Onderzoek op zangvogels geeft stotteraars nieuwe hoop

Volgens schattingen zijn er wereldwijd ongeveer 60 miljoen personen die stotteren, waaronder zo’n 100.000 mensen in ons land. De spraakstoornis kan een ernstige impact hebben op hun leven, zowel op sociaal, emotioneel en professioneel vlak. Er bestaan gelukkig verschillende methodes om het probleem te bestrijden en de gevolgen sterk te beperken. Zo verhinderde de spraakstoornis onder meer Elvis Presley en ‘onze’ Arno Hintjens niet om hun zangcarrière uit te bouwen. Een heel ander soort zangers, zebravinken, hebben wetenschappers nu mogelijk op weg gezet naar het vinden van een daadwerkelijke remedie tegen stotteren.

Onderzoekers van de Nederlandse Universiteit Utrecht en Amerikaanse Tufts-universiteit dienden zebravinken een bepaalde stof toe, namelijk bicuculline-methiodide, om zo een belangrijke verandering in de hersenen teweeg te brengen. De farmacologische ingreep zorgde er onder meer voor dat de vogels telkens enkele zangnoten herhaalden bij het zingen, net zoals stotteraars bepaalde woorden of woorddelen herhalen bij het spreken. 

Een ander kenmerk van stotteren is dat er na een hapering doorgesproken kan worden. Daarnaast is het spreektempo van stotteraars iets minder vloeiend. De behandelde zebravinken vertoonden dezelfde kenmerken. Na de herhaling van stukjes gezang zongen ze weer verder en het tempo van de zangnoten en pauzes was onregelmatiger. Je kan dus stellen dat de vogels als het ware stotterden.

Bijzonder hoopgevend voor stotteraars is dat de verandering in de hersenen van de vogels omkeerbaar was. Na een nieuwe ingreep zongen de zebravinken weer geheel als voorheen. Dat wil niet zeggen dat de oplossing tegen stotteren nu voor het oprapen ligt, maar het onderzoek vormt wel een belangrijke stap in de goede richting. De studie toont specifiek aan dat een normalisatie van het hersenactiviteitspatroon in het zogenaamde cortico-striataal circuit, een hersencircuit dat onder meer belangrijk is voor zang bij vogels en spraak bij mensen, tot spraakverandering kan leiden.

Dankzij de resultaten uit deze studie kunnen onderzoekers nu gerichter zoeken naar farmacologische therapieën voor stotteren, maar ook naar oplossingen voor symptomen van andere aandoeningen. Bepaalde neurologische aandoeningen, zoals de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington, zorgen namelijk ook voor spraakproblemen.