Palliatieve zorgdiensten betrokken bij 60 procent van overlijdens door euthanasie

Uit een studie van de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde (VUB-UGent) blijkt dat in zes op de tien overlijdens door euthanasie een palliatieve zorgverlener betrokken is bij het besluitvormingsproces en/of de uitvoering van euthanasie. Het onderzoek toont verder aan dat de euthanasiepraktijk en de palliatieve zorgpraktijk elkaar allerminst uitsluiten in Vlaanderen. Palliatieve zorgverleners worden, ongeacht hun persoonlijk standpunt over euthanasie, frequent geconfronteerd met de euthanasiepraktijk.

Professor Kenneth Chambaere: “In het internationale euthanasiedebat wordt vaak gesteld dat euthanasie onverenigbaar is met goede palliatieve zorg en er dus geen deel van kan uitmaken. In Vlaanderen, waar euthanasie wettelijk mogelijk is sinds 2002, heeft de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen het standpunt onderschreven dat euthanasie deel uitmaakt van palliatieve zorg.”

De onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de Vrije Universiteit Brussel en de Universiteit Gent voerde een studie uit bij artsen van een representatieve steekproef van bijna 7000 overlijdensattesten in Vlaanderen in 2013.

Van de 3751 geanalyseerde sterfgevallen was voor 55,7 procent het overlijden verwacht en werd er geen euthanasieverzoek geuit. Er waren 415 personen (6%) met een euthanasieverzoek waarvan voor 349 personen (4,6%) het euthanasieverzoek ingewilligd werd. Veertien procent van de personen die gebruik maakten van een dienst palliatieve zorg uitte een euthanasieverzoek. Personen met een euthanasieverzoek hadden een grotere kans om palliatieve zorg te krijgen (70,9%) dan personen van wie het overlijden verwacht werd zonder euthanasieverzoek (42,5%). 

De meest frequente redenen voor de artsen om geen palliatieve zorg in te schakelen bij personen met een euthanasieverzoek waren dat de palliatieve en ondersteunende zorgnoden al voldoende werden aangepakt door de bestaande zorg (56,5%) en dat de patiënt geen palliatieve zorg wilde (26,1%). 

De kans dat een euthanasieverzoek werd ingewilligd verschilde niet naargelang de betrokkenheid van palliatieve zorgdiensten in de levenseindezorg. In 59,8 procent van de overlijdens door euthanasie was een palliatieve zorgverlener betrokken bij het besluitvormingsproces en/of de uitvoering van euthanasie. Deze betrokkenheid was hoger in ziekenhuizen (76%) dan thuis (47%) of in woonzorgcentra (49,5%).