Wat kunt u doen als de elektriciteit wordt afgeschakeld?
nieuws
Er is opnieuw sprake van een (klein) risico op elektriciteitstekorten tijdens de wintermaanden. Bij een tekort aan elektriciteit treedt een nationaal afschakelplan in werking, waarbij in bepaalde gebieden de elektriciteit wordt uitgeschakeld. Uiteraard kan de afschakeling van de elektriciteit grote gevolgen hebben voor zorgvoorzieningen en voor individuele patiënten in een regio.
Algemene informatie over het afschakelplan, zoals wanneer het in werking zou treden en welke straten of regio's dan afgeschakeld worden, vindt u op de
website van de FOD Economie.
In welke schijf ligt uw gemeente?
Om de afschakeling fair en georganiseerd te laten verlopen, verdeelde de overheid België in acht schijven. Goed nieuws voor de stadsbewoner: in principe probeert het plan provinciehoofdplaatsen en stadscentra van gemeenten met meer dan 50.000 inwoners te ontzien.
Deze 40 gemeenten liggen in schijf acht en zijn in principe als eerste aan de beurt wanneer het afschakelplan in werking treedt:
- Antwerpen: Bornem, Herselt, Hulshout, Puurs, Sint-Amands;
- Limburg: As, Bilzen, Bree, Diepenbeek, Dilsen-Stokkem, Hoeselt, Kinrooi, Maaseik, Maasmechelen, Meeuwen-Gruitrode, Opglabbeek en Overpelt;
- Oost-Vlaanderen: Aalter, Destelbergen, Gavere, Gentbrugge, Knesselare, Laarne, Ledeberg, Lochristi, Lovendegem, Maldegem, Melle, Merelbeke, Nevele, Oosterzele, Sint-Laureins, Waarschot, Wetteren en Zomergem;
- Vlaams-Brabant: Aarschot, Begijnendijk, Holsbeek en Scherpenheuvel;
- West-Vlaanderen: Beernem.
Als u in een van de gemeenten in schijf acht woont, treedt het afschakelplan bij u mogelijk als eerste in werking. Mogelijk, want het hangt ook af van de distributiebeheerder van uw gemeente.
Gevolgen van een stroomonderbreking
Enkel bij extreme nood treedt het afschakelplan in werking, maar als jouw straat getroffen wordt, dan zit je drie à vier uur zonder stroom, in principe vanaf de late namiddag (vanaf 17.00 uur). Voor de meeste huishoudens is die periode perfect overbrugbaar.
Er kunnen zich verschillende situaties voordoen bij het uitvallen van de elektriciteit:
- De vaste telefonie is verstoord, net als de mobiele telefonie die stapsgewijs uitvalt;
- De verlichting werkt niet;
- Elektrische apparatuur zoals frigo’s, diepvriezers, televisie, computers, … functioneren niet;
- Het opladen van elektrische apparatuur is onmogelijk;
- Verwarmingsketels vallen uit;
- Liften en automatische garagepoorten werken niet;
- Pompinstallaties om overstromingen te vermijden, vallen uit;
- De druk op het leidingwater kan verminderen.
Niet alleen thuis, maar ook in de publieke ruimtes zijn de gevolgen van de stroomonderbreking sterk voelbaar. Wat kan er gebeuren als u tijdens een afschakeling buitenshuis bent?
- Tankstations werken niet in de betrokken regio.
- Sommige slagbomen van treinoverwegen worden uit veiligheid gesloten.
- Straatverlichting, verkeerslichten, enz. kunnen uitvallen.
- Trein-, tram- en metroverkeer kan stranden.
- De vaste en mobiele telefonienetwerken en de hulpcentrales 100 en 112 kunnen overbelast geraken.
- Geldautomaten werken niet.
Hoe kan ik mij voorbereiden op een stroomonderbreking?
Het is belangrijk om te beseffen dat een onderbreking van de stroomvoorziening steeds mogelijk is, ongeacht het risico op schaarste. Deze onderbreking kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van werken aan de net-infrastructuur of van een storm die bepaalde onderdelen van het net beschadigd heeft. Iedere gebruiker moet dus voorbereid zijn om gedurende enkele uren zonder elektriciteit te kunnen. De preventieve maatregelen die in dergelijk geval noodzakelijk zijn, zijn door iedere gebruiker zelf afzonderlijk te bepalen in functie van zijn eigen situatie. Belangrijk hierbij is ook te weten dat moderne verwarmingsketels (zowel op aardgas, op stookolie als op pellets) elektriciteit nodig hebben om te werken: een stroomonderbreking stelt deze ketels dus buiten werking.
Wanneer u verneemt dat u op een bepaald moment afgeschakeld zult worden, kunt u best zelf vooraf uw elektrische toestellen uitschakelen. Zo bent u zeker dat de toestellen uitgeschakeld zijn en dat ze niet zonder dat u het weet opstarten wanneer het net terug onder stroom gebracht wordt.
