Gerelateerde artikels
Opvoeden in het meervoud, over het opvoeden van meerlingen
In dit artikel
Opvoeden in het meervoud, over het opvoeden van meerlingen
dossier Opvoeden is een zoektocht, met veel leuke momenten maar ook flink wat uitdagingen en hindernissen. Ben je mama of papa van een meerling, dan krijg je zowel het plezier als de pittige momenten in het meervoud !
Overweldigende babytijd
Het nieuws dat jullie meer dan één kind verwachten, kan best veel emoties oproepen: van verrast en blij tot onzeker en angstig. Het is heel gewoon dat je tijd nodig hebt om aan het idee te wennen. Blijf niet met je vragen zitten.
De geboorte is altijd een intens moment. Niet één maar meer baby’s ter wereld brengen is nog eens extra bijzonder! Meerlingen worden vaak wat vroeger geboren, wat het ook een moeilijke en onzekere periode kan maken.
Al snel verovert elk van de baby’s een speciaal plaatsje in je hart. Al dat babygeluk zorgt er wel voor dat je je handen meer dan vol hebt met voeden, verschonen, troosten, knuffelen en spelen. Met de kraamkaartjes van Kind en Gezin kan je op een leuke manier hulp vragen aan je familie en vrienden. Ook kraamhulp, een vroedvrouw en lactatiedeskundige kunnen ondersteuning bieden. Een vaste dagindeling en routine bieden de baby’s en jezelf een houvast. Creatieve oplossingen op vlak van verzorging en voeding kunnen ruimte maken in een drukke dag. Zo kan je bijvoorbeeld een tweeling elk om de dag een badje te geven of gelijktijdig voeden. Apart voeden geeft je dan weer de kans de eigenheid van elk van de baby’s ter leren kennen, dus maak de keuze waarbij jij je goed voelt als ouder. Ook knuffelen en praten tegen je meerlingbaby’s doet de band met elk van hen groeien.
Samen op ontdekking
Meerling-peuters en kleuters zijn vaak nog inventiever tijdens hun ontdekkingstochten dan eenlingen: ze zijn samen sterk en doen elkaar na. Een veilig ingericht huis met uitdagend speelgoed zijn meer dan welkom.
Naast alle pret van dat samenspelen, is delen en rekening houden met elkaar nog moeilijk. Het is normaal dat de kinderen elkaar af en toe pijn doen, bijten, duwen of slaan. Bied je kinderen enkele woorden aan om hun emoties te verwoorden en zorg ervoor dat ze af en toe apart van elkaar kunnen spelen, zoals een hoekje in de woonkamer met een 'niet storen' gebod. Je meerling heeft er ook deugd van als mama of papa lekker meespeelt. Buiten spelen of wandelen geeft zowel jezelf als de kinderen letterlijk en figuurlijk zuurstof.
Leren omgaan met grenzen is vaak ook een uitdaging bij meerlingen, ze imiteren elkaar en hebben elkaar als steunpunt. Doet één iets dat niet mag, richt je boodschap dan specifiek naar dit kind en niet tot allen. Als je merkt dat ééntje druk begint te worden, leid het dan even af zodat de kinderen elkaar niet aansteken met hun drukke gedrag. Wees consequent in wat mag en niet mag. Duidelijke grenzen zijn voor kinderen even noodzakelijk als knuffelen!
Elk een eigen pad
In de lagere schoolperiode wordt de leefwereld groter via school en vrije tijd. Leeftijdsgenootjes worden alsmaar belangrijker. Bij meerlingen steken vaak specifieke uitdagingen de kop op bij het opvoeden: onderlinge competitie, de baas spelen over elkaar of afhankelijkheid van elkaar.
Merk je dat je kind meer steun bij broer of zus zoekt dan bij jou als ouder, moeilijk zonder de ander kan of geen eigen vrienden heeft? Moedig hen dan zachtjes aan op eigen benen te staan en zelf keuzes te maken. Als de band heel hecht is, kan het best een tijd duren vooraleer ze hun eigen weg gaan. Probeer blijvend te stimuleren zonder daarin te forceren.
Creëer mogelijkheden voor je meerling om aparte ervaringen op te doen: een verschillende hobby, apart laten spelen bij vriendjes, een voor een bij familie laten logeren. Zo maken ze hun eigen vriendjes en worden ze minder vergeleken met elkaar. Over de keuze voor aparte klassen pleiten ontwikkelingspsychologen ervoor om de eerste jaren een meerling in dezelfde klas te laten. Pas als hun hechte band de individuele ontwikkeling in de weg staat of zorgt voor strijd, is het een goed idee om in gesprek te gaan met de school over aparte klassen.
Te veel competitie en jaloezie? Een dag waarop de één voorrang heeft bij het douchen, verhaaltje kiezen, mama of papa helpen, kan ademruimte bieden. Competitiedrang kan je ook positief bekijken: zo zijn er sporthelden die het samen ver hebben geschopt, denk maar aan de tweeling Kevin en Jonathan Borlée.
Meerlingen willen als tieners en adolescenten zelf minder op elkaar lijken en minder bij elkaar zijn. Via kleding, vrije tijd en vriendschappen ontwikkelen ze hun eigen identiteit en autonomie. Help hen elk hun eigen pad volgen. Waardeer hen elk apart voorwat ze doen en wie ze zijn, zonder te vergelijken. Elk kind heeft zijn eigen kwaliteiten en ieder leert in zijn eigen tempo, iets om zeker in het achterhoofd te houden als je meerling thuiskomt met het rapport.
Tieners vinden het fijn als ze zelf mogen nadenken over oplossingen voor problemen en als ze steeds meer zelfstandigheid krijgen.
Opvoeden als aparte personen
Hoezeer meerlingbroers of -zussen ook op elkaar kunnen lijken, het zijn elk aparte individuen. Peuter-meerlingen doen er langer over om het eigen, individuele ‘ik’ te ontdekken. Het helpt om van jongs af aan met elk kind apart tijd te voorzien: bijvoorbeeld om beurten mee om boodschappen, een beurtsysteem als keukenhulpje of op stap met een ouder, een apart bedtijdritueel. Deze één-op-één tijd versterkt ook de band met elk. Ook tieners, die dan wel graag ‘hun eigen ding doen’ hebben veel deugd aan deze samentijd.
Kinderen vinden het fijn als je regelmatig hun goede eigenschappen benoemt, complimentjes geeft voor dingen die ze afzonderlijk goed doen of hen met een specifiek koosnaampje aanspreekt. Vermijd om te spreken over ‘de drieling’, hen te vergelijken of de één als voorbeeld te gebruiken. Geef ze kans elk in hun eigen tempo te ontwikkelen en hun eigen stijl te ontwikkelen. Ieder heeft best ook zijn eigen spulletjes.
De wens om je meerling ‘gelijk op te voeden’ kan voor schuldgevoelens zorgen omdat het niet lukt zoals ouders zich dat voorstellen. Een beter uitgangspunt is om elk kind te geven waar het individueel nood aan heeft. En dat zal altijd verschillend zijn, want twee kinderen zijn nooit gelijk, ook al lijken ze nog zoveel op elkaar.
Een unieke band
De band tussen meerling-broers of zussen is vaak bijzonder en uniek. Vertrouwd met elkaar van in de baarmoeder, zijn ze vaak elkaars steun en toeverlaat in het groot worden en ontdekken van de wereld rondom. Iets om als ouder te koesteren en trots op te zijn!
Meer lezen?
Feenstra, C. (2014), Het grote tweelingenboek, Donker B.V.: over opvoeding van meerlingen vanaf zwangerschap tot volwassenheid.
