Antibioticarichtlijn voor tandartsen moet aantal onnodige voorschriften inperken

Antibiotica kunnen veel ziektes verhelpen, maar onze resistentie groeit, omdat ze vaak onnodig worden voorgeschreven, bij een virus bijvoorbeeld, of omdat de kuur niet is afgestemd op het specifieke gezondheidsprobleem qua dosis, duur of type. In 2019 publiceerde het KCE een rapport met voorstellen voor een effectiever antibioticabeleid in België. Een daarvan was het ontwikkelen van een zogenaamde evidence-based praktijkrichtlijn voor tandartsen, zodat ze beter geïnformeerd zijn over wanneer antibiotica aangewezen is en wanneer niet, en hoe ze dat best communiceren aan patiënten. Die richtlijn is nu af, en klaar voor internationale verspreiding en implementatie.

Uit een onderzoek in het kader van die richtlijn bleek dat antibiotica nog regelmatig worden voorgeschreven in een tandartspraktijk bij onder andere tandpijn, abcessen, het terugplaatsen van een tand na trauma, verschillende vormen van parodontitis en het verwijderen van een tand. “Bij een infectie in de mond – net zoals elders in het lichaam trouwens – moet de tandarts de oorsprong van de infectie aanpakken door middel van een tandheelkundige behandeling (bv. het ontzenuwen van een tand). Antibiotica zijn daarbij zelden aanbevolen”, zo meldt het KCE in een persbericht.

Wanneer kan antibiotica dan wel bij tandproblemen?

“Enkel als de infectie zich lijkt uit te breiden, kunnen ze overwogen worden. Tekenen hiervan zijn o.a. een zwelling in het gezicht, gezwollen lymfeklieren, koorts en zich slecht voelen. Men kan best wel 1 dosis antibiotica geven vóór de plaatsing van tandimplantaten. Daarnaast kan 1 dosis antibiotica ook aangewezen zijn als een patiënt met specifieke hartaandoeningen met een verhoogd risico op infectieuze endocarditis (infectie van de binnenzijde van het hart) bepaalde tandheelkundige behandelingen moet krijgen. Patiënten met een knie- of heupprothese hebben dan weer geen antibiotica nodig vóór een tandheelkundige behandeling.” 

Aan huisartsen die patiënten zien met tandproblemen vraagt het KCE om de persoon door te verwijzen naar een tandarts zodat die de juiste diagnose kan stellen en de aangepaste tandheelkundige behandeling kan opstarten. 

Aangezien antibioticaverpakkingen vaak meer tabletten bevatten dan nodig, kan het zijn dat de patiënt te veel inneemt, wat de resistentie weer verhoogt. Weggooien is daarentegen slecht voor het milieu, dus vraagt het KCE met nadruk om apothekers toe te laten enkel het juiste aantal tabletten aan de patiënt mee te geven.