Wat kan u doen tegen ribbel- of deukdijen?

nieuws Lipoatrophia semicircularis, beter bekend als deuk- of ribbeldijen, is een zeldzame aandoening die de laatste jaren meer en meer zou voorkomen bij sommige mensen die veel tijd doorbrengen achter een bureau. Het verschijnsel zou zich vooral voordoen bij personen die in nieuwe of gerenoveerde gebouwen werken, die uitgerust zijn met nieuwe meubelen en vaak ook nieuwe informatica-hardware. Tijdens een vakantieperiode of een werkonderbreking van enkele weken verminderen of verdwijnen de deukdijen spontaan.
Een zogenaamde ribbbel- of deukdij wordt gekenmerkt door een of meerdere halfronde deuken meestal aan de voorkant van het bovenbeen ten gevolge van het afnemen of atrofiëren van onderhuids vetweefsel. De spieren behouden hun normale volume. Soms komt het ook voor op de arm of rond de knie. De lengte van de deuken varieert van drie tot twintig centimeter, de breedte tussen een halve centimeter en vijf centimeter en de diepte kan tot zes millimeter bedragen. De aandoening is pijnloos, maar kan in het begin gepaard gaan met een zwaar gevoel of irritatie in de benen. Het komt vooral voor bij vrouwen, in slechts één op tien gevallen gaat het om een man. Mogelijk speelt de verschillende vetstructuur ter hoogte van de benen tussen vrouwen en mannen hierin een rol.

Over de oorzaken tast men in het duister.
Een mogelijke verklaring is herhaalde druk op de plaats waar de “deuk” zich voordoet. Dit zou het gevolg kunnen zijn van het frequent leunen tegen de werktafel of het dragen van knellende kledij waardoor bij het zitten het bovenbeen wordt afgekneld. Maar deze hypothese kon tot nu toe niet bewezen worden.

Een andere mogelijke verklaring is een verkeerde zithouding als gevolg van niet aangepaste stoelen, waardoor druk uitgeoefend wordt op de achterkant van de bovenbenen. Bijvoorbeeld bij een langdurig en frequente zithouding waarbij de benen aan de achterkant teveel druk krijgen als men op de punt van de stoel zit, waarbij de rug niet volledig gesteund wordt door de rugleuning. Ook deze hypothese is nog niet aangetoond.

Volgens een derde hypothese zou het een gevolg kunnen zijn van elektromagnetische velden gegenereerd door computerapparatuur en diverse bekabelingen, vooral in kantoren met droge lucht. Volgens deze hypothese zouden sommige types van bureelbladen die uit slecht geleidend materiaal bestaan, elektrostatisch geladen worden, o.a. via de computer. Wanneer het bureau in aanraking komt met een elektrische geleider, zoals het menselijk lichaam, volgt een ontlading. Dat gebeurt bij de meeste bedienden steeds op dezelfde plek, waar de dijen met de onderkant van het bureaublad in aanraking komen. De onderhuidse vetcelen zouden voor dergelijke herhaaldelijke ontladingen erg gevoelig zijn. Onderzoek verricht door de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) lijkt in die richting te wijzen, maar verder onderzoek is nog nodig.

Wat kan u doen om deukdijen te vermijden of te verhelpen?
- Zorg voor een goede actieve zithouding: niet langer dan twee uur aangesloten, een goede steun in de rug, een hoek tussen stoelzitting en rugleuning van maximaal 95 graden;
- Vermijd intensief (druk) contact tussen dijen en bureaurand: zorg voor voldoende ruimte tussen de bovenkant van de benen en de onderkant van het tafelbad;
- Sta geregeld even op en loop wat rond. Lichaamsbeweging kan bevorderd worden door printers, faxen, scanners... elders te plaatsen;
- Vervang uw werkblad van kunststof door een werkblad van hout of MDF;
- Beperk het aantal (elektrische) randapparaten op het bureau;
- Het (elektrisch) afschermen van de computer en het beeldscherm van de werktafel. Dit kan eenvoudig worden bereikt door het plaatsen van een metalen plaat tussen de apparatuur en het bureaublad en het aarden van deze plaat. De kabels mogen het bureau niet raken (maar eventueel wel de metalen plaat). Een alternatieve oplossing is het gebruiken van metalen apparatuurdragers waar computer en beeldscherm in / op worden geplaatst en die volledig losstaan van het bureau. De kabels worden dan ondergebracht in een verticale zuil;
- Zorg voor een voldoende relatieve luchtvochtigheid in de kantoorruimte.