Huidkanker voorkomen: kan melanoom worden vermeden?
dossier
De genetisch vastgelegde risicofactoren zoals een blanke huid, talrijke pigmentvlekjes en een familielid met melanoma kunnen niet worden veranderd of worden uitgewist. We kunnen wel het risico een melanoom, een agressieve vorm van huidkanker, te ontwikkelen verminderen door deze preventiemaatregelen op te volgen.
Lees ook: Soorten huidkanker: welke vlekjes zijn mogelijk kwaadaardig?
Blootstelling aan de zon (zonnesteek/zonnebrand)
Plotse, intensieve en directe blootstelling aan de zon moet zeker worden vermeden. Het is raadzaam om de zon tussen 11.00 en 15.00 u te vermijden.
Zonnecrème
Zonnecrèmes moeten een hoge beschermingsfactor bevatten – Factor 15 voor volwassenen, 30 of hoger voor kinderen – en een gelijke bescherming tegen UVA- en UVB-straling. De zonnecrème moet een half uur voor blootstelling worden aangebracht en om de twee tot drie uur worden herhaald.
Schaduw
Ook onder een parasol in de openlucht, bijvoorbeeld op het strand, kan je verbranden door de weerkaatsende UV-stralen als je geen aanvullende zonnebescherming gebruikt. De zonnestralen dringen ook in grote hoeveelheden door de wolken, en je kunt dus ook op een bewolkte lente/zomerdag verbranden.
Kleding
Kleding verschaft de beste bescherming tegen direct intensief zonlicht. Kleding met mouwen beschermt beter dan mouwloze kleding, en de stof zou dicht-geweven moeten zijn. Het is aanbevolen om een breedgerande hoed te dragen en een polaroidbril (de UV-stralen zijn namelijk ook gevaarlijk voor de ogen) te dragen. Kinderkleding- en zwempakjes, met een ingebouwde zonnebeschermingsfactor (tot factor 50) zijn in de handel beschikbaar.
Huidtype
In het algemeen is de regel dat de huid stapsgewijs aan de zonnestralen moet wennen. Een stapsgewijs en continu gebruinde huid kan tot tien keer beter tegen de zon dan een ongebruinde huid. Iedereen zou de zijn persoonlijke beschermingstijd overeenkomstig zijn/haar huidtype moeten kennen. Een huidtype wordt bepaald door bepaalde kenmerken zoals haar-en huidskleur.
Er zijn vier verschillende huidtypes:
Huidtype 1:
- Blanke huid, vaak met sproeten
- Blond of rood haar
- Blauwe of groene ogen
De huid is uiterst gevoelig aan de zon, bruint niet en verbrandt wel. Persoonlijke blootstellingstijd 3 tot 10 minuten.
Huidtype 2:
- Blanke huid, een beetje bruiner dan type 1
- Blond tot donkerblond haar
- Blauwe of groene ogen
De huid is gevoelig aan de zon, bruint langzaam en kan nog verbranden. Persoonlijke beschermingstijd 10 tot 20 minuten
Huidtype 3:
- Matte huid
- Donkerblond tot bruin haar
- Verschillende oogkleuren
De huid is licht gevoelig aan de zon, bruint makkelijk en snel, de gebruinde huid blijft lang aanwezig. Persoonlijke blootstellingstijd 20 tot 30 minuten
Huidtype 4:
- Lichtbruine huid
- Donkerbruin of zwart haar
- Donkere ogen
De huid is taai, bruint snel en diep. De bruine kleur blijft lang aanwezig. Persoonlijke blootstellingstijd 40 minuten
Kinderen en jonge mensen
Het risico een huidkanker te ontwikkelen wordt bepaald tijdens de kinderjaren. Dat is de reden waarom kinderen en jongeren een bijzonder efficiënte zonnecrème zouden moeten gebruiken met factoren tussen 20 en 30, met UV-A bescherming en resistent aan water (waterproof). Het dragen van een T-shirt behoort tot de norm en kwaliteitszonnebrillen zijn ideaal om de ogen te beschermen - Volwassenen kunnen hier als rolmodel dienen.
Cosmetica en medicatie
Bepaalde Cosmetica en medicijnen kunnen de gevoeligheid aan zonlicht verhogen. Dit zou met de arts of apotheker besproken moeten worden alvorens zich aan de zon bloot te stellen. Deodorants, cosmetica en parfums kunnen zorgen voor een onaangename reactie in de zon en permanente pigmentatie. Het gebruik van deze producten voor het zonnebaden moet worden vermeden.
Info: www.euromelanoma.org
Lees ook: Melanoom herkennen: wat zijn de symptomen?