Draagmoederschap in België: wetgeving en procedure

In dit artikel
Draagmoederschap in België: wetgeving en procedure

dossier

Het is vaak een hobbelige weg, maar draagmoederschap kan een oplossing zijn voor personen die zelf niet zwanger kunnen worden. In België zijn er enkele fertiliteitscentra die dit traject begeleiden. Wie komt in aanmerking en hoe verloopt het hele proces?

Lees ook: Hoe word je bewust alleenstaande moeder?

Wat is draagmoederschap?

Getty_draagmoeder_zwanger_adoptie_2023.jpg

© Getty Images

Draagmoederschap houdt in dat een draagmoeder zwanger wordt en bevalt van een kind dat nadien naar de wensouders of sociale ouders gaat. Ze staat daarbij alle rechten en plichten af die gepaard gaan met het ouderschap.

Er zijn twee vormen van draagmoederschap: laagtechnologisch draagmoederschap waarbij de draagmoeder zich laat bevruchten met het zaad van de wensvader. Hoogtechnologisch draagmoederschap betekent dat bij de draagmoeder een embryo van de wensouders wordt ingeplant.

Lees ook: Alles wat je moet weten over kunstmatige inseminatie (IUI)

Wetgeving in België

Het draagmoederschap in België is niet wettelijk geregeld, maar het is ook niet verboden. Wat wel verboden is, is dat de wensouders geld geven aan de draagmoeder. Doordat een wettelijk kader ontbreekt, is er soms misbruik en kunnen draagmoederschapskwesties tot pijnlijke rechtzaken leiden. 

Er gelden wel een paar voorwaarden. Draagmoederschap is mogelijk als de wensmoeder om medische redenen niet zelf een kind kan dragen, bijvoorbeeld als haar baarmoeder ontbreekt, als een zwangerschap levensbedreigend zou zijn of als ze al verschillende onverklaarbare miskramen had. Homoseksuele personen met een kinderwens kunnen ook een beroep doen op een draagmoeder.


Lees ook: Een miskraam en buitenbaarmoederlijke zwangerschap is vaak een blijvend trauma

Procedure

Informatie inwinnen is altijd de eerste stap, alvorens een koppel effectief het traject van draagmoederschap opstart. In het fertiliteitscentrum zal men een zo goed mogelijk beeld proberen te schetsen van de procedure. Daarnaast kan je ook al een jurist familiezaken raadplegen die je helpt om een intentieverklaring op te stellen. Hoewel die verklaring niet wettelijk afdwingbaar is, toont ze wel dat er op voorhand al is nagedacht over mogelijke problemen en oplossingen.

  1. Draagmoeder vinden: de wensouders dragen zelf de verantwoordelijkheid om een draagmoeder te vinden. Het is vaak moeilijk om iemand te vinden die daartoe bereid is. De meeste wensouders zoeken een draagmoeder in hun directe omgeving.
  2. De screening en bevruchting gebeuren in een fertiliteitscentrum. Zowel de wensouders als de draagmoeder worden gescreend. Men zal niet enkel medische zaken onder de loep nemen, maar ook psychologische en sociale omstandigheden. Nadien start het bevruchtingsproces op bij de draagmoeder.
  3. Bij laagtechnologisch draagmoederschap wordt de draagmoeder bevrucht via kunstmatige inseminatie. Bij hoogtechnologisch draagmoederschap is er invitrofertilisatie (ivf) nodig om de embryo van de wensouders bij de draagmoeder in te planten. Als alles goed gaat, mondt de bevruchting uit in een zwangerschap. De draagmoeder kiest zelf in welk ziekenhuis ze zal bevallen.
  4. Van zodra de baby er is, worden de wensouders de sociale ouders, maar ze zijn op dat moment nog geen juridische ouders. De wensouders kunnen pas twee maanden na de geboorte het kindje adopteren. Tot die tijd blijft de draagmoeder de juridische moeder. Als de draagmoeder getrouwd is, is haar man automatisch de juridische vader. De adoptieprocedure in België duurt al snel twee jaar. Na die periode zijn de wensouders de juridische ouders van het kind.

Lees ook: De impact van vruchtbaarheidsbehandelingen op een relatie

Bronnen:
https://www.uzgent.be
https://www.demaakbaremens.org
https://www.vrt.be

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: februari 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram