Staat uw koelkast niet te warm?

nieuws Volgens een recent onderzoek van het Nederlandse Voedingscentrum staat bijna 1 op 4 koelkasten thuis te warm afgesteld. Volgens het Voedingscentrum (en andere voedingsexperts) is de ideale temperatuur voor een koelkast 4°C. Bij die temperatuur wordt de groei van ziekmakende bacteriën en schimmels het meest geremd. Bij 4 °C vermenigvuldigt listeria zich bijvoorbeeld half zo snel als bij 7 °C. Salmonellabacteriën vermenigvuldigen zich bij 4°C niet meer.

Bij een kwart van de koelkasten bij consumenten staat de koelkast echter ingesteld op warmer dan 7°C. Op de website van de Federale Dienst Klimaatverandering (www.climat.be) wordt zelfs gezegd dat de ideale temperatuur in de koelkast 6 à 7 °C is. Een lagere temperatuur zou onnodig energie kosten...

Temperatuurtips
• Om uw etenswaren vers te houden moet de thermostaat van uw koelkast ingesteld staan op minstens 5 graden en moet u erop toezien dat de temperatuur binnenin tussen 0 en 4°C blijft, en in ieder geval lager dan 7°C.

• De temperatuur in de koelkast is regelbaar met de daarvoor bestemde knop. Meestal is een schaalverdeling op de knop aangebracht van 1 tot 3, 5, 7 of 10. Hierbij geldt: hoe hoger de waarde, hoe hoger de koelstand, dus hoe lager de temperatuur. Voor de meeste koelkasten is een stand van circa 60% voldoende (3 op een schaal van 5 of 6 op een schaal van 10).

• Controleer de temperatuur in de koelkast regelmatig op verschillende plaatsen. Gebruik daarvoor een speciale koelkastthermometer (te koop bij de huishoudwinkel). Plaats de thermometer in een glas water en bekijk de temperatuur na enkele uren, als de koelkast een tijd dicht is geweest. Is de temperatuur te hoog, pas dan de thermostaatstand aan.

• Koelkasten met een *** of ****-vriesvak hebben een koeling in de achterwand. Deze koelkasten zijn het koudst achterin en onderin (boven de groentela). Koelkasten met * of ** hebben bovenin een vriesvak met daaronder de koeling. Deze koelkasten zijn boven achterin het koudst.

• In een vriesvak met 1 ster kunt u etenswaren gedurende een paar dagen bewaren.
Een vak met 2 sterren houdt diepvriesproducten gedurende 3 à 4 weken bevroren, maar bevriest geen verse producten.
In een vak met 3 sterren kunt u diepgevroren producten ongeveer 3 maanden bewaren, maar geen verse producten invriezen.
Indien uw vriesvak 4 sterren heeft, daalt de temperatuur onder -18°C en kunt u verse of diepgevroren producten invriezen en bewaren tot de datum die staat aangegeven onder "ten minste houdbaar tot".

Bewaartips
• In een koelkast wordt de koude niet homogeen geproduceerd. Wanneer uw koelkast niet uitgerust is met een systeem voor luchtcirculatie of luchtventilatie, verschilt de temperatuur bovenaan, in het midden en onderaan het toestel.
Als u weet dat warme lucht stijgt en koude lucht daalt, is het makkelijk de verschillende koudezones in uw koelkast te herkennen. In functie van de ideale bewaartemperatuur van uw producten kiest u het meest geschikte legplateau.

• Koudste zone (tussen 0° en 4° C): De koudste plek in je koelkast bevindt zich direct boven de groentela achterin. Op deze plek moet je dus je meest bederfelijke producten bewaren. Hier plaatst u rauw vlees en rauwe vis, zuivelproducten (verse kaas of kaas van rauwe melk), vers fruitsap, charcuterie, producten die u ontdooit, bereide gerechten, zeevruchten…

• Koele zone (rond 4°): dit is het middelste deel van de koelkast. Hier plaatst u best gebakken vlees en vis, gekookte groenten en fruit, gebak, sausen, harde of halfzachte kazen, yoghurt, slagroom…

• Groentenbak (tussen 4° en 6° C): dit is de bak die zich helemaal onderaan de koelkast bevindt. Hier komen verse groenten en fruit.

• De deur van de koelkast – de gematigde zone (rond 6°) deze zone is het warmst. Hier plaatst u best voedsel dat licht gekoeld moet worden, zoals eieren, boter, confituur, mosterd, koffie, dranken, sausen…

• Onder de 4°C kan bij sommige fruit- en groentesoorten lage-temperatuurbederf optreden. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, hoeft u groenten en fruit niet altijd in de koelkast te bewaren. Vruchtgroenten zoals tomaat, komkommer en paprika, en bepaalde vruchten als banaan, meloen, ananas, avocado, citroen en mango kunnen beter ongekoeld worden bewaard.
• Voor verse vis geldt een bewaartemperatuur die lager ligt dan 4°C. Deze kan volgens het Voedingscentrum dan ook het best in folie in een schaal met ijsklontjes bewaard worden, en dan hooguit 2 dagen.
• Stapel niet te veel producten op elkaar in de koelkast. De lucht moet immers tussen de voedingswaren kunnen circuleren.
• Wanneer veel boodschappen in de koelkast moeten, kan de koelkast tijdelijk een standje hoger gezet worden. Naarmate de koelkast voller staat, kost het meer tijd om alles op de juiste temperatuur te krijgen en te houden.
• Plaats nooit rauwe producten boven bereide producten. Vermijd zo overdracht van ziekteverwekkende bacteriën van rauwe op bereide producten door in de koelkast bv. vers vlees in een doosje te bewaren, zodat de 'drip' (vocht) niet op andere producten kan terechtkomen.
• Laat bereide gerechten afkoelen voordat u ze in de koelkast plaatst. Zorg dat het binnen twee uur afkoelt, bijvoorbeeld door het te verdelen in kleine porties of de pan af te laten koelen in een bak met ijskoud water. In een bereid product kunnen bepaalde bacteriën sneller groeien. Bewaar deze producten daarom afgedekt, in een bakje met een deksel of met cellofaan eromheen. Bovendien is zo uitdroging te voorkomen. Bewaar bereide gerechten niet langer dan 2 dagen in de koelkast (of 3 maanden in de diepvries).
• Zet producten na gebruik meteen weer in de koelkast. Schenk bijvoorbeeld melk in een beker, in plaats van het pak op tafel te laten staan. Dan hoeft het niet weer helemaal opnieuw af te koelen. Bovendien verkort 1 uur buiten de koelkast de houdbaarheid van de melk al met 1 dag.
• Respecteer de bewaarvoorschriften die op de verpakking staan.
• Respecteer de vervaldatum. Zodra de verpakking open is, is de houdbaarheidsdatum niet meer geldig en mag een koel te bewaren product niet langer dan 2 à 3 dagen in de koelkast bewaard worden.
• Wanneer bederfelijke waren warmer zijn geworden dan circa 7 °C, is het verstandig ze meteen te gebruiken. Boven een temperatuur van ongeveer 10 °C is het veiligheidshalve beter om alles uit de koelkast weg te gooien, met uitzondering van ongeopende flessen en pakken sap.
• Maak de koelkast geregeld schoon met een vaatdoekje en een sopje, in elk geval eens per maand. De koelkast kan na reinigen het best met een schone doek worden gedroogd.