9 kenmerken van gameverslaving

Een computerspel, surfen of chatten op internet is voor de meeste mensen een onschuldige en zelfs leerrijke bezigheid. Maar niet voor iedereen. 

• Uit een onderzoek van de Universiteit van Utrecht uit 2016 bleek dat 1 op de 10 gamende jongens in de leeftijdscategorie van 12 tot 15 jaar minstens 4 uur per dag gamet. Daarmee zijn ze nog niet verslaafd, maar die tijdsbesteding is volgens de onderzoekers toch alarmerend.

• Uit de leerlingenbevraging van de VAD uit 2015 blijkt dat 90 procent van de gamende jongeren (12-18 jaar) in Vlaanderen geen problemen ervaart met gamen. Het Belspo-onderzoek CLICK legt dat cijfer bij de Belgische volwassen bevolking op 97 procent.

De meeste gamers doen dus aan recreatief gamen, dit wil zeggen dat het blijft bij gamen als hobby of ontspanning. Gamen is gewoon een vorm van ontspanning naast andere vrijetijdsactiviteiten, zoals sport, hobby's en tijd doorbrengen met vrienden en het gezin. Voor een kleine groep gaat het wel om problematisch gamen: het gamen neemt zoveel tijd in beslag dat het ten koste gaat van andere activiteiten. Bij 1 procent van de jongeren zou het zelfs om een verslaving gaan. Een verslaving - of het nu om gamen gaat of om iets anders - wil zeggen dat een bepaalde behoefte onweerstaanbare wordt. 'Willen gamen' wordt een kwestie van 'moeten gamen'.

Verslaving aan (online) gaming wordt door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) mogelijk opgenomen in de elfde editie van de Internationale Classificatie van Ziekten (ICD11). Tot nu toe werd gameverslaving niet als een officiële stoornis beschouwd. 

Gamestoornis wordt omschreven als een patroon van aanhoudend (12 maanden) of terugkerend gamegedrag (digitale gaming of video gaming), zowel online als offline, wanneer er aan drie eigenschappen wordt voldaan:

• verminderde controle over het gamen (bijv. begin, frequentie, intensiteit, duur, beëindiging, context); 

• toenemende prioriteit geven aan gamen waardoor gaming boven andere levensbehoeften en dagelijkse activiteiten komt; 

•  voortzetting of escalatie van gaming, ondanks het optreden van negatieve gevolgen.

Over gameverslaving als mogelijke ziekte wordt al wel gesproken in het Handboek voor de Classificatie van Psychische Stoornissen (DSM 5) van de American Psychiatric Association.  Uit onderzoek (vooral in Aziatische landen) blijkt namelijk dat bij mensen die drangmatig internetgamen specifieke gebieden in de hersenen worden geactiveerd en dat dit op dezelfde directe en intensieve manier gebeurt als bij iemand die verslaafd is aan een drug. Het gamen veroorzaakt een neurologische reactie die een goed gevoel en een gevoel van beloning geven, wat zich in extreme gevallen uit als verslavingsgedrag.

DSM 5 vermeldt 9 criteria of verschijnselen die op een gameverslaving kunnen duiden. Voldoet een persoon aan vijf van deze negen kenmerken over een duur van één jaar, dan zou er sprake zijn van een gameverslaving. 

1.  Obsessief bezig zijn met games. De gedachten van de betrokkene gaan over eerdere gamingactiviteiten of lopen vooruit op het spelen van de volgende game; het internetgamen is de op de voorgrond staande activiteit in het dagelijks leven.

2. Terugtrekkingsgedrag vertonen als er niet gegamed wordt. Deze symptomen worden meestal beschreven als prikkelbaarheid, angst of verdriet, maar er is geen sprake van lichamelijke verschijnselen zoals bij farmacologische onttrekking.

3. De behoefte om een toenemende hoeveelheid tijd te besteden aan internetgames.

4. Mislukte pogingen hebben ondernomen om het gamen af te bouwen (of te stoppen). 

5. Verminderde belangstelling voor eerdere hobby’s en andere activiteiten vanwege, en met uitzondering van, internetgames.

6. Ondanks besef van gevaren voor de gezondheid excessief blijven gamen.

7. Liegen over de hoeveelheid tijd die aan het internetgamen wordt besteed.

8. Gebruikt internetgames om een negatieve stemming (bijvoorbeeld gevoelens van hulpeloosheid, schuld, angst) te ontvluchten of te verlichten.

9. Heeft een belangrijke relatie, baan of opleidings- of carrièremogelijkheid in gevaar gebracht of verloren vanwege deelname aan internetgames.

Is gamen gewoon een leuke hobby voor u? Of dreigt het uit de hand te lopen? Doe de test en check of het gamen riskant wordt.

Op De DrugLijnwebsite vindt u een zelftest Gamen . Er is een versie voor -18-jarigen en +18-jarigen. 

Bronnen: