Gezonde voeding kan risico op oogziekte halveren

Dagelijks 200 g groenten eten, twee stuks fruit en twee keer per week vis, kan het risico op de chronische oogziekte leeftijdsgebonden maculadegeneratie bijna halveren. Zelfs mensen die erfelijk belast zijn met de ziekte kunnen het risico verlagen. Dat blijkt uit onderzoek het Rotterdamse Erasmus Gezondheid Onderzoek (ERGO).

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is een chronische oogziekte, waardoor patiënten een grijze vlek in het midden van hun gezichtsveld zien. Het is de belangrijkste oorzaak van blindheid onder ouderen in de Westerse Wereld. Het risico op de ziekte neemt toe op latere leeftijd. Op 70-jarige leeftijd heeft ongeveer 15 procent van de ouderen de ziekte.

“Ondanks dat er nu nog geen behandeling is die de ziekte geneest, kunnen mensen dit risico nog wel positief beïnvloeden én daarmee blindheid op latere leeftijd mogelijk voorkomen”, zegt Gabriëlle Buitendijk, promovendus en oogarts in opleiding van het Erasmus MC. “Met een dieet dat veel antioxidanten en omega-3 vetzuren bevat, kunnen mensen het risico op de ziekte op latere leeftijd tot 42 procent verlagen. Ook vitaminepillen met luteïne en zeaxanthine kunnen uitkomst bieden.”

De onderzoekers volgden 4.200 deelnemers van 55 jaar en ouder uit het Rotterdamse Erasmus Gezondheid Onderzoek (ERGO) uit de wijk Ommoord. Buitendijk: “Uit onze studie blijkt dat er duidelijk positieve gevolgen zijn na tien tot vijftien jaar. Eet wekelijks twee keer vette vis, zoals makreel, zalm, tonijn of sardientjes vanwege de omega-3 vetzuren. En elke dag 200 gram fruit en 200 gram groente. Eet vooral groene bladgroenten: spinazie, veldsla en boerenkool en rode, oranje en gele groenten en fruit, waaronder paprika’s. In deze groenten zitten antioxidanten met de naam luteïne en zeaxanthine. Daarvan maakt je lichaam macula-pigment: een beschermende factor in je netvlies. Maar slechts 3,5% van de ERGO-deelnemers blijkt voldoende vette vis, groente en fruit te eten. Het is voor iedereen, dus zowel patiënten als gezonde mensen die later mogelijk patiënt worden, belangrijk te weten dat je ontwikkelingen deels zelf kan beïnvloeden met gezond eetgedrag.”

Ouderzoekers van het Erasmus MC hebben berekend dat door de vergrijzing het aantal ouderen met LMD in Europa in 2040 zal oplopen tot 20 miljoen. In Nederland zal dat gaan om ongeveer 700.000 mensen. Met behulp van een internationaal team ontdekten zij genen die bij de ontstaanswijze van deze oogziekte zijn betrokken. Met behulp van deze genen en omgevingsfactoren, zoals bijvoorbeeld roken, kan er goed voorspeld worden wie wel de ziekte wel en niet krijgt. Binnenkort verwachten de onderzoekers met een test op de markt te komen.