Checklijst voor wie overweegt om een hond te kopen

Een hond in huis halen, daar komt veel meer bij kijken dan enkel voederen en af en toe eens buiten laten. 

Je moet er best wat tijd in investeren. Het is zonder meer een engagement op lange termijn: een puppy heeft net zoals een baby een opvoeding nodig. En kleine hondjes worden groot….

Je kan deze vraag eigenlijk best als volgt samenvatten: ben je bereid om de eerste zes maanden evenveel aanpassingen te doen als wanneer er een baby zou bijkomen? Als je een puppy in huis haalt, is het scenario quasi identiek: je doet er goed aan om bepaalde dingen weg te zetten zodat hij ze niet kapot kan bijten, of om een hekje te zetten zodat hij niet op je mooie tapijt of parket loopt. Misschien is het wel nodig om een deel van de tuin tijdelijk af te schermen zodat hij niet in je bloemen gaat stoeien. Het is sowieso handig om een puppy proof ruimte in huis te hebben (bv. de keuken), of een box / bench als plan B (vergelijk het met een park voor een baby).

Help je pup ook om zindelijk te worden zoals jij dat voor ogen hebt (of zoals past bij jouw gezin…): hij zal zijn behoefte niet doen rond zijn voederbak of slaapplaats, maar hij heeft er geen moeite mee om zijn boodschap in het midden van jouw leefruimte achter te laten. 

- En wat als je er niet bent?

Wat doe je met je nieuwe huisgenoot als je afwezig bent of op reis gaat? 

Wanneer je voor een lange tijd weg moet, uit werken bijvoorbeeld, kan je een puppy niet zomaar in de tuin dumpen. Hij is niet gemaakt om alleen te zijn en zal zich al snel eenzaam beginnen voelen.

Een pup kan het wel leren om alleen te zijn, maar dat is een leerproces dat wat tijd in beslag neemt. Je zult dus in de eerste fase voor een oppas moeten zorgen.

Op reis gaan met een hond is zoals op reis gaan met een kind. De hond gaat graag mee als het een uitstap is waaraan hij iets heeft. Ga je bijvoorbeeld op citytrip, dan kan je hem beter thuislaten bij een goede oppas of hem tijdelijk huisvesten in een pension waar hij zich veilig voelt.

Sociaal contact is zeer belangrijk voor een pup. Dit betekent niet dat je er constant moet mee bezig zijn. Vooral je nabijheid is belangrijk. Puppies hebben zeer graag gezelschap en hebben nood aan het gevoel om erbij te horen.

- Een hond kopen, heeft ook gevolgen voor de netheid van je woning.

Denk aan haarverlies. Als je echt zeer zindelijk bent, word je in een mum van tijd de slaaf van je eigen schoonmaakwoede. Wanneer je hond in de rui is vallen de haren bij bosjes uit. Je kunt natuurlijk stofzuigen, maar een kwartier later ligt het alweer vol. Een hond geeft bij momenten ook een geur af, zelfs al wordt hij picobello verzorgd. Ook dat zijn aspecten die vaak worden onderschat, maar van zo’n schattige kwispelende hartendief neem je dat er ongetwijfeld graag bij.  

Kanttekening: Het is sowieso belangrijk om te checken of er geen contraindicaties zijn. Is er iemand in het gezin allergisch voor hondenhaar of heeft iemand een zeer gevoelige huid? Vraag dan eerst raad aan je arts voor je de beslissing neemt om een hond te kopen. 

Als je geluk hebt, zal de nieuwe metgezel tien à vijftienjaar deel uitmaken van je leven. Daarom is het belangrijk dat je er goed over nadenkt en of je het ziet zitten om je nieuwe huisdier zo lang in huis te houden. Je hond zal oud worden en misschien ziek, en dan moet er ook voor gezorgd worden.

