Darmgezondheid: is een microbioomtest betrouwbaar?

Een evenwichtig darmmicrobioom speelt een belangrijke rol als het op je fysieke en mentale gezondheid aankomt. Sterker nog, een afwijkende samenstelling van de darmbacteriën is gelinkt aan een hele reeks ziektes en aandoeningen. Bepaalde bedrijven speelden daarop in en ontwikkelden testkits voor je darmmicrobioom. Maar zijn die betrouwbaar?

Microbioomtests meten de hoeveelheid en soorten microben, zoals bacteriën en virussen, in je darmen via een stoelgangstaal. Idealiter voert een arts zo een test uit, maar het is ook mogelijk om je darmmicrobioom in kaart te brengen via een zelftest die je thuis kan uitvoeren. 

Je stuurt daarvoor een stoelgangstaal met de post op. Enkele dagen of weken later krijg je online toegang tot je dossier met uitgebreide informatie over je darmbacteriën. Sommige bedrijven geven ook voedingsadvies op maat, om je darmflora beter te maken. Een microbioomtest kost doorgaans tussen de 100 en 200 euro.

Wetenschappers willen de bevolking waarschuwen voor dit soort tests. Ze geven adviezen die wetenschappelijk gezien weinig voorstellen. Sommige bedrijven gebruiken de gegevens van hun klanten ook voor onderzoek, bijvoorbeeld om nieuwe medicijnen te ontwikkelen.

“De techniek om bacteriën te onderzoeken is booming”, legt maag-darm-leverarts Bas Oldenburg van UMC Utrecht uit. “We kunnen nu vrij snel en relatief goedkoop het hele DNA van iemands microbioom ontrafelen. In no time worden miljarden bacteriën geïdentificeerd. Het nadeel is dat daar zo ontzettend veel informatie uitkomt, dat het nauwelijks te doen is die op de juiste manier te interpreteren. De miljarden bacteriën geven ook allemaal weer stoffen af die invloed op elkaar en ons hebben.”

Er is bovendien geen wetenschappelijk geaccepteerde definitie van een 'gezond' microbioom: het microbioom is dynamisch en verandert vaak. “Er is geen klinisch bewijs dat deze producten werken”, vult voedingsdeskundige Arnaud Cocaul aan. “Naast de hoge kosten kunnen deze tests ook schade veroorzaken door iemand te overtuigen om medische zorg uit te stellen en voorgeschreven medicijnen te vervangen door supplementen.”

Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit van Maryland vinden zelfs dat de consument doelbewust misleid wordt door dit soort tests. "Als het microbioom van een klant bijvoorbeeld bepaalde kenmerken deelt met die van patiënten die een zogenaamde 'slechte gezondheid' hebben - dat hangt af van de algoritmes van elk bedrijf - kan het bedrijf voorstellen aan de patiënt om zich te abonneren op hun voedingsondersteunende diensten en aanvullende tests te bestellen zodat ze hun toestand kunnen opvolgen", laten de onderzoekers optekenen. Bovendien wekken de tests onterecht de indruk dat ze gereguleerd zijn.

Als je besluit om thuis een zelf te doen, zorg er dan voor dat het bedrijf waar je de kit bestelt belangrijke informatie vrijgeeft, zoals of hun methoden al dan niet worden ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Ga ook na wat er precies wordt onderzocht en check zeker de klantenreviews. Bespreek de resultaten zeker met je arts voor je wijzigingen doet aan je vaste voedingspatroon.