Maagbloeding: mogelijke oorzaken en symptomen

Bij een maagbloeding verlies je bloed vanuit het maagdarmkanaal naar de maag toe. Kleine hoeveelheden bloedverlies blijven soms onopgemerkt, maar als het bloedverlies lang aanhoudt, kan je veel ijzer verliezen en bloedarmoede ontwikkelen. Verlies je veel bloed, dan krijg je een zwarte, kleverige ontlasting. Bij een zeer grote bloeding kan je bloed braken en shockverschijnselen ontwikkelen. In dat geval moet je met spoed naar het ziekenhuis. Een maagbloeding gaat niet altijd gepaard met pijn. Als dat wel zo is, dan is de oorzaak vaak een maagzweer of ontsteking van de maagwand.

Maagbloedingen kunnen een hele reeks symptomen veroorzaken, waarvan sommige duidelijk op een bloeding wijzen, terwijl andere veeleer vaag zijn en ook kunnen duiden op maagdarmstoornissen. Veelvoorkomende tekenen van een maagbloeding zijn:

Mogelijke oorzaken van een maagbloeding zijn:

Een bloedende maagzweer is de meest voorkomende oorzaak. Dit is een open zweer die zich in de binnenste maagwand vormt, maar ook diep kan zitten. De belangrijkste oorzaken zijn overmatig gebruik van bepaalde geneesmiddelen en besmetting met Helicobacter pylori (H.pylori). Bepaalde factoren in levensstijl kunnen een maagzweer verergeren, bijvoorbeeld als je veel alcohol drinkt, rookt of stress hebt.

Een aantal geneesmiddelen kunnen een een maagzweer veroorzaken of verergeren. Ze kunnen ook leiden tot een ontsteking van het maagslijmvlies (gastritis). De meeste van deze geneesmiddelen tasten de normale weerstand van het maagslijmvlies tegen zuur aan door de slijmproductie te verstoren (het slijm beschermt de maagcellen), door de maagzuurproductie of pH te verhogen of door het stollingsproces te beïnvloeden, waardoor bloedingen worden "afgedicht". Voorbeelden van die geneesmiddelen zijn ontstekingsremmers (NSAID's), zoals ibuprofen en aspirine, antibiotica en antistollingsmiddelen.

Gastritis is een ontsteking en/of erosie van het maagslijmvlies. De aanhoudende ontsteking kan leiden tot bloedingen. Naast een H.pylori-infectie, de meest voorkomende infectieuze oorzaak, kunnen ook virale infecties en schimmelinfecties bijdragen tot de ontwikkeling van gastritis.

Dit is de tweede meest voorkomende oorzaak van maagbloedingen. Door overmatige druk op de maag ontstaan er scheurtjes in de gastro-oesofageale overgang (waar de slokdarm en de maag samenkomen). Meestal is dit syndroom het gevolg van chronisch hoesten, braken of stuiptrekkingen.

Maagbloedingen als gevolg van maagkanker komen vaak voor. Hoe erg de bloeding is, hangt af van de grootte van de tumor. Ook minder vaak voorkomende tumoren zoals een angioom kunnen maagbloedingen veroorzaken.

In de meeste gevallen gaat een maagbloeding vanzelf over. Toch is er altijd een diagnose nodig om de onderliggende oorzaak weg te nemen.

Met een maagonderzoek of gastroscopie kan de arts een diagnose stellen. Hij kan tijdens deze ingreep al meteen proberen om het bloed te stelpen. Als dat niet mogelijk is, is er soms een operatie nodig. Men zal ook de oorzaak van de maagbloeding moeten aanpakken, zodat de bloeding niet terugkeert. 

Als de bloeding heel heftig is en als iemand op korte tijd dus veel bloed verliest, kan een maagbloeding levensbedreigend zijn. De patiënt moet dan op de afdeling intensieve zorgen worden opgenomen. Bij ernstig bloedverlies krijgt de patiënt via een infuus vloeistoffen en in sommige gevallen zelfs een bloedtransfusie.