Zin in zout eten: 10 mogelijke oorzaken

dossier

Zin in zout? Wat zou je lichaam je daarmee willen vertellen? Komt het door stress, een tekort of is er iets meer aan de hand? Hier zijn 10 mogelijke oorzaken voor je ‘salt craving’.

Lees ook: Alles wat je moet weten over zout

Hoewel je zout best met mate eet, is het essentieel voor het goed functioneren van ons lichaam. Het is dus niet ongewoon om nu en dan zin te hebben in iets zouts, zoals chips, pistachenoten of een plakje worst... Vooral als je je verveelt of gestrest bent. Als je daarentegen constant trek hebt in zout voedsel, kan dat een symptoom zijn van een onderliggende medische aandoening.

Lees ook: Waarom we wat meer zout mogen gebruiken als we voldoende groente en fruit eten

10 redenen waarom je naar zout voedsel verlangt

Natriumtekort. Zout, in de vorm van natriumchloride, is een essentiële elektrolyt die betrokken is bij veel van onze vitale biologische functies. Het helpt de elektrolytenbalans van ons lichaam in stand te houden, reguleert de bloeddruk en zorgt voor de overdracht van zenuwimpulsen en spiersamentrekkingen. Als ons lichaam een tekort aan zout heeft, kan het ons signalen sturen om ons aan te moedigen zout te eten. Natriumtekort (ook wel hyponatriëmie genoemd) komt voor bij atleten die intensief trainen en veel zweten, maar ook mensen die last hebben van braakneigingen of hevige diarree kunnen te kampen hebben met een natriumtekort. Daarnaast kan het ook gelinkt zijn aan hartfalen, diuretica of bepaalde nierziekten.
Zweten en uitdroging. Bij mensen die overvloedig transpireren (door sport, hitte of koorts), daalt het natriumgehalte in het bloed (afgevoerd in het zweet). Als iemand te veel van dit natrium verliest, kan het lichaam signalen gaan uitzenden om je aan te sporen zout voedsel te eten en zo het elektrolytenniveau van het lichaam te herstellen. Uitdroging door diarree of braken kan hetzelfde effect hebben. Mensen die de neiging hebben om veel te zweten, kunnen elektrolytendrankjes drinken om deze verliezen tijdens hun trainingssessie te compenseren. Hetzelfde geldt voor acute gastro-enteritis.
Verslaving. Als je gewend bent om natriumrijk voedsel te eten, kun je eraan gewend raken. Het lichaam is gewend geraakt aan grote doses zout, wat leidt tot de behoefte om grotere hoeveelheden zout te consumeren.
Suiker. Volgens een Deens onderzoek zorgt het eten van suiker ervoor dat je een voedingsmiddel met een ander sensorisch profiel wilt eten, een zout voedingsmiddel dus. Dit fenomeen zou kunnen verklaren waarom we, zelfs na een stevige maaltijd, nog trek hebben in iets zoet of hartigs.
Stress, emoties en slaapgebrek. Net als suiker kan zout een troostend effect hebben als je je verveelt, moe of gestrest bent. De verklaring ligt waarschijnlijk in het feit dat het consumeren van zout ervoor zorgt dat de hypothalamus dopamine (het gelukshormoon) vrijgeeft. In feite associëren we zout met een goed moment, wat het verlangen om zout voedsel te eten versterkt. Maar stress zorgt ook voor een stijging van het cortisolniveau, wat gelinkt kan worden aan een hongergevoel. Ook slaapgebrek heeft een invloed op onze hormoonproductie. Het verhoogt de afscheiding van ghreline, een hormoon dat de eetlust stimuleert.
Premenstrueel syndroom (PMS). Hormonale schommelingen kunnen ervoor zorgen dat je hunkert naar zout (of zoet voor anderen).
Migraine. De drang om zout te eten kan een waarschuwing zijn voor het begin van migraine.
Medicatie. Bepaalde medicijnen kunnen bijnierinsufficiëntie veroorzaken, wat kan leiden tot een verlangen naar zout. Dit is het geval bij antischimmelmiddelen zoals fluconazol, tramadol, rifampicine, immuuncheckpointremmers, enz. Volg je een van deze behandelingen en heb je last van ongewone dorst en een verlangen naar zout voedsel, raadpleeg dan je arts.
Ziekte van Addison. De ziekte van Addison is een disfunctie van de bijnieren waarbij deze niet genoeg cortisol en aldosterone produceren. Wanneer het niveau van deze twee hormonen daalt, begint het lichaam natrium te verliezen en kan er een hardnekkig, overmatig verlangen naar zout voedsel ontstaan. Dit typische symptoom van de ziekte gaat gepaard met andere symptomen zoals spierpijn, (ernstige) vermoeidheid, misselijkheid, diarree, onverklaarbaar gewichtsverlies, lage bloeddruk of hyperpigmentatie van de huid.
Bartter syndroom en Gitelman syndroom. Deze zeldzame genetische aandoeningen verhinderen dat de nieren op normale wijze zout uit de niertubuli heropnemen. Natrium en andere elektrolyten worden uitgescheiden in de urine, wat leidt tot milde uitdroging. De symptomen van deze aandoeningen zijn intense dorst, grote hoeveelheden urine, een onbedwingbaar verlangen naar zout, misselijkheid en braken. De symptomen van het syndroom van Bartter kunnen zich voordoen voor de geboorte, bij baby's of in de vroege kinderjaren. De symptomen van het syndroom van Gitelman treden later op in de kindertijd of op volwassen leeftijd.