Gerelateerde artikels
Rode vlekken en huiduitslag: hoe herken je kinderziektes?
In dit artikel
Rode vlekken en huiduitslag: hoe herken je kinderziektes?
dossier
Huiduitslag komt vaak voor bij jonge kinderen. Meestal is de oorzaak een kinderziekte zoals mazelen, rodehond of roodvonk. Hoe kan je deze rode vlekjes en bultjes herkennen? Dat kan op basis van hun kleur, vorm, locatie en de vraag of ze jeuken of niet…
De meeste kinderziektes zijn relatief onschuldig en verdwijnen vanzelf na enkele dagen. Toch kunnen roodvonk, rodehond, mazelen en waterpokken gepaard gaan met hoge koorts en ernstige complicaties. In zeldzame gevallen blijven er blijvende gevolgen. Infecties met meningokokken kunnen zelfs levensbedreigend zijn.
Lees ook: Kinderziekten en hun symptomen
Gelukkig kan je je baby gratis laten vaccineren tegen de meeste van deze ziektes via Kind en Gezin of je huisarts. Als je kind gevaccineerd is of een van deze ziektes heeft doorgemaakt, is het immuun. Hij of zij kan de ziekte dan niet meer opnieuw krijgen.
Lees ook: Hoe kan je online je vaccinatiegegevens bekijken?
Waterpokken of windpokken (Varicella)
© Getty Images / windpokken of waterpokken: rode, jeukende bultjes
Waterpokken komen meestal voor in de winter of het vroege voorjaar. Bij kinderen zijn de symptomen meestal mild: koorts, hoofdpijn en een huiduitslag die begint op het gezicht en de hoofdhuid. De vlekjes veranderen in zichtbare blaasjes, die daarna indrogen en korstjes vormen (zie foto). In de eerste dagen ontstaan nieuwe vlekjes in drie tot vier ‘golven’. De blaasjes kunnen hevig jeuken, maar als het kind er niet aan krabt, vallen de korstjes af zonder littekens. Bij een verder gezond kind is het vooral belangrijk om de jeuk te verlichten. Zo voorkom je littekens. Houd de nagels schoon en kort, en voorkom krabben.
Waterpokken zijn bijzonder gevaarlijk voor pasgeborenen als de moeder net rond de bevalling ziek wordt. Dan is dringend behandelen noodzakelijk.
Er bestaat een vaccin tegen waterpokken. Het gebruik van ontstekingsremmers wordt afgeraden omdat die een huidinfectie kunnen verergeren.
Lees ook: Waterpokken of windpokken: symptomen en behandeling
Rodehond (Rubella)
© Getty Images / De huiduitslag bij rodehond of rubella lijkt op die bij mazelen. De vlekken zijn echter minder rood en vloeien niet samen tot rode plekken. Ze jeuken niet of nauwelijks.
Rodehond begint vaak als een soort verkoudheid. Twee tot drie weken na de besmetting verschijnen plots huiduitslag, eerst op het gezicht en dan over het hele lichaam. De vlekjes lijken op die van mazelen, maar zijn bleker roze en vloeien minder samen tot grotere plekken. Ze jeuken niet of slechts licht. Soms zijn er ook koorts, gezwollen klieren, gewrichtspijn en bindvliesontsteking (conjunctivitis).
De vlekjes verdwijnen vanzelf na enkele dagen, en hoge koorts komt zelden voor.
Rodehond is meestal ongevaarlijk voor kinderen, maar kan wél gevaarlijk zijn voor volwassenen. Vrouwen die in de eerste maanden van hun zwangerschap besmet raken, lopen een hoog risico op een miskraam of aangeboren afwijkingen bij de baby.
Er bestaat een vaccin tegen rodehond, gecombineerd met het vaccin tegen mazelen en bof. Volgens het vaccinatieschema krijgen kinderen hun eerste dosis op 12 maanden, en de tweede op 10 jaar.
Zwangere vrouwen in de eerste helft van hun zwangerschap die niet gevaccineerd zijn en rodehond vermoeden, moeten contact opnemen met hun huisarts.
Lees ook: Rodehond of rubella: symptomen, verloop en behandeling
Mazelen
© Getty Images / De uitslag van mazelen lijkt veel op die van rodehond, maar de vlekken zijn vlakker en donkerder roze (soms intens rood). De vlekjes jeuken niet of nauwelijks.
De symptomen van mazelen lijken op een zware verkoudheid: loopneus, hoest, niezen, gezwollen ogen, keelpijn en hoge koorts (tot 40°C). Rond de derde dag daalt de koorts en verschijnen er witte vlekjes met een rood randje in de mond, de zogenaamde vlekjes van Koplik.
Op de vierde of vijfde dag ontstaat huiduitslag: kleine rode vlekjes op het voorhoofd, de wangen en achter de oren. Deze jeuken niet. Daarna verspreiden ze zich over het hele lichaam. De vlekjes vloeien samen tot grotere vlekken. Rond dag zes beginnen ze te vervagen. Na een week verdwijnen de symptomen meestal volledig.