- Zorg ervoor dat de cycli van uw huishoudtoestellen (wasmachine, droogkast, vaatwasser) afgelopen zijn vóór het aangekondigde tijdstip van de onderbreking;
- Zet uw voertuig buiten als u een elektrische garagepoort hebt;
- Maak geen gebruik meer van de liften als het tijdstip van de afschakeling nadert;
- Schakel uw elektrische apparaten uit om te vermijden dat er zich een elektrische overbelasting voordoet bij het herstellen van de stroomtoevoer, schakel uw computer correct uit vóór het aangekondigde tijdstip van onderbreking;
- Laad uw gsm op (maar denk erom dat het netwerk voor mobiele en vaste telefonie verstoord zou kunnen zijn in geval van een stroomstoring).
Hulpmiddelen die op elektriciteit werken, kunnen niet gebruikt of opgeladen worden. Bijvoorbeeld:
- Aërosolapparaat
- Alternating matras/zitkussen
- Aspiratietoestel
- Autodialysetoestel
- Hoog-laagbed
- Patiëntenlift
- Personenalarmsysteem
- Relaxzetel
- Sondevoedingspomp
- Traplift
- Verwarmingsdeken
- Zuurstofconcentrator
- Rolstoel
- Scooters
Wat moet ik doen tijdens de stroomonderbreking?
- Zet de thermostaat van uw verwarmingsketel op de minimumstand om een overbelasting bij het herstarten te vermijden;
- Laat een schakelaar ingeschakeld staan (verlichting, radio, ...) zodat u verwittigd wordt wanneer de stroom is hersteld;
- Beperk uw verplaatsingen buitenshuis: het is mogelijk dat de verkeerslichten niet zullen werken, wat voor verkeersproblemen kan zorgen in uw wijk;
- Luister naar de radio (een radio op batterijen of met een handslinger of de autoradio) om op de hoogte te blijven van de recentste informatie en aanbevelingen van de overheid;
- Kies eerder voor zaklampen dan voor kaarsen. Als u kaarsen gebruikt, plaats die dan in een kaarsdrager en op een niet-brandbaar oppervlak. Laat kaarsen nooit onbewaakt achter;
- Open uw koelkast en diepvriezer niet als dat niet nodig is. Een gevulde diepvriezer waarvan de deur gesloten blijft, kan het voedsel tot 24 uur bevroren houden;
- Vermijd telefoneren om het netwerk niet te verzadigen en het werk van de hulpdiensten niet te hinderen. Bel de 112 bij gevaar;
- Vermijd het gebruik van uw gsm. Moet u toch contact met iemand opnemen, kies er dan eerder voor een sms te sturen.
Wat na de stroomonderbreking?
Om het risico op een nieuwe onderbreking te vermijden: schakel niet al uw elektrische toestellen tegelijk in zodat het elektriciteitssysteem de tijd krijgt om zich te stabiliseren.
Tips voor patiënten die elektriciteit nodig hebben
Patiënten kunnen een therapie volgen waarbij ze thuis afhankelijk zijn van elektrische apparatuur.
- Als u om gezondheidsredenen op elk moment van de dag stroom nodig hebt, dan kunt u het best op voorhand contact opnemen met uw huisarts en uw gemeentebestuur. Zij zijn het best geplaatst om u te zeggen welke lokale voorzieningen er getroffen zullen worden in geval van een effectieve afschakeling.
- Contacteer uw leverancier van het personenalarmsysteem om eventuele voorzorgsmaatregelen te nemen.
- Ga op voorhand na of alle elektrische toestellen voldoende autonoom kunnen werken tijdens de stroomafschakeling.
- Laad toestellen die ook op batterijen werken op voorhand voldoende op, bijvoorbeeld sondevoedingspomp, scooters, rolstoelen, zuurstofconcentrator...
- Zet een elektrisch bed voor de stroomuitval al in de gewenste positie.
- Zorg dat de waterboiler op voorhand heeft opgestaan, zo hebt u warm water beschikbaar.
- Voorzie een matras onder een alternatingmatras omdat deze plat gaat zodra de stroom uitvalt.
- Maak een noodpakket klaar: medicatie, zaklamp, theelichtjes, lucifers, warme kleren, dekens,...
- Indien mogelijk het gebruik van de toestellen inplannen op momenten dat er wel stroom is.
- Patiënten die aan thuisdialyse doen, kunnen in geval van problemen terecht op het dialysecentrum. Bespreek dit op voorhand met het dialysecentrum of de behandelende arts.
- Patiënten die een zuurstofconcentrator gebruiken, hebben meestal wel een noodfles gasvormige zuurstof ter beschikking om de stroomuitval te overbruggen. Maar men moet erover waken dat de fles groot genoeg is om ongeveer 3 à 4 u uitval te kunnen overbruggen. De kleine flesjes van 400l volstaan dan meestal niet. De apotheker kan hierin raad geven.
- Indien nodig: verplaatsing van de patiënt naar vrienden of familie buiten de afschakelzone of opvang van de patiënt in gespecialiseerde medische voorzieningen.
Bronnen
Laatst bijgewerkt: december 2018
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.