Meer overgewicht en vergroot risico op hart- en vaatziekten vanaf drie bevallingen

Vrouwen met meer dan twee kinderen hebben vaker overgewicht dan vrouwen die twee of minder kinderen hebben gekregen. Bovendien blijkt uit onderzoek in Nederland dat vrouwen met hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap al op relatief jonge leeftijd een groter risico lopen op hart- en vaatziekten.

In dit onderzoek is gekeken naar het cardiometabool profiel van vrouwen tussen de veertig en zestig jaar met een voltooid gezin. Verschillende factoren vormen een risico voor op hart- en vaatziekten, zoals een hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte, suikerziekte en overgewicht. Ook spelen de leefstijl, leeftijd, en geslacht een rol. Deze factoren vormen samen het zogenoemde cardiometabool profiel. 

Na iedere bevalling bleek het BMI van de onderzochte vrouwen hoger te zijn dan voorheen. Na meer dan twee bevallingen bleek dat zelfs te leiden tot overgewicht. Het aantal kinderen dat je hebt gebaard, is géén oorzaak van een te hoge BMI. Met dit onderzoek is slechts een verband aangetoond. 

Hoe het kan dat het BMI hoger is na meer dan twee kinderen, kan nog niet verklaard worden. Mogelijk spelen meerdere factoren een rol. Bijvoorbeeld verschil in lichaamsbeweging tussen vrouwen die meer dan twee kinderen krijgen en vrouwen die twee of minder kinderen krijgen. Hoewel het precieze mechanisme dus niet is opgehelderd, is het signaal wel helder: ook gezonde zwangerschappen kunnen effecten hebben op gezondheid op lange termijn.

Om het risico op overgewicht, en daarmee hart- en vaatziekten, na zwangerschap zo laag mogelijk te houden, zit er volgens Gebrand niets anders op dan gezond eten, veel bewegen, niet roken. “Gebruik je boerenverstand dus.”

De zwangerschapskilo’s zijn niet het enige dat uiteindelijk tot hart- en vaatziekten kan leiden. Uit een tweede onderzoek bleek namelijk dat vrouwen met hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap al op relatief jonge leeftijd een groter risico lopen op hart- en vaatziekten. Ongeveer 10% vrouwen kampen met een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. Wanneer je een te hoge bloeddruk hebt tijdens de zwangerschap, is de enige behandeling de bevalling zelf. Het probleem ontstaat namelijk vanuit de moederkoek. Na de bevalling lijkt het meestal weer goed te gaan, maar nu blijkt dat deze vrouwen vanaf 35 jaar gemiddeld een hogere bloeddruk hebben dan anderen. Bij één op de negen onderzochte vrouwen was die bloeddruk zelfs zo hoog dat behandeling nodig was.

Vrouwen die tijdens de zwangerschap een te hoge bloeddruk hadden, worden nu nog rond hun vijftigste geadviseerd om naar de huisarts te gaan om risicofactoren voor hart- en vaatziekten te testen. Uit dit onderzoek blijkt dus dat dit eigenlijk al eerder nodig is, aangezien deze vrouwen al op hun 35e mogelijk een groter risico lopen. Dat kan betekenen dat er dan ongemerkt langetermijnschade ontstaat aan de hart- en bloedvaten, zoals slagaderverkalking.