Gerelateerde artikels
Vijf vragen over wondverzorging
nieuws Iedereen heeft zich wel eens gesneden of een schaafwonde opgelopen. De éne wonde is al wat serieuzer dan de andere. Maar elke wonde, hoe klein dan ook, vereist de juiste verzorging en behandeling. Veel medische middelen en kennis heb je daar gelukkig niet voor nodig. Toch bestaan er nog wat misverstanden wat wondzorg betreft.
1. Is spoelen voldoende of moet je een schaaf- of snijwonde ook ontsmetten?
Veel mensen denken nog altijd dat ze een schaaf-, prik- of snijwond moeten ontsmetten, terwijl dat meestal niet nodig is en zelfs schadelijk kan zijn. Het volstaat bijna altijd om een wonde te reinigen door ze te spoelen met stromend kraanwater. Hoe ga je te werk?
- Was je handen met lauw water en droog ze zorgvuldig af met een schone handdoek.
- Spoel de wonde gedurende een tweetal minuten met stromend kraanwater.
- Dep de wond zo nodig voorzichtig droog met behulp van steriele gazen.
- Gebruik geen zeep.
- Wrijf liever niet in de wonde om het vuil eruit te halen. Indien echt nodig, kan je resterend vuil proberen te verwijderen met in water gedrenkte steriele gazen (geen watjes!).
- Droog na het spoelen de omgeving rond de wond af, maar kom liefst niet aan de wond zelf.
- Smeer eventueel een dun laagje Abilar® wondzalf die mogelijke infectie tegengaat.
- Dek eventueel de wonde af met verband of elastisch, ademend gaas.
2. Moet je een schaaf- of snijwond afdekken?
3. Hoe herken je een wondinfectie?
Iedere wond kan geïnfecteerd raken, maar bij bijt- en steekwonden is de kans het grootst. De infectie kan ontstaan doordat bacteriën vanuit de bek van een dier, of op een scherpe doorn of roestige spijker tot diep in de huid dringen. Ook wonden waarbij vuil met kracht in de huid is geperst, prikwonden en wonden die lichaamsvreemd materiaal bevatten (zoals splinters, glas,…) raken vaak geïnfecteerd. Hoe langer een wond vervuild blijft, des te groter is de kans dat er een infectie ontstaat.
Een wondinfectie kan je herkennen aan roodheid en/of zwelling op de plaats van de wonde. Je kan op die plaats een kloppend gevoel hebben en eventueel zelfs koorts krijgen. Vermoed je een wondinfectie, raadpleeg dan zo snel mogelijk je huisarts. Beweeg het aangedane lichaamsdeel zo min mogelijk.
4. Wanneer moet je met een schaaf- of snijwond naar de dokter?
Niet elke wonde vergt de tussenkomst van een arts. Maar in bepaalde gevallen moet je zeker niet twijfelen:
- wanneer je niet zeker bent of je je de laatste 10 jaar liet vaccineren tegen tetanus
- bij een ernstige bloeding die niet stopt nadat je deze gedurende vijf minuten stevig hebt dichtgedrukt
- als kwetsbare plaatsen geraakt zijn, zoals het oog, het gezicht of de geslachtsorganen
- als de wonde meer dan 2 tot 3 mm diep is
- als je er niet in slaagt al het vuil uit de wonde te verwijderen
- als er nog andere structuren geraakt zijn dan de huid, zoals bijvoorbeeld een pees
- als het om een uitgebreide snijwonde gaat, die openstaat of ruwe randen heeft. Een wonde zal zich altijd wel sluiten maar als ze gehecht is, geneest ze sneller, loop je minder risico op besmetting en verwikkelingen.
- bij het eerste teken van infectie
- als er sprake is van een uitgebreide tweedegraads of derdegraads brandwonde
5. Is antibiotica nodig als de wonde geïnfecteerd blijkt te zijn?
Een geïnfecteerde wonde laat je best zien aan je huisarts. Hij of zij zal dan beslissen of je antibiotica toegediend moet krijgen. In veel gevallen zal dat echter niet nodig zijn. Zelfs 'ernstige' wonden, zoals diabetische zweren of doorligwonden, kunnen genezen door ze lokaal te behandelen met een wondzalf met antibacterieel effect. Abilar® is zo'n zalf. Deze wondzalf is gemaakt van geraffineerde hars van de Noorse spar, afkomstig uit Fins Lapland en wordt daar en in andere Scandinavische landen al honderden jaren gebruikt bij wondzorg.
In samenwerking met Abilar
BE-ARMED-OTC-2020-12-0051
auteur:
Annemie Vandeweerdt,
gezondheidsjournalist
