Gerelateerde artikels
Wat is een anafylactische shock?
dossier
Sommige mensen reageren allergisch op bepaalde stoffen. Soms kan die reactie zo hevig zijn dat ze zelfs levensbedreigend is. In dat geval spreekt men van anafylaxie.
Stel dat je door een wesp wordt gestoken en je arm of voet na een paar uren helemaal is opgezwollen. Dat is op zich al een vrij hevige allergische reactie, maar de kans is reëel dat je een volgende keer nog heftiger zal reageren: de zwelling is nog spectaculairder, je voelt je misselijk, raakt in ademnood, je polsslag versnelt en eventueel verlies je het bewustzijn.
Iedere arts is opgeleid om in dergelijke situatie snel en efficiënt op te treden. Een spuitje met adrenaline is dan levensreddend. Mensen die al een dergelijke reactie hebben meegemaakt of bij wie kan gevreesd worden dat zich zoiets zal voordoen, doen er goed aan om zichzelf te leren inspuiten met adrenaline en altijd een spuitje bij de hand te hebben, zeker wanneer je met vakantie vertrekt naar een streek waar je misschien niet direct medische hulp kan krijgen. Dergelijke spuitjes zijn niet zomaar in de apotheek te koop. Meestal worden ze door een arts-allergoloog besteld via een ziekenhuisapotheek.
De meest frequente oorzaken van anafylaxie zijn:
• bijen- en wespengif
• geneesmiddelen (zoals penicilline, sommige vaccins, contrastvloeistoffen die gebruikt worden bij een radiologisch onderzoek...)
• latex (bv. rubberen handschoenen)
• bepaalde voedingsstoffen (vooral pindanoten, maar ook andere noten, eieren, koemelk in het geval van kleine kinderen...)
Lees ook: Latexallergie: symptomen, maatregelen en preventie
Kettingreactie
Anafylactische reacties zijn gelukkig vrij zeldzaam. Meestal waren er voorafgaand al meerdere vrij hevige reacties op datzelfde allergeen (d.i. de stof waarop men allergisch reageert), zodat je weet dat je die stof best vermijdt. Een anafylactische shock doormaken terwijl je nog nooit allergisch reageerde op die bepaalde stof, is hoogst uitzonderlijk.
Waarom men de ene keer een gewone allergische reactie doormaakt na contact met een bepaald allergeen terwijl de volgende keer een levensbedreigende anafylaxie volgt, is niet bekend.
Wat er op zo’n moment precies in het lichaam gebeurt, is daarentegen wel beschreven. Mensen met een allergische aard maken namelijk specifieke antistoffen aan in hun lichaam, de zogeheten E-antistoffen (IgE). Wanneer een allergeen het lichaam binnendringt, dan haakt het zich vast aan deze E-antistoffen. Hierdoor worden bepaalde cellen (de mestcellen) geprikkeld die als verdedigingsreactie massaal histamine vrijzetten. Hierdoor worden de bloedvaten verwijd en kan er een plotse bloeddrukdaling optreden, wat dan weer kan leiden tot bewustzijnsverlies.
Lees ook: Ultrasnelle behandeling tegen wespengifallergie
Tijdig herkennen
Wie in de buurt is van iemand die een anafylactische reactie doet, kan, in afwachting van medische spoedhulp, indien nodig mond-op-mond beademen en hartmassage toepassen. Is het slachtoffer door een wesp of bij gestoken, dan moet de angel zo snel mogelijk verwijderd worden.
Lees ook: Bij, wesp, hoornaar of hommel: wat doen bij een steek?
Lees ook: Wat te doen bij een insectenbeet