Denk ook vooruit: hoe zal jouw gezinssituatie er in de toekomst uitzien? Zijn het vooral de kinderen die nu met de hond actief zouden zijn? Hou dan in je achterhoofd dat iemand anders voor de hond zal moeten zorgen wanneer je kinderen het huis uit zijn of op kot zitten. Of misschien heb je als jong koppel een kinderwens? Hou er dan rekening mee dat een baby en een pup samen opvoeden een zeer moeilijke opdracht is. Het ideale scenario is dat de hond ongeveer twee jaar is tegen dat je kind loopt. Dat werkt al een stuk beter. Een pup in huis halen met een kind tussen anderhalf en drie jaar is evenmin een goed idee. Het is een moeilijke combinatie omdat een pup structuur nodig heeft (een kind trouwens ook) en omdat zo’n peuter hem niets kan geven of hem begrijpen. Dat leidt vaak tot moeilijker situaties. 

Er zijn de evidente zaken, namelijk alles wat gerelateerd is met voeding en verzorging, en met het doen van de behoefte.

- De voeder- en drinkbak moeten dagelijks gereinigd worden met warm water en zeep. 

- Uiteraard moeten ook de drollen opgeraapt worden. Heb je een kleine tuin dan zal je dat klusje frequent moeten doen, want honden vinden het niet leuk om hun behoefte te doen op een ‘vervuild’ terrein. 

- Langharige honden zoals bijvoorbeeld cockers en retrievers moeten regelmatig gekamd worden zodat hun haar niet klit. Een cocker moet gemiddeld om de 6 weken naar de trimmer. Hoe frequent een hond moet worden gekamd en getrimd, is afhankelijk van ras tot ras. Voor verscheidene rassen, en in hoofdzaak bij langharige rassen, heeft castratie een negatieve invloed op de vacht waardoor die meer onderhoud vereist. Je moet er ook de tijd voor nemen om een pup eerst te wennen aan de borstel zodat hij het telkens met een aangenaam gevoel blijft associëren. Zo kan je beetje bij beetje de frequentie van het kammen opdrijven, tot je hem uiteindelijk gewend hebt aan een volledige borstelbeurt. Gelukkig is zijn vacht niet vanaf de eerste weken lang en heb je dus wat tijd voor de opbouw.

Ook de tanden van de hond vragen verzorging. Bepaalde rassen hebben daarenboven specifieke zorgen nodig voor de gezondheid van hun ogen en oren.

- Als het dier vuil is (bijvoorbeeld buiten heeft gespeeld) moet het worden gewassen met aangepaste zeep voor hondenvacht (geen babyshampoo).  

- Een hond moet minstens driemaal per dag uitgelaten worden op een plaats waar hij zich veilig voelt. Niet alleen om zijn behoefte te doen maar ook om te kunnen bewegen en zich mentaal goed te voelen. Het is moeilijk om hiervoor specifieke richtlijnen te geven want de nood aan beweging en buitenlucht hangt af van ras tot ras en ook van de leeftijd van de hond. Een husky die het in zijn genen heeft om urenlang in de koude te werken, zal graag lang buiten vertoeven. Net als bij mensen is een gezonde portie beweging goed voor lijf en geest. Wandelingen in de natuur en op rustige ‘snuffelplaatsen’ zijn een echte meerwaarde voor de meeste honden. 

Daarnaast, en zeker niet minder belangrijk, is er de tijd die je moet nemen om je pup goed op te voeden en om daarvoor voldoende kennis op te doen. 

Net zoals je een kind moet opvoeden, moet je dat ook bij een pup doen en dat neemt best wel wat tijd in beslag. Een goede opvoeding start vanuit een goede hechting, ook bij je pup. Wanneer hij zich veilig voelt bij jou, ben je al een stap gevorderd. Dan kan je hem gemakkelijker helpen bij zijn leerproces, hoe hij best functioneert in jouw gezin en in de maatschappij. Geduld, kennis en empathie helpen jullie beiden goed vooruit. Leg bij de opvoeding de focus op het aanleren van gepaste vaardigheden en op het maken van de juiste keuzes. Door ervoor te zorgen dat je pup weinig fouten kan maken en door hem te coachen naar correct gedrag, is het achteraf niet nodig om hem zaken af te leren. Wanneer je deze werkwijze onder de knie krijgt, verloopt de opvoeding veel vlotter. Je hond zal zich later goed in zijn vel voelen bij jou en je gezin. Op die manier kan iedereen genieten van een waardevolle relatie. 

