Wie moet zich en wanneer laten testen op diabetes type 2?

nieuws Type 2 diabetes ontstaat meestal op oudere leeftijd. Vandaar dat het vroeger ook ouderdomsdiabetes werd genoemd. Naast een erfelijke factor, spelen ook andere factoren een belangrijke rol: overgewicht of obesitas en een ongezonde leefstijl (ongezonde voeding, te weinig lichaamsbeweging, roken).
Ongeveer 1/3 van de mensen met type 2 diabetes weet niet dat hij of zij de aandoening heeft. De ziekte verloopt namelijk vaak vrijwel ongemerkt. Daarnaast zijn er ook heel wat mensen die, zonder het te weten, een hoog risico lopen om type 2 diabetes te ontwikkelen.
Door het sluimerende verloop wordt type 2 diabetes vaak jaren te laat ontdekt, terwijl er al heel wat schade kan zijn aangericht aan weefsels en organen. Door de ziekte in een vroeg stadium op te sporen, en de risicofactoren duidelijk in beeld te brengen, kan men type 2 diabetes en de daarmee gepaard gaande problemen (hart- en vaatziekte, nierproblemen, oogproblemen) voorkomen of uitstellen.

Wie moet zich laten testen op diabetes type 2?
In de Verenigde Staten pleit de De U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF), een onafhankelijk expertencomité dat de Amerikaanse regering adviseert, in een nieuwe aanbeveling ervoor om alle 45-plussers preventief te screenen op diabetes type 2 (www.uspreventiveservicestaskforce.org). Nieuw onderzoek heeft namelijk aangetoond dat diabetes in bijna de helft van de gevallen kan voorkomen worden door gezonder te eten en meer te bewegen bij mensen met een voorstadium van diabetes (prediabetes).

In België en Nederland wordt niet aangeraden om iedereen systematisch te testen op diabetes type 2. Wanneer bepaalde risicofactoren aanwezig zijn, is een preventief onderzoek bij uw huisarts wél sterk aanbevolen. Ook wanneer u klachten hebt die mogelijk kunnen wijzen op diabetes (zie Alarmsignalen voor diabetes), moet u zich laten onderzoeken.

Alarmsignalen voor diabetes
In tegenstelling tot type 1 diabetes, heeft type 2 diabetes niet altijd even uitgesproken symptomen. Hoewel de volgende klachten ook in andere omstandigheden kunnen voorkomen, moeten ze toch een ‘alarmbelletje’
doen rinkelen:
• veel dorst en droge mond
• dikwijls plassen
• onverklaarbare vermoeidheid
• sterk vermageren ondanks normale eetlust
• moeilijk genezende wonden
• verminderd gezichtsvermogen
• krampen, tintelingen of pijnen in voeten of benen
• herhaalde schimmelinfecties van vagina of penis
• herhaalde blaasontstekingen.

Een preventieve test wordt aangeraden wanneer u:
• Tussen 18-45 jaar bent en voldoet aan één van de volgende voorwaarden:
- eerder zwangerschapsdiabetes hebt gehad;
- eerder stresshyperglycemie (vastgesteld n.a.v. een medische ingreep of ziekenhuisopname) hebt gehad;
- u hebt coeliakie (glutenintolerantie), polycysteus ovarium syndroom (PCOS) of een aandoening van de pancreas.

• Tussen 18-45 jaar bent en voldoet aan twee van de volgende voorwaarden:
- eerder bevallen bent van een baby van meer dan 4,5 kg;
- diabetes bij eerstegraadsverwanten (moeder/zus/vader/broer) ;
- BMI = 25 kg/m² ;
- buikomtrek > 88 cm (vrouwen) of > 102 cm (mannen);
- hoge bloeddruk (systolische bloeddruk > 140 mmHg) of behandeld wordt voor hypertensie;
- verstoord vetzuurgehalte in het bloed (dyslipidemie: HDL-cholesterol = 0,90 mmol/l, triglyceriden > 2,8 mmol/l) of daarvoor behandeld wordt;
- met corticoïden wordt behandeld.

