Gerelateerde artikels
Watervergiftiging: waarom is te veel water ongezond en hoeveel is te veel?
In dit artikel
Watervergiftiging: waarom is te veel water ongezond en hoeveel is te veel?
dossier
Wanneer je bij warm weer en tijdens inspanning veel zweet, is het essentieel om dat verloren vocht aan te vullen. Maar je mag ook niet overdrijven: als je te veel water of een isotone sportdrank drinkt, kan je een zogenaamde watervergiftiging krijgen doordat er te weinig zout (natrium) in het bloed zit.
Lees ook: Waaraan merk je dat je te weinig water drinkt?
Wat is een watervergiftiging?
Watervergiftiging of hyponatriëmie treedt op wanneer je in korte tijd te veel water (of vloeistoffen) drinkt. De nieren zijn niet in staat om het overtollige water uit te scheiden, waardoor het zich ophoopt in de bloedbaan. Het bloedvolume neemt toe terwijl de natriumconcentratie daalt.
Het vocht in het bloed dringt dan door in de omringende weefsels (bv. de hersencellen) en veroorzaakt zwelling. In het geval van hersenoedeem is er een reëel risico op overlijden.
Dit fenomeen doet zich voor wanneer de natriumconcentratie in het bloed daalt tot onder 135 mmol/L, of ongeveer 3 gram per liter. De normale concentratie ligt tussen 135 en 145 mmol/L.
Lees ook: Cardio- of krachttraining: wat is beter om af te vallen?
|
Het gevaar van hyponatriëmie bestaat niet alleen bij het drinken van water. Het kan ook optreden bij hypotone en zelfs isotone sportdranken, bekend als dorstlessers, zoals wordt benadrukt in een richtlijn over hydratatie tijdens het sporten gepubliceerd in het Clinical Journal of Sport Medicine. Hoewel isotone dorstlessende dranken elektrolyten bevatten zoals natrium en het risico op hyponatriëmie licht verminderen, bestaan ze nog steeds grotendeels uit water. Bovendien leidt zweten tijdens het sporten tot meer natriumverlies. Langdurige fysieke inspanning kan ook het vermogen van de nieren om vloeistoffen te verwerken verminderen.
|
Risico's voor watervergiftiging
- Watervergiftiging kan optreden bij langdurige inspanningen. Uit een analyse van een aantal grote marathons blijkt bijvoorbeeld dat 10 tot 20 procent van de deelnemers te veel water dronk en met hyponatriëmie kampte. In triatlons en ultramaratons kan dit zelfs oplopen tot meer dan de helft van de deelnemers. Ook in andere sporten komt hyponatriëmie meer en meer voor, zoals in voetbal, wielrennen, rugby, trekkings, enzovoorts. In de medische literatuur worden meerdere tragische gevallen beschreven van atleten die overleden zijn aan hyponatriëmie door overmatig watergebruik.
- Watervergiftiging door een natriumtekort komt verder voor bij heel strenge diëten, gecombineerd met veel water drinken.
- Bij baby's wordt soms een watervergiftiging gezien als zij bij diarree onjuist bereide rehydratatiedranken krijgen waarin te weinig mineralen zijn opgelost.
Symptomen van watervergiftiging
Symptomen van watervergiftiging door natriumtekort zijn:
- misselijkheid en overgeven
- hoofdpijn
- spierkrampen en krampen
- zwelling en/of verkleuring van de voeten en handen
- verminderd bewustzijn
- verwardheid
De eerste symptomen zijn eerder vaag en lijken hard op de symptomen van uitdroging, waardoor niet altijd aan watervergiftiging wordt gedacht. Snelle medische zorg is echter wel noodzakelijk.
In de ernstigste gevallen kunnen patiënten namelijk last krijgen van hartritmestoornissen, stuiptrekkingen, bewustzijnsverlies en coma, wat kan leiden tot de dood. Bij hersenoedeem is het risico op overlijden zeer reëel.
Lees ook: Uitdroging: symptomen en wat te doen?
Wat doen als je te veel water hebt gedronken?
Bij waterintoxicatie is het belangrijk dat je zo snel mogelijk naar het ziekenhuis gaat voor een behandeling met een hypertone zoutoplossing, diuretica, en cortisone.
Lees ook: Bijwerkingen corticosteroïden (cortisone): fysiek en mentaal
Hoeveel water drinken per dag?
Er zijn geen geverifieerde richtlijnen over hoeveel water je dagelijks zou moeten/kunnen drinken. De behoefte aan water varieert enorm afhankelijk van temperatuur, vochtigheid, fysieke inspanning, geslacht, lengte, gewicht, spiermassa, enz.
We kunnen zeggen dat twee liter per dag een normale hoeveelheid is (inclusief het water in voedsel).
Watervergiftiging treedt op als je meer drinkt dan je nieren kunnen afvoeren. Sommige mensen ontwikkelen eerder symptomen van hyperhydratatie dan anderen. De hoeveelheid is niet de enige risicofactor; het tijdsinterval waarin je drinkt is ook belangrijk. Je moet voorkomen dat je in korte tijd veel water drinkt.
Volgens cijfers uit een onderzoek uit 2013 kunnen de nieren ongeveer 20 tot 28 liter water per dag afvoeren, maar niet meer dan 0,8 tot 1,0 liter per uur. Drink dus liever regelmatig kleine hoeveelheden dan in één keer veel.