Een slaapmand of hondenhok, een bench, hekjes om zones in je huis af te schermen, een halsband, kauwmateriaal, aangepaste voeding, speeltjes, een oppas aan huis, inentingen en andere ingrepen door de dierenarts, de toilettage of de trimmer, eventueel een degelijke hondenschool, en ondanks de beste bedoelingen toch wat schade of vernieling in het begin …. Het kost allemaal best wat geld. En dan hebben we het nog niet over de aankoopsom van het dier. 

Wat toelichting bij een aantal van deze items:

- De aanschaf van het dier kan een aardige cent kosten, zeker als je opteert voor een rashond met een stamboom. Check zeker de ouders van je pup, het is belangrijk dat ook zij een mooi leven hebben. Koop bij een fokker die goede bedoelingen heeft en die zijn dieren met liefde behandelt. 

Je kunt natuurlijk ook een hond in een asiel kopen, maar zo’n dier heeft vaak al een ‘rugzakje’ mee en dat moet je er natuurlijk bijnemen. Dat geldt trouwens ook voor een pup want die heeft ook zijn karakter. 

Ga ook voor een dier dat past bij jouw type en jouw gezinssituatie. Ben je alleen en niet meer zo mobiel, dan opteer je best voor een klein ras (poedel of cavalier) of een oudere hond die rustig is. Ben je daarentegen een sportief persoon, kies dan voor een hond die gezond is, goed in zijn vel zit en goed zit qua ademhaling en hangwerk (alles wat met gewrichten te maken heeft). Die zal graag met je meelopen. 

Of een hond kindvriendelijk is, is niet ras-specifiek maar individu-afhankelijk. 

Heb je al andere dieren in huis (bv. poes of papegaai) dan is het handig dat je puppy in spe al gesocialiseerd is aan andere dieren bij de fokker. Hou in elk rekening met de veiligheid van de dieren die je al hebt en kleed de komst van de nieuwe huisgenoot op een goede manier in.

- Voor een pup koop je best een basic plastiekmand want het dier zal in zijn orale fase veel kauwen. Riet is mooi, maar moeilijk te onderhouden qua hygiëne en o zo aangenaam om aan te kauwen en te vernielen. Leg er een comfortabel dekentje in dat je kunt wassen. Honden met een ondervacht, zoals een husky of berner sennen, kunnen goed tegen de koude en kunnen vanaf een bepaalde leeftijd ook buiten in een hok slapen. 

Rassen die geen ondervacht hebben zoals een boxer, vizsla, ridgeback, chihuahua en haarloze honden kunnen moeilijker tegen de kou. 

- Niet alleen een degelijke medische behandeling bij ziekte is zeer belangrijk, een goede preventie om je huisgenoot te vrijwaren van allerlei nare ziektes is dat evenzeer. Maar goede preventie heeft ook zijn prijs en jammer genoeg worden vaccins en gezondheidszorg bij je hond niet terugbetaald door het ziekenfonds.  

- Overweeg je om je puppy mee te nemen naar een hondenschool? Kies dan voor een school die focust op opvoeding in plaats van op training. Het is belangrijk dat je leert begrijpen hoe je hond in elkaar zit en hoe hij zich voelt. Wat voor ons mensen een ‘normale’ leefwereld is, wijkt vaak af van wat honden als een normale leefwereld ervaren en hoe zij functioneren. Hoe wij met pups omgaan en hoe wij ze onmiddellijk blootstellen aan onze leefwereld (druk verkeer, een groep kinderen, een drukke markt) kan door een pup dan ook als een bedreiging worden ervaren. Om goed te functioneren heeft hij een reddingsboei nodig, en jij moet die aanreiken. Het gaat vaak over vertrouwen en dat kun je niet zomaar opleggen. Een hond die angstig is in een bepaalde omgeving (bijvoorbeeld op een drukke markt), begint vaak te happen of te bijten. Als dat het geval is bij jouw hond, neem hem dan eerst mee naar een plaats waar het rustig is en wandel daar rond tot hij klaar is voor de volgende stap. 

