Gevolgen overgewicht worden zwaar onderschat

We onderschatten massaal de nefaste gevolgen van obesitas. Dat blijkt uit een nieuwe studie aan de Universiteit van Bristol in Groot-Brittannië, waarbij naar de gezondheidsgegevens van zo’n 30.000 moeder-en-kindparen en 30.000 vader-en-kindparen werd gekeken.

Eerdere studies suggereren dat de optimale body mass index (BMI), waarbij het risico op overlijden het laagst is, net boven de richtlijn van de dokters ligt. Ter info: artsen raden aan om een BMI te hebben tussen 18,5 en 25. Dat betekent dus dat die onderzoeken licht overwicht aanbevelen in het belang van onze gezondheid.

Maar de Britse wetenschappers vermoedden dat die studies het echte effect van de BMI op de gezondheid niet correct weergeven. De reden? Vroege stadia van een ziekte en ongezond gedrag zoals roken, kunnen immers leiden tot een lagere BMI en een verhoogd risico op overlijden. De lagere BMI is in zo’n gevallen niet de oorzaak van een verhoogd sterfterisico. OMdat er veel onduidelijk heerste, wilden de vorsers met een nieuw onderzoek het oorzakelijk verband tussen BMI en overlijdensrisico blootleggen. Dat lukte hen dankzij HUNT, een Noorse volksgezondheidsstudie. Ze konden zien hoe sterfterisico bij de ouders betrekking had op hun eigen BMI en de BMI van hun volwassen kinderen. Want de BMI van ouders en hun nakomelingen is genetisch. De BMI een van de nakomelingen fungeert als indicator van de BMI van hun ouders.

Wat blijkt nu? De vorsers ontdekten dat wanneer de BMI van de nakomelingen werd gebruikt in plaats van die van de ouders, dat de schadelijke effecten van de lage BMI kleiner waren. De schadelijke effecten van een hogere BMI daarentegen, waren groter. Anders gezegd: eerder uitgevoerde studies hebben de schadelijke gevolgen van overgewicht onderschat. Dit onderzoek ondersteunt de richtlijnen van dokters en ontkracht ten stelligste dat licht overgewicht gezond is.

'Onze studie toont aan dat correlatie geen oorzaak is. Als het gaat om aanbevelingen voor de volksgezondheid moeten we voorzichtig zijn met het interpreteren van gegevens op basis van alleen maar associaties. We ontdekten dat eerdere studies de impact van overgewicht op de mortaliteit onderschatten en onze bevindingen ondersteunen het huidige advies om een BMI van tussen 18,5 en 25 te behouden', zegt hoofdonderzoeker David Carslake in het vakblad International Journal of Epidemiology.

'We zijn gewend om tegenstrijdige studies te lezen die doen vermoeden dat iets goed of slecht is voor onze gezondheid. Deze komen over het algemeen van naïef observationeel onderzoek, wat tot ernstig misleidende bevindingen kan leiden', voegt zijn collega en professor George Davey Smith eraan toe.