Gerelateerde artikels
Dopamine: werking en hoe verhogen?
In dit artikel
Dopamine: werking en hoe verhogen?
dossier
Dopamine, het "gelukshormoon”, speelt een cruciale rol in ons welzijn. Deze neurotransmitter beïnvloedt niet alleen ons humeur, maar ook onze motivatie, concentratie en onze motorische functies. Een tekort aan dopamine kan leiden tot lusteloosheid, verminderde motivatie, depressieve gevoelens en zelfs parkinson.
Wat is dopamine?
Dopamine is een chemische boodschapper die door het zenuwstelsel wordt gebruikt om signalen tussen zenuwcellen te versturen. Het beïnvloedt zowel onze hersenfunctie als ons gedrag. Dopamine is vooral bekend als het ‘beloningshormoon’ omdat het een rol speelt bij gevoelens van plezier en motivatie. Het helpt ons om te focussen, doelen te stellen en vol te houden.
Wanneer we bepaalde activiteiten ondernemen zoals sporten, lachen, muziek luisteren, mediteren of zelfs een warm bad nemen, komt dopamine vrij. Een orgasme zorgt bijvoorbeeld voor een massale stijging van dopamine, wat evolutionair gezien logisch is, omdat voortplanting essentieel is voor het voortbestaan van de menselijke soort.
Lees ook: Wat zijn hormonen en wat doen ze?
Dopamine en het beloningssysteem
© Getty Images
Dopamine is onmisbaar voor het beloningssysteem in de hersenen. Dit systeem motiveert ons om gedrag te herhalen dat nuttig is voor onze overleving, zoals eten en sociale interactie.
Een dopamineboost kan echter ook negatieve gevolgen hebben. Verslavende middelen zoals drugs en alcohol activeren dit systeem kunstmatig, wat kan leiden tot verslaving. Ook sociale media en junkfood spelen in op dit mechanisme, waardoor overmatig gebruik schadelijk kan zijn voor onze mentale gezondheid.
Lees ook: Serotonine: werking en hoe verhogen?
Het verband tussen dopamine en de ziekte van Parkinson
Een tekort aan dopamine kan ernstige gevolgen hebben, zoals bij de ziekte van Parkinson. Bij deze aandoening worden bepaalde zenuwcellen in de hersenen afgebroken, waardoor de aanmaak van dopamine vermindert. Dit leidt tot symptomen zoals trillingen (tremor), stijfheid, traagheid in beweging en evenwichtsproblemen.
Artsen behandelen deze ziekte vaak met medicijnen die het dopaminegehalte verhogen, zoals Levodopa. Dit medicijn helpt de symptomen te verminderen, maar geneest de ziekte niet.
Op een natuurlijke manier dopamine verhogen
Hoewel dopamineproductie grotendeels door ons lichaam wordt gereguleerd, zijn er manieren om deze op een natuurlijke manier te ondersteunen:
- Beweging: Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen, fietsen of dansen, stimuleert de dopamineproductie.
- Voldoende slaap: Een gezonde slaapcyclus helpt om een goede balans in neurotransmitters te behouden.
- Sociale interactie: Positieve relaties en sociale activiteiten stimuleren dopamine.
- Mindfulness en meditatie: Deze technieken kunnen helpen om stress te verminderen en de dopamineproductie te verhogen.
- Luisteren naar muziek: Studies tonen aan dat muziek een sterke invloed heeft op dopamine-afgifte in de hersenen.
Voedingsmiddelen die dopamine stimuleren
Dopamine wordt in de hersenen aangemaakt uit het aminozuur tyrosine. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan tyrosine en magnesium kunnen daarom bijdragen aan een verhoogde dopamineproductie.
Enkele dopaminebevorderende voedingsmiddelen:
- Eiwitrijke producten: Kip, eieren, vis, amandelen
- Groenten en fruit: Avocado’s, bananen, bieten, appels, watermeloen
- Zuivelproducten: Vooral oude en gerijpte kaas
- Volkorenproducten: Havermout, tarwekiemen
- Noten en zaden: Sesam- en pompoenpitten
- Kruiden en specerijen: Kurkuma
Lees ook: Kan voeding een invloed hebben op ons geluksgevoel?
Supplementen die dopamine verhogen
Naast voeding kunnen bepaalde supplementen het dopaminegehalte ondersteunen:
- Tyrosine: Voorloper van dopamine
- L-theanine: Te vinden in groene thee, ondersteunt de neurotransmitterbalans
- Vitaminen B5, B6 en D3: Essentieel voor de productie van neurotransmitters
- Omega-3 vetzuren: Belangrijk voor hersengezondheid
- Magnesium: Speelt een rol bij de afbraak van oxidatieve stress, wat schadelijk kan zijn voor dopamine-neuronen
Conclusie
Dopamine is een essentiële neurotransmitter die een grote invloed heeft op ons welzijn, motivatie en gedrag. Een gezonde levensstijl met voldoende beweging, slaap en de juiste voeding kan helpen om het dopaminegehalte in balans te houden. Voor mensen met een tekort aan dopamine, zoals bij Parkinson, kunnen medicijnen en supplementen ondersteuning bieden.
Door bewust te zijn van de rol van dopamine en hoe we deze kunnen optimaliseren, kunnen we ons lichamelijk en mentaal welzijn verbeteren.
Bron: een gesprek met dr. Ir. Eric De Maerteleire, voedingsexpert en auteur van verschillende boeken over gezondheid.