In een goede hondenschool leer je deze signalen (bv. of het dier zich al dan niet veilig voelt) lees en leer je hoe je een band opbouwt met je hond. Een hond opvoeden, is een continu proces en dat doe je niet met snoepjes!

Trainen is iets anders. Dat gaat over commando’s en regeltjes als: zit, lig, aan de lijn lopen…. 

Het klinkt bijna als een evidentie maar dat is het niet altijd. Stel jezelf al eens de vraag of je je hond nog even graag zal hebben als hij niet (meteen) voldoet aan je verwachtingspatroon. Zorg er in elk geval voor om op dat vlak wat ruimte te laten. Misschien kan het dier de rol die jij voor ogen had, helemaal niet waarmaken. Het zou kunnen dat je dingen verwacht die hij niet kan. Een hond opvoeden loopt niet altijd van een leien dakje. Misschien heeft de hond die je in huis haalde niet het karakter waarnaar je verlangde of wordt hij zelfs ziek.

Vergelijk het alweer met de opvoeding van een kind. Het is niet omdat jij ervan droomt dat je zoon ingenieur zal worden, dat hij dat ook kan waarmaken… Het plaatje past niet altijd.

Om ervoor te zorgen dat er een sterke band ontstaat tussen jou en je hond, moet je affectie aangepast zijn aan een puppy. Het is belangrijk dat je doet wat je puppy leuk vindt. Mensen tonen affectie door te knuffelen en te aaien, maar voor een hond is dat geen evident gedrag. Pups ervaren dat zelfs dikwijls als onveilig! Voor zo’n dier zit affectie op een ander niveau. Die is misschien tegen onze menselijke aard, maar wel zeer belangrijk voor de pup. Zodra er een band is ontstaan, leert je hond dan wel dat aaien iets ‘van de mens’ is en finaal neemt hij het er dan wel bij. 

Tonen dat je je pup graag ziet, doe je gewoon door al zijn basisbehoeften in te vullen: eten en drinken geven op een vast patroon, een veilige rustplaats bieden met een kussen als hij dat nodig heeft en vooral ook … ervoor zorgen dat hij zich veilig en beschermd voelt. Een babyhond moet zich zowel thermisch als psychisch goed voelen, voldoende beweging hebben en vrije ruimte om te lopen, kunnen exploreren bij het wandelen, gezond zijn…. Maak iedere keer de reflectie: waar voelt mijn puppy zich goed bij? Ga er niet mee naar een overvolle markt als hij zich daar onveilig voelt. Als eigenaar moet je de rol van de teef overnemen. De pup moet een nieuwe hechting aangaan. 

Veiligheid is ook een basisbehoefte, maar mensen kleden dat niet altijd op de juiste manier in voor pups omdat ze te veel door een mensenbril kijken. Veiligheid gaat niet alleen over ‘niet naar beneden vallen’ of ‘niet in het water vallen’, de psychische veiligheid is even belangrijk! Om dit in te schatten, heb je inzicht nodig in de taal van je pup. Je moet bereid zijn om te leren hoe het dier communiceert en hoe het zijn gevoelens uit. Het is bij een mens niet altijd evident om gevoelens te interpreteren, bij een pup is het dat evenmin. Het vergt kennis en oefening om stress af te lezen bij zo’n jong dier.

Zoals reeds gezegd heeft een pup heel veel nood aan sociaal contact in de zin van ‘ik hoor erbij’ en ‘jij bent in de buurt’. Hun manier om affectie te tonen of te socializen, is samen met andere honden spelen of snuffelen. Zij gaan niet aaien of knuffelen met elkaar.