Gerelateerde artikels
Orthorexia: wanneer gezond eten een obsessie wordt
In dit artikel
Orthorexia: wanneer gezond eten een obsessie wordt
dossier
Orthorexia is een eetstoornis die zich uit in een obsessie voor gezond eten. Hoewel gezond eten goed is voor de gezondheid, wordt deze obsessie in het geval van orthorexia buitensporig en zelfs schadelijk voor het fysieke en mentale welzijn van de persoon. Wat zijn de symptomen van orthorexia? Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de gezondheid?
Lees ook: Bigorexia: wanneer sporten ongezond wordt
Wat is orthorexia?
Dr. Steven Bratman, een Californische arts, bedacht de term in 1996. Sindsdien hebben veel gezondheidswerkers het concept geaccepteerd, hoewel het geen officiële diagnose is.
Mensen met orthorexia zijn geobsedeerd door het streven naar een gezond dieet en wijzen systematisch voedingsmiddelen af die als ongezond of niet 'puur' genoeg worden beschouwd. Voedsel wordt als 'gezond' beschouwd op basis van wetenschappelijke gegevens, dieettheorieën of persoonlijke overtuigingen.
Dieetbeperkingen beginnen meestal met zout, suiker of vet, waarna andere producten geleidelijk uit het dieet worden geschrapt. Mensen met orthorexia vermijden uiteindelijk complete maaltijden die niet aan hun normen voldoen of die ze niet zelf bereiden.
Lees ook: Soorten eetstoornissen en hun impact op de gezondheid
Wat zijn de symptomen van orthorexia?
Mensen met orthorexia kunnen de volgende gedragingen vertonen:
- Je bent bezorgd over de kwaliteit van het voedsel dat je eet. Je kunt van streek raken als er geen “veilig” of “gezond” voedsel beschikbaar is.
- Je controleert dwangmatig de ingrediëntenlijst en de etiketten met de voedingswaarde van de producten die je eet.
- Je besteedt soms uren aan het plannen van je maaltijden.
- Je vermijdt uit eten te gaan in restaurants of gerechten te eten die door anderen zijn bereid, omdat je de indruk hebt dat één enkele afwijking van je gezonde eetpatroon gevolgen kan hebben voor je gezondheid.
- Je bent bang om ziek te worden door het eten van voedsel dat niet aan jouw normen voldoet.
- Je verliest gewicht en vertoont tekenen van ondervoeding.
- Je hebt besloten om hele categorieën producten uit je dieet te schrappen (alle producten die conserveringsmiddelen bevatten, alle producten die gluten bevatten, alle suikers, alle dierlijke producten, enz.)
- Je volgt dwangmatig blogs en influencers die gezonde voeding voorstellen.
Lees ook: Boulimie: symptomen, gevolgen en behandeling
Wat zijn de gevolgen van orthorexia?
De negatieve gevolgen van orthorexia zijn reëel. Deze eetstoornis kan aanzienlijke gevolgen hebben voor de lichamelijke, geestelijke en sociale gezondheid:
- Fysiek: Strenge dieetbeperkingen kunnen leiden tot voedingstekorten (vitamines, mineralen, eiwitten, enz.), overmatig gewichtsverlies en spijsverteringsproblemen. Dit kan gepaard gaan met vermoeidheid of een gebrek aan energie. In sommige gevallen kan dit de hormonale functie beïnvloeden en leiden tot problemen zoals amenorroe (het uitblijven van de menstruatie).
- Mentaal: Orthorexia wordt geassocieerd met overmatige angst voor voedsel, een verlies van plezier in eten en een obsessieve fixatie op eetregels. Mensen kunnen ook intense schuld- of schaamtegevoelens ontwikkelen als ze afwijken van de zelfopgelegde regels.
- Sociaal: Orthorexia kan mensen isoleren, omdat ze groepsmaaltijden vermijden of situaties waarin ze geen controle hebben over wat ze eten. Dit kan hun persoonlijke relaties schaden en leiden tot gevoelens van eenzaamheid.
Diagnose orthorexia
Er zijn geen wetenschappelijk gevalideerde diagnostische criteria of consensus om deze stoornis vast te stellen. Het is ook niet eenvoudig om te bepalen wanneer orthorexia pathologisch wordt, aangezien gezond eten wordt beschouwd als goed voor de gezondheid. De enige diagnostische test die pathologische orthorexia kan vaststellen is de Spaanse Teruel Orthorexia Schaal (TOS).
Als je denkt dat je aan orthorexia lijdt en dat het je belemmert om normaal te functioneren, raadpleeg dan je huisarts. Hij of zij kan je doorverwijzen naar een psycholoog die gespecialiseerd is in eetstoornissen.
Behandeling van orthorexia
De behandeling van orthorexia is over het algemeen gebaseerd op een multidisciplinaire aanpak die bestaat uit:
- Psychologische therapie: bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie (CGT), die patiënten kan helpen ongezonde gedachten en gedragingen met betrekking tot hun eten te herkennen en te veranderen.
- Voedingsondersteuning: een diëtist of voedingsdeskundige kan met patiënten samenwerken om geleidelijk weer voedingsmiddelen in hun dieet op te nemen en voedingstekorten te corrigeren. Hij of zij kan ook verkeerde overtuigingen over gezonde voeding ontkrachten.
- Medische ondersteuning: in sommige gevallen kan medische behandeling nodig zijn, vooral om de lichamelijke gevolgen van tekorten of ondervoeding te behandelen.
- Sociale steun: de persoon aanmoedigen om sociale activiteiten en relaties te hervatten die niet rond voedsel draaien, kan ook nuttig zijn.
Lees ook: Vormen van psychotherapie: wat is cognitieve gedragstherapie?
Bronnen:
https://www.webmd.com
https://www.nationaleatingdisorders.org
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov
https://jeatdisord.biomedcentral.com
https://www.mediquality.net
auteur:
Olivia Regout,
gezondheidsjournalist
