Hoe voorverpakte voedingsmiddelen kiezen wanneer u allergisch bent voor één of meer ingrediënten ?

nieuws Twee tot drie procent van de Belgische bevolking heeft last van een voedselallergie. Dit percentage ligt hoger bij kinderen (4-8%), vooral bij kinderen jonger dan twee jaar.
De meest voorkomende allergenen (d.w.z. stoffen die een reactie oproepen bij meer dan 50% van de allergische patiënten) bij kinderen zijn eieren, pinda’s, noten, melk, vis en soja. Bij volwassenen zijn de voornaamste allergenen (in afnemende orde van belangrijkheid): fruit met vruchtvlees en met pitten (abrikozen, kersen, perziken,…), selder, eieren, schaaldieren, vis, melk, tarwe, peulvruchten en pinda’s.
Voor lijders aan voedselallergie komt het er in de eerste plaats op aan het allergeen volledig uit de voeding te bannen. Vraag aan uw arts en/of diëtist(e) een lijst met alle ingrediënten die de stof bevatten waarvoor u allergisch bent.

Consumenten kunnen bij hun keuze enkel afgaan op het etiket. Indien het allergeen op de ingrediëntenlijst voorkomt, zal er ongetwijfeld een allergische reactie ontstaan en mag het product niet worden gekocht.
Recent onderzoek in Nederland van de Voedsel en Waren Autoriteit VWA heeft aangetoond dat vijf procent van de producten met allergenen, geen (volledige) allergenenvermelding op het etiket heeft staan.
Fabrikanten zien met name samengestelde ingrediënten, als bron van allergenen, nogal eens over het hoofd. Ook worden soms restanten van producten of halffabrikaten met allergenen opnieuw verwerkt in producten.
Onjuiste en onvolledige etiketten komen ook doordat tijdens het productieproces kruisbesmetting is opgetreden.
Producten met de vermelding ‘vrij van allergeen x’ blijken in de praktijk niet altijd allergeen-vrij te zijn. Met name bij allergeen caseïne is in de helft van de monsters toch caseïne aangetoond.
Omgekeerd bleken produkten met de waarschuwing ‘dit product kan sporen van allergeen pinda bevatten’ in driekwart van de gevallen geen sporen van pinda te bevatten.

• Vaak is het etiket onvolledig of vaag en soms zelfs geheel onbegrijpelijk. Verrmijd alle voedingsmiddelen met een onduidelijk etiket. Overloop stelselmatig elk ingrediënt.

• Indien op de lijst van ingrediënten een soortnaam voorkomt, zoals bv. ‘plantaardige olie’, zonder verder te preciseren om welke olie het gaat (olijfolie, zonnebloemzaadolie, arachideolie, koolzaadolie, sesamolie, sojaolie, …) kan er een allergische reactie optreden en mag het voedingsmiddel niet worden gebruikt. Ook bij andere allergieveroorzakende stoffen kunnen soortnamen worden gebruikt.

Allergie/intolerantie voor... --> Soortnaam

Arachide, soja, sesam,… --> Plantaardige olie
Arachide, soja, sesam,… --> Plantaardig vet
Tarwe, gluten, sesam,… --> (Paneer)meel
Een of meer groenten --> Groenten
Een of meer vruchten --> Gekonfijt fruit
Sulfiet --> Wijn, bier
Een aromastof of de draagstof --> Geur- en smaakstof, specerijen
Lactose --> Suikers
Een of meer specerijen --> Specerijen(mengsel)
Aromatische plant(en) -->(Mengsels van) aromatische planten
Maïs --> Zetmeel
Een additief (toevoegsel, hulpstof) --> E -nummers

Sinds eind 2005 moeten volgende allergene stoffen, met hun specifieke benaming in de lijst van ingrediënten voorkomen:
• Graangewassen met gluten (d.i. tarwe, rogge, gerst, spelt, kamut of andere soorten), en afgeleide producten (zoals bv. zetmeel)
• Schaaldieren en afgeleide producten
• Eieren en eiproducten
• Vis en visserijproducten
• Aardnoten en afgeleide producten
• Soja en afgeleide producten
• Melk en zuivelproducten (met inbegrip van lactose)
• Schaalvruchten, met name amandelen (Amydalus communis L.), hazelnoten (Corylus avellana), noten (Juglans regia), cashewnoten (Anacardium occidentale), pecannoten (Carya illinoiesis), Brasil-noten (Bertholletia excelsa), pistaches (Pistacia vera), Macadamia-noten en Queensland-noten (Macadamia ternifolia), en producten met die vruchten
• Selder en producten met selder
• Mosterd en producten met mosterd
• Sesamzaad en producten met sesamzaad
• Zwavelanhydride en sulfiet met een concentratie van meer dan 10 mg/kg of 10 mg/liter uitgedrukt in SO2
Sommige ingrediënten mogen met de soortnaam worden aangeduid, gevolgd door de specifieke benaming of het EEG-nummer. Dit geldt o.m. voor kleur- en conserveerstoffen, antioxydantia, emulgeermiddelen, geleermiddelen, smaakversterkers, enz.

*Koop geen voorverpakte voedingsmiddelen die samengestelde ingrediënten bevatten waarvan de samenstelling niet in detail is opgegeven. Samengestelde ingrediënten zijn ingrediënten die zelf bestaan uit andere ingrediënten.
Sind 2005 moet de preciese samenstelling van alle samengestelde ingrediënten op het etiket voorkomen. Maar sommige ingrediënten (die niet in de lijst van allergene stoffen zijn opgenomen, zoals bv. lupine) moeten niet vermeld worden wanneer het samengestelde ingrediënt minder dan 2% van het eindproduct uitmaakt; deze bepaling is echter niet van toepassing op additieven: die moeten altijd apart vermeld worden.

Lees ook: Consumentenbedrog in de gezondheidssector