De helft van de kankers in België treffen 70-plussers

In 2016 waren er in België 68.216 nieuwe diagnoses van kanker, waarvan 36.243 bij mannen en 31.973 bij vrouwen. 70-plussers vertegenwoordigen momenteel 13 procent van de totale Belgische bevolking, toch vallen elk jaar ongeveer de helft van de nieuwe kankers (46% of 31.053) binnen deze leeftijdsgroep. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de Stichting Kankerregister. 

Het risico op kanker is verschillend voor mannen en vrouwen en varieert in functie van de leeftijd. Zo is vanaf de leeftijd van 80 jaar het risico voor mannen dubbel zo hoog als voor vrouwen. 

De drie meest frequente  tumoren bij mannen zijn nog steeds prostaat-, long- en dikkedarmkanker. Bij vrouwen zijn dit borst-, dikkedarm- en longkanker. Ook binnen 70-plussers wordt dezelfde rangorde aangehouden. In 2016 vertegenwoordigen deze meest frequente kankers voor beide geslachten meer dan de helft van alle kankerdiagnoses (54%).

Blaas- en maagkanker komen vaker voor bij de oudere populatie in vergelijking met deze jonger dan 70 jaar. Daarentegen zijn melanoma, hoofd- en hals-, schildklier- en baarmoederhalskanker  frequenter in de jongere leeftijdsgroepen. 

Vanaf 70 jaar neemt, voornamelijk ten gevolge van de vergrijzing, tussen 2004 en 2016, het aantal nieuwe kankers toe met 18% (van 26.361 tot 31.053). Daarentegen vertoont het globale risico op kanker bij deze groep een dalende tendens bij mannen (-0,6% per jaar) voornamelijk dankzij een daling van het risico op prostaat- en longkanker. Echter, bij vrouwen stijgt het risico op kanker met +1,7% per jaar. Dit is hoofdzakelijk te wijten aan een stijging van borstkanker en roken gerelateerde kankers waaronder longkanker. 

Enerzijds is de overleving wat lager bij de oudere populatie ten opzichte van de jongere generaties en in functie van het type tumor kan dit verschil variëren van 3% voor prostaatkanker tot 25% voor maagkanker. De algemeen gangbare richtlijnen voor diagnose en behandeling worden vaak minder of niet toegepast gezien deze patiëntenpopulatie meer kwetsbaar is, meer co-morbiditeiten vertoont of geen behandeling wenst. Minder screeningsinitiatieven voor deze leeftijdsgroep en laattijdige diagnose dragen hier eveneens toe bij. 

Anderzijds vertonen de overlevingsresultaten -net zoals bij de jongere generatie- ook voor deze groep een positieve evolutie in de tijd. Zo is bijvoorbeeld de 5-jaarsoverlevingskans voor dikkedarmkanker in de laatste 10 jaar gestegen met 4.5% mede dankzij verbetering van diagnostische technieken, meer effectieve behandelingen en behandelingsstrategieën.

Het toenemend aantal nieuwe kankers gecombineerd met een overleving die steeds verbetert in de tijd, resulteert in een hoge kankerprevalentie voor de leeftijdsgroep van 70 jaar en ouder. Vandaag leven meer dan 160.000 oudere personen die in de afgelopen 10 jaar een diagnose van kanker kregen. Dit betekent meteen 11% van de 70 plussers.

De zorg voor ouderen met kanker vormt een groeiende uitdaging 

voor de organisatie van de gezondheidszorg omwille van de kwetsbaarheid en de specifieke noden gerelateerd aan hun leeftijd.