeite hebben met plassen.
- Constipatie. Veel mensen met de ziekte van Parkinson ontwikkelen constipatie, voornamelijk als gevolg van een trager spijsverteringskanaal.
Je kunt ook last hebben van:
- Bloeddrukveranderingen. Je kunt je duizelig of licht in je hoofd voelen als je staat door een plotselinge daling van de bloeddruk (orthostatische hypotensie).
- Stoornissen in de reukzin. Je kunt moeite hebben met het herkennen van bepaalde geuren of het verschil tussen geuren.
- Vermoeidheid. Veel mensen met de ziekte van Parkinson verliezen energie en ervaren vermoeidheid, vooral later op de dag. De oorzaak is niet altijd duidelijk.
- Pijn. Sommige mensen met de ziekte van Parkinson ervaren pijn, hetzij in specifieke delen van hun lichaam of in hun hele lichaam.
Lees ook: Kan een bloedonderzoek de ziekte van Parkinson vroegtijdig detecteren?
Behandeling parkinson
De ziekte van Parkinson is niet te genezen. De behandeling bestaat uit het bestrijden van de symptomen. Parkinsonsverschijnselen worden meestal behandeld met een combinatie van verschillende geneesmiddelen. Die kunnen in sommige gevallen vervelende bijwerkingen geven, zoals misselijkheid, verwardheid, slapeloosheid, geheugenstoornissen of overtollige bewegingen. Over het algemeen geldt hoe lager de dosering van een geneesmiddel, hoe minder kans op bijwerkingen.
Soms kan een arts een operatie voorstellen om bepaalde delen van de hersenen te reguleren en zo de klachten te verbeteren.
Lees ook: Getuigenis: 32 jaar en parkinson
Bronnen:
https://www.mayoclinic.org
https://www.parkinson.org
https://www.parkinsonliga.be
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
