Gerelateerde artikels
Onderzoek toont aan: op 2 leeftijden worden we plots een pak ouder
nieuws
Veroudering wordt vaak gezien als een langzaam en geleidelijk proces – je voelt je wat stijver na het sporten, je hebt een extra dag nodig om te bekomen van een feestje, en rimpels verschijnen stilaan. Maar volgens onderzoekers van Stanford University klopt dat beeld niet helemaal. Uit hun nieuwe studie blijkt dat ons lichaam op twee specifieke leeftijden plotseling veel sneller veroudert.
Lees ook: Hoe kracht- en evenwichtsoefeningen helpen gezond te blijven
Plots ouder op 44 en 60 jaar
De wetenschappers onderzochten bij 108 proefpersonen tussen de 25 en 75 jaar tijd hoe het lichaam verandert op moleculair niveau. Ze volgden gedurende meerdere jaren duizenden verschillende moleculen in het bloed, zoals RNA, eiwitten en metabolieten. Ook werd het microbioom in kaart gebracht: het geheel aan bacteriën, virussen en schimmels die in en op het lichaam leven.
Wat bleek? De meeste biologische veranderingen gebeuren niet langzaam over de jaren heen, maar juist plots op bepaalde leeftijden. Meer dan 80% van de gemeten moleculen veranderde opvallend sterk rond de leeftijd van 44 en opnieuw bij 60 jaar. Die momenten zijn dus echte keerpunten in onze biologische leeftijd.
De onderzoekers vermoedden eerst dat de menopauze verantwoordelijk was voor de omslag bij veertigers, maar ook mannen vertoonden op dat moment gelijkaardige veranderingen. Dat wijst erop dat er andere, onderliggende biologische factoren meespelen bij beide geslachten. Wat die factoren precies zijn, moet verder onderzoek uitwijzen.
Lees ook: Waarom sommige mensen ongewild boos kijken wanneer ze ouder worden
“We verouderen niet alleen geleidelijk. Er zijn ook periodes waarin er plots drastische veranderingen optreden”, zegt professor Michael Snyder, genetica-expert en hoofdonderzoeker aan Stanford. “Dat gebeurt gemiddeld rond 44 en begin 60. En het geldt voor bijna alle klassen van moleculen die we onderzocht hebben.”
Lees ook: Wat is het geheim van gelukkig oud worden?
Wat verandert er precies?
- Rond de leeftijd van 44 zagen de onderzoekers vooral verschuivingen in moleculen die verband houden met het metabolisme van alcohol, cafeïne en vetten, maar ook met de spieren, huid en hartgezondheid. Je lichaam begint dus minder efficiënt om te gaan met bijvoorbeeld wijn, koffie of vetrijke voeding.
- Bij zestigers lagen de veranderingen vooral op het vlak van koolhydraatstofwisseling, nierfunctie, immuunregulatie en opnieuw hart- en vaatgezondheid. Dit zou kunnen verklaren waarom bepaalde aandoeningen zoals dementie of hartproblemen vaak plots de kop opsteken in die leeftijdsgroep.
Wat kan je doen?
Hoewel sommige veranderingen onvermijdelijk zijn, spelen leefstijl en gedrag mogelijk ook een rol. Zo kan de verminderde verwerking van alcohol bij veertigers gedeeltelijk worden verklaard door verhoogd alcoholgebruik in een stressvolle levensfase.
De onderzoekers raden aan om extra aandacht te besteden aan je gezondheid in deze twee belangrijke levensfasen. Gezond eten, voldoende beweging, minder alcohol en regelmatig medisch opvolgen kunnen helpen om de effecten van deze biologische sprongen te beperken. “Ik ben een groot voorstander van preventieve actie, vooral als je nog gezond bent,” besluit Snyder.
Lees ook: Dementie voorkomen of vertragen: beste medicijn is een gezonde levensstijl
Lees ook: Gezond ouder worden: wat eten?
Bronnen:
https://www.nature.com
https://med.stanford.edu
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
