Patiënten-educatie bij (pre)diabetes: een noodzakelijke investering

nieuws Bij mensen met prediabetes (6 à 8% van de Belgische bevolking) kan therapeutische patiënten-educatie de kans op het ontwikkelen van diabetes type 2 verkleinen met 51 tot 58%. Een vroegere preventie van de ziekte lijkt dus onontbeerlijk voor het gezondheidszorgbeleid. Volgens een studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen, in samenwerking met de KU Leuven en de UGent zijn dergelijke begeleidingsprogramma’s kosteneffectief op lange termijn.

Vele wetenschappelijke studies tonen aan dat therapeutische educatie helpt om de bloedsuikerwaarden bij mensen met diabetes type 2 onder controle te houden. Meer zelfs, mensen met prediabetes (verstoorde glucosetolerantie) kunnen op die manier hun risico op het ontwikkelen van de ziekte terugdringen met 51 tot 58%. Om in ons land in aanmerking te komen voor terugbetaalde ondersteuning door een diabetes-educator, moet de ziekte echter al vrij vergevorderd zijn en moet de patiënt al verschillende medische therapieën hebben uitgeprobeerd. Is patiënten-educatie betaalbaar genoeg op lange termijn om er meer in te investeren?

De studie vergeleek 17 economische evaluaties over patiënten-educatie bij (pre)diabetes in de westerse gezondheidszorgsystemen van de laatste 12 jaar. Deze programma’s waren vooral gericht op lichaamsbeweging, voeding, opvolging van risicofactoren en soms ook aanpassingen van het geneesmiddelengebruik. Over het algemeen bleek therapeutische patiënten-educatie kosteneffectief te zijn op lange termijn. Meer zelfs, meerdere studies toonden aan dat een dergelijke begeleiding bij mensen met prediabetes kostenbesparend is.

Nood aan vroegere preventie
Volgens een andere studie van de Onafhankelijke Ziekenfondsen bedraagt de gemiddelde jaarlijkse kostprijs van iemand met diabetes type 2 voor de ziekteverzekering 4.500 euro (bij zelfredzame personen jonger dan 75 jaar). Bij patiënten zonder bijkomende chronische aandoeningen gaat het om 3.400 euro en bij mensen met 1 bijkomende chronische aandoening stijgt dat bedrag tot 4.800 euro. Bij mensen met 2 en 3 bijkomende chronische aandoeningen gaat het respectievelijk om 7.300 euro en 9.900 euro. ?De hoge kosten van elke bijkomende chronische aandoening bewijzen het belang van een vroegere preventie bij diabetes type 2. Zeker omdat patiënten-educatie zowel bij prediabetes als diabetes type 2 kosteneffectief kan zijn. Bij mensen met prediabetes is de kostenbesparing op lange termijn zelfs het grootst.

Efficiënte screening en educatie
Naar aanleiding van deze studie ijveren de Onafhankelijke Ziekenfondsen voor:
- Efficiënte screeningscampagnes om personen met prediabetes en diabetes type 2 te kunnen identificeren?;
- Identificatie van de subgroepen die de grootste meerwaarde uit de therapeutische begeleiding halen, onder meer via verder onderzoek?;
- Patiënten-educatie voor personen met prediabetes en diabetes type 2, gericht op meer inzicht in de ziekte, therapietrouw en aanpassingen van de leefstijl (gezonde voeding, lichaamsbeweging, …)?;
- Verschillende vormen van educatie op maat, o.a. programma’s die rekening houden met bijkomende chronische aandoeningen?;
- Meer samenwerking tussen universiteiten en beleidsmakers om evidence-based programma’s aan te bieden.