Volgens de Eurobarometer zit 42% van de Belgen meer dan 5,5 uur per dag. Een zorgwekkend cijfer, want te lang stilzitten brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. Jan Knapen, doctor in de revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, geeft uitleg, en vertelt hoe we onze zitgewoontes kunnen doorbreken.

“Absoluut. Wereldwijd is het gebrek aan lichaamsbeweging de vierde grootste risicofactor voor overlijden. Onze huidige levensstijl nodigt uit langdurig te zitten: meer passief woon-werkverkeer, telewerken (tijdens en na de corona crisis), minder tijd besteed aan huishoudelijke activiteiten en meer tijd gespendeerd aan computergebruik en tv kijken. Ook mensen die regelmatig en intensief sporten, maar vooral zitten op het werk en thuis, lopen gezondheidsrisico’s. De nadelige effecten van sedentair gedrag worden niet (volledig) gecompenseerd door sporten. Mensen die 8 uur per dag zitten zouden in feite 60 tot 75 minuten moeten bewegen aan een matig tot intensieve intensiteit om de nadelen van hun sedentaire levensstijl voldoende te compenseren. Dat is veel meer dan de huidige aanbeveling van 30 minuten bewegen 5 dagen per week.” 

“Onderzoek toont aan 60% van de totale zittijd vandaag wordt toegeschreven aan zitten tijdens werkuren. En het is te verwachten dat ons sedentair gedrag nog zal toenemen door de verdere automatisering en informatisering. Ook telewerken zal deze tendens versterken, doordat de dagelijkse hoeveelheid beweging tijdens woon-werkverkeer wegvalt en de werktijd thuis uitsluitend achter een beeldscherm wordt doorgebracht.” 

“Vroegtijdige sterfte, in de eerste plaats. Zeer actieve mensen die minder dan 4 uur per dag zitten, lopen tot 59% minder kans op vroegtijdige sterfte, zowel door hart- en vaatziekten als kanker. Naast het risico op vroegtijdig overlijden verhoogt langdurig zitten het risico op diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Een lange zittijd is ook een risicofactor voor borst- en darmkanker, depressie, en nek-, rug- en schouderklachten. Dat zijn geen loze theorieën, maar harde feiten… 

“Vlaanderen heeft nog geen concrete richtlijn voor langdurig zitten. De Vlaamse consensustekst in verband met evenwichtige voeding en beweging adviseert wel de sedentaire tijd te beperken. Er wordt aanbevolen lang zitten te vermijden en regelmatig te onderbreken met lichte fysieke activiteit. Andere onderzoekers, zoals de Nederlandse organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek, zijn concreter en adviseren de totale zittijd te beperken tot 7u per dag. En indien mogelijk na elke 30 minuten ononderbroken zitten even te wandelen of recht te staan. ‘Wisselwerken’ en andere bedrijfsinterventies gericht op het terug dringen van de zittijd hebben niet alleen een positief effect op de fysieke gezondheid maar ook op het mentaal welbevinden, het energieniveau, de productiviteit, het ziekteverzuim, de werksfeer en het bedrijfsimago."