In België worden kinderen op 12 maanden gevaccineerd tegen mazelen (samen met bof en rodehond). Een tweede dosis volgt op 10 jaar. Toch komen er af en toe nog uitbraken voor, vooral bij niet-gevaccineerde kinderen.
Lees ook: Mazelen: symptomen en wat als je in contact komt?
Vijfde ziekte
© Getty Images / De huiduitslag bij de vijfde ziekte wordt gekenmerkt door rode wangen met enkele lichtrode vlekken op het lichaam. De uitslag kan jeuken.
De vijfde ziekte (erythema infectiosum) komt vooral voor bij kinderen tussen 4 en 10 jaar, meestal in het voorjaar of de vroege zomer. Het kind krijgt felrode wangen en verspreide roodbleke vlekjes op romp, billen, armen en benen. De vlekken worden groter. Er kan sprake zijn van koorts en jeuk, maar het kind voelt zich meestal niet echt ziek. De symptomen verdwijnen na ongeveer tien dagen. De uitslag kan tijdelijk terugkeren bij warmte, koude, inspanning of stress.
Er bestaat geen behandeling of vaccin. Eventueel kan een anti-jeukpoeder worden gebruikt.
Als een zwangere vrouw besmet raakt, kan dat gevaarlijk zijn voor de foetus.
Lees ook: Parvovirus B19 (vijfde kinderziekte) vooral voor zwangere vrouwen gevaarlijk
Zesde ziekte (Roseola)
© Getty Images / Roseola (de zesde ziekte) verschijnt als kleine roze of rode vlekjes op de buik, rug en borst
Deze ziekte treft kinderen van 6 maanden tot 3 jaar. Plots ontstaat hoge koorts (tot 40°C). Soms zijn de klieren in de hals en achter de oren gezwollen. Na 3 tot 5 dagen daalt de koorts plots. Dan verschijnen roze of rode vlekjes op het gezicht en de hals, en later op de romp. Ze jeuken niet en verdwijnen binnen 1 tot 2 dagen. De ziekte geneest vanzelf in enkele dagen.
Lees ook: Wat is de zesde ziekte?
Roodvonk (Scarlatina)
© Getty Images / Een aardbeientong kan het eerste teken van roodvonk zijn
Roodvonk kan op elke leeftijd voorkomen, maar vooral bij jonge kinderen. Het begint met plots hoge koorts en keelpijn. De amandelen zijn gezwollen en rood. Vaak zijn er ook hoofdpijn en braken. Na enkele dagen verschijnen rode puntjes in de hals en onder de oksels, die zich uitbreiden over het hele lichaam. Een typisch symptoom is de ‘aardbeientong’: een dikke, rode tong. Na 1 tot 3 weken kan de huid van handpalmen en voetzolen beginnen te vervellen.
De ziekte geneest meestal vanzelf binnen enkele dagen. De arts kan antibiotica voorschrijven.
Er bestaat geen vaccin tegen roodvonk.
Lees ook: Roodvonk (scarlatina): keelpijn met huiduitslag
Syndroom van Gianotti-Crosti
© Getty Images / Verheven, jeukende roze bultjes (billen, armen, benen, gezicht) zijn een symptoom van het syndroom van Gianotti-Crosti
Meningokokken
© Getty Images / Purpura is een huidaandoening van rode of paarsgekleurde plekken. Het kan een symptoom zijn van een meningokokkeninfectie.
Meningokokken zijn bacteriën die bloedvergiftiging veroorzaken (en ook hersenvliesontsteking). Het kind wordt plots heel ziek, met hoge koorts, braken en rillingen. De huid wordt bleek en koud. Er kunnen kleine blauwrode of donkerrode vlekjes (purpura) verschijnen, overal op het lichaam. Typisch is dat deze vlekjes niet verbleken als je erop duwt. Bij deze symptomen moet je onmiddellijk een arts raadplegen.
In België worden kinderen gevaccineerd tegen sommige veroorzakers van meningokokkeninfecties, zoals Haemophilus influenzae type B en meningokok C. Er bestaat ook een vaccin tegen meningokok B.
Lees ook: Meningitis: vaccinatie
Andere oorzaken van huiduitslag
Warmte-uitslag of hitte-uitslag is een huiduitslag die ontstaat door zweten. De rode vlekjes jeuken soms erg.
Wat doen bij een kinderziekte met vlekjes?
- Je hoeft je kind niet in bed te houden als het zich niet erg ziek voelt.
- Ondanks de vlekjes of blaasjes mag je kind gewoon in bad of onder de douche. Vermijd bij waterpokken wel lange warme baden. De blaasjes kunnen dan sneller ontsteken.
- Koorts hoef je niet te behandelen, tenzij ze erg hoog is. Zorg er vooral voor dat je kind voldoende en regelmatig drinkt.
- Zieke kinderen hebben vaak weinig eetlust, maar dat is niet erg.
- Voelt je kind zich erg slecht, dan mag je paracetamol geven.
- Bij jeuk probeer je te voorkomen dat het kind krabt. Vraag advies aan een arts of apotheker om de jeuk te verlichten.
Lees ook: Welke kinderziekten met vlekjes zijn er?
Wanneer een arts raadplegen?
Neem contact op met je huisarts:
|
Bronnen:
