Blootstelling aan PCB’s tijdens zwangerschap in puberteit nog zichtbaar

Er bestaat een relatie tussen hogere blootstelling van PCB’s tijdens de zwangerschap en een minder goede motoriek bij een kind van drie maanden. De omgevingsstoffen beïnvloeden ook de neurologische ontwikkeling. Het meest opvallend is een meer gevorderde puberteitsontwikkeling bij zowel jongens als meisjes.

Dat concludeert Sietske Berghuis in haar proefschrift aan het Universitair Medisch Centrum Groningen, waarin ze onderzocht of blootstelling aan polychloorbifenylen (PCB’s) en andere omgevingsstoffen tijdens de zwangerschap invloed heeft op de neurologische en hormonale ontwikkeling tot in de puberteit. Haar bevindingen onderstrepen het belang van uiterste voorzichtigheid bij het gebruik van bestaande chemicaliën en bij de introductie van nieuwe stoffen.

Steeds vaker blijken nieuwe chemische stoffen, die breed gebruikt worden, schadelijk voor de gezondheid te zijn. Dat gebeurde ook bij PCB’s, die jarenlang onder meer gebruikt zijn in koelvloeistoffen en smeermiddelen in warmtesystemen en als weekmakers in plastics. Vanwege de gezondheidsrisico’s zijn ze sinds 1985 verboden. Het was echter niet duidelijk hoe lang het effect van deze stoffen doorwerkte en wat het effect ervan is op de ontwikkeling van kinderen op de langere termijn. Eer is aangetoond dat PCB’s zeventien jaar na het verbieden ervan nog steeds meetbaar waren in alle zwangere vrouwen die meededen aan de studie.

Berghuis toont nu aan dat hogere blootstelling aan PCB’s gerelateerd was aan een minder goede motoriek bij een kind van drie maanden. De omgevingsstoffen beïnvloeden ook de neurologische ontwikkeling bij kinderen van 3, 18 en 30 maanden. Bij foetussen kunnen de stoffen de schildklierhormoonstofwisseling, belangrijk voor een goede hersenontwikkeling, beïnvloeden. Eén van de belangrijkste bevindingen van haar proefschrift zijn de effecten in de puberteit: hogere blootstelling aan PCB’s tijdens de zwangerschap is gerelateerd aan een meer gevorderde puberteitsontwikkeling bij jongens en meisjes en beïnvloed motorische en cognitieve uitkomsten tijdens de puberteit.