• Tussen 45 en 64 jaar bent en voldoet aan één enkele van de bovenstaande voorwaarden is voldaan.
Indien u van Marokkaanse, Turkse of Zuid-Aziatische origine bent: vanaf 35 jaar

• Vanaf 65 jaar iedereen, ook als er geen risicofactoren aanwezig zijn.

Doe de risicotest
Op de website van de Vlaamse Diabetesvereniging kunt een diabetes-risicotest doen.
www.diabetes.be/risicotest.aspx
In Nederland ontwikkelden de organisaties van huisartsen samen met het Diabetes Fonds, de Hartstichting en de Nierstichting een Risicotest. De test omvat zeven vragen over uzelf, en uw familie en uw leefstijl. Als u de Risicotest hebt ingevuld krijgt u te zien wat de kans is dat u binnen 7 jaar diabetes, hart- en vaatziekten of nierschade krijgt. Dit wordt weergegeven in percentages. Bij een verhoogd risico is uw risico hoger dan een wetenschappelijk bepaalde drempelwaarde. Boven deze waarde is het belangrijk verder onderzoek te laten doen door uw huisarts. Bij mannen is die drempelwaarde een risico van 23%, bij vrouwen 19%.

www.testuwrisico.nl/diabetes-hart-en-vaatziekten-nierschade

Hoe vaak moet u zich laten onderzoeken?
• Jaarlijks na zwangerschapsdiabetes of stresshyperglycemie gedurende de daaropvolgende 5 jaar; daarna om de 3 jaar.
• Jaarlijks bij een gestoorde nuchtere glucose (GNG 100-125 mg/dl) of een gestoorde glucose tolerantie (GGT 140-199 mg/dl).
• Vanaf 45 jaar: om de drie jaar bij aanwezigheid van een van de risicofactoren.
• Vanaf 65 jaar: om de drie jaar.

Hoe gebeurt een diabetestest?
De huisarts neemt een nuchter bloedstaal via een prik in de vinger. Nuchter wil zeggen dat u acht uur niet gegeten hebt. Water drinken mag wel, koffie ( of thee ) zonder suiker en melk mag ook.
In het labo wordt dan het suikergehalte (glycemie) bepaald.
- normale nuchtere glycemie: < 100 mg/dl:
- gestoorde nuchtere glycemie: = 100 mg/dl en < 126 mg/dl:
- diabetes: vanaf 126 mg/dl
Bij een afwijkend bloedresultaat zal steeds op een andere dag een tweede bloedstaal afgenomen te worden om het resultaat te bevestigen. De diagnose van diabetes is zeker als de nuchtere glycemie tweemaal gelijk of hoger is dan 126 mg/dl. Indien de diagnose niet bevestigd wordt, wordt regelmatige opvolging aanbevolen.
Bij gestoorde nuchtere glykemie of gestoorde glucosetolerantie zijn voedings- en bewegingadvies belangrijk om diabetes te voorkomen of uit te stellen. Het inschakelen van voedings- en bewegingsdeskundigen is aan te bevelen. De aanpak van andere risicofactoren zoals roken en hoge bloeddruk is daarbij evident.

• Geglycosyleerde hemoglobine (HbA1c)
Momenteel wordt de waarde van HbA1c (geglycosyleerd hemoglobine) onderzocht als een methode om diabetes op te sporen. De concentratie van 'geglycosyleerde hemoglobine' (HbA1c) in het bloed geeft een idee over de gemiddelde glucoseconcentratie van de laatste drie maanden. Vanaf een HbA1c van 6,5% (48 mmol/mol) is er sprake van diabetes. Een HbA1c tussen 5,5% (37 mmol/mol) en 6,5% (45 mmol/mol) wordt gezien als een alarmsignaal voor een verhoogd cardiovasculair risico en een verhoogd risico op diabetes.

• De Vlaamse Diabetes Vereniging staat niet achter het gebruik van de bloedglucosemeter als screeningsmiddel. Het testen met een bloedglucosemeter (vingerpriktest of capillaire glycemiemeting) is bedoeld voor mensen met diabetes als middel om aan zelfzorg te doen. Er is geen enkel bewijs dat het bijdraagt tot de preventie en vroegtijdige opsporing van type 2 diabetes.

Laatst bijgewerkt: augustus 2019

Delen Whatsapp Tweet Mail