Waarom geen borstkankerscreening voor jonge vrouwen?
nieuws
In Vlaanderen worden alle vrouwen tussen 50 en 69 jaar opgeroepen om deel te nemen aan het tweejaarlijkse bevolkingsonderzoek voor borstkanker. Ze kunnen om de twee jaar gratis een opsporingsmammografie laten doen. Het onderzoek voorkomt geen borstkanker, maar het ontdekt een kanker soms vroeger. Daarmee probeert men de sterfte door borstkanker te verminderen.
Europese en Belgische overheden raden borstkankeropsporing tot nu toe af voor vrouwen beneden de leeftijd van 50 jaar zonder extra-risico op borstkanker, omdat voor deze vrouwen de voordelen van borstkankeropsporing niet opwegen tegen de nadelen.
• Opsporing van borstkanker bij jongere vrouwen via mammografie is technisch moeilijker omdat hun borsten nog veel klierweefsel bevatten. Dit leidt makkelijker tot vals-positieve resultaten (waarbij ten onrechte een borstkanker wordt vastgesteld), overbehandeling en onnodige ongerustheid. Ook de kans op vals-negatieve resultaten (waarbij een aanwezige borstkanker wordt gemist) is groter dan bij oudere vrouwen. Ook bestaat een verhoogde kans op een snellere groei van een kanker, waardoor tussen twee onderzoeken toch een borstkanker kan ontstaan. Dit kan een vals gevoel van veiligheid geven, waardoor mogelijke signalen van borstkanker worden verwaarloosd, zoals een knobbeltje in de borst, tepelvochtverlies, enzovoorts.
In Nederland wordt momenteel wel onderzocht of de beginleeftijd voor het bevolkingsonderzoek omlaag kan, omdat ook de foto’s van vrouwen tussen de 45 en 49 jaar digitaal beter te beoordelen zijn.
• De röntgenstralen van een mammografie kunnen borstkanker veroorzaken bij vrouwen vóór de menopauze. Dit gebeurt zeer zelden, maar toch vindt de overheid dit risico onaanvaardbaar, mede gelet op het feit dat jongere vrouwen minder risico lopen op borstkanker.
• Borstkanker komt minder voor op jonge leeftijd. Driekwart van de borstkankers ontwikkelt zich pas na de leeftijd van 50 jaar. De (statistische) kans op borstkanker tussen 40-49 jaar is 1 vrouw op 50, tussen 50 en 70 jaar is dit ongeveer 1 vrouw op 25.
Uit studies blijkt dat mammografische screening naar borstkanker in de leeftijdsgroep 50-69 jaar vanuit gezondheidseconomisch standpunt erg rendabel is. Afhankelijk van de studie (en het land) varieert de kost per gewonnen levensjaar tussen de 2 900 euro (VK) en 9 700 euro (Duitsland). Als men de screening zou uitbreiden naar de leeftijdsgroep 40-50 jaar, dan stijgt de kostprijs per gewonnen levensjaar tot boven de 100 000 euro per gewonnen levensjaar.
Bronnen:
https://kce.fgov.be/nl/publication/report/opsporing-van-borstkanker-tussen-40-en-49-jaar
https://kce.fgov.be/nl/publication/report/borstkankeropsporing-boodschappen-ter-ondersteuning-van-een-ge%C3%AFnformeerde-keuze