E-sigaret is ongezond en gevaarlijk voor kinderen

nieuws Er is nog te weinig onderzoek gedaan naar e-sigaretten en shisha-pennen om te stellen dat deze veilig zijn. Bovendien wordt de consument ernstig misleid in advertenties waarin de e-sigaret wordt aangeprezen. Zo bevat ook de e-sigaret kankerverwekkende stoffen en is ze verslavend. Dat schrijft het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in een nieuw rapport. De

Ook in ons land waarschuwen het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) en het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ) waarschuwen voor de gevaren van de e-sigaret, terwijl de Hoge Gezondheidsraad momenteel een advies voorbereidt.

Hoe werkt een elektronische sigaret?

Elektronische-sigaretten of e-sigaretten zijn apparaatjes op batterijen die zijn ontworpen om op vergelijkbare wijze als traditionele sigaretten te worden gebruikt.

E-sigaretten maken gebruik van een verwarmingselement om nicotine en overige bestanddelen te verdampen, waardoor het gevoel van roken en de visuele en gedragsaspecten ervan worden gesimuleerd zonder dat er tabak wordt verbrand. De gebruiker inhaleert de damp die wordt gegeneerd door aan het mondstuk te zuigen en het verwarmingselement te activeren dat de vloeistof verdampt. De damp wordt alleen gegenereerd wanneer het verwarmingselement wordt geactiveerd en niet tussen twee keer inhaleren.

Er zijn honderden verschillende merken e-sigaretten op de markt, zowel wegwerpbaar als navulbaar, met of zonder nicotine. Ook de vloeistoffen of aroma’s kunnen verschillend zijn, zoals kers, appel, druif, aardbei, banaan, mango, koffie, amandel, kokos, chocola, vanille, munt, jasmijn, pina colada, kaneel, cola enzovoorts.

Een shisha-pen (ook wel elektronische waterpijp, e-waterpijp of waterpijp-pen genoemd) is een elektronische verdamper die vergelijkbaar is met een e-sigaret. Dit product is niet te onderscheiden van e-sigaretten, aangezien ze verkrijgbaar zijn met en zonder nicotine en de gebruikswijze vrijwel hetzelfde is. De shisha-pen heeft de vorm van een balpen en is verkrijgbaar in allerlei felle kleuren. De shisha-pen heeft een 'zoete waterpijp-smaak' aangevuld met verschillende fruitsmaken.

E-sigaret is ongezond

De e-vloeistof is samengesteld uit water, nicotine en smaakstoffen in propyleenglycol of glycerine.

• Nicotine is een verslavende en giftige stof. Nicotine wordt door de placenta doorgelaten en wordt opgenomen door de foetus en kan schadelijk zijn voor longen, hart en centraal zenuwstelsel van de foetus.

Afhankelijk van het nicotinegehalte kan er nicotinevergiftiging optreden als er vloeistof in de mond komt bij te hard inhaleren, of als de vloeistof bij het vervangen van patronen in aanraking komt met de huid. Nicotinevergiftiging is ook mogelijk door een teveel aan trekjes.

• Propyleenglycol kan irritatie van de luchtwegen veroorzaken. In onderzoek met ratten is onomkeerbare schade aan de luchtwegen aangetoond.
Voor acteurs die in het theater werken met mistmachines, is de grens voor propyleenglycol vastgesteld op 40 mg/m3 , en deze grens wordt bij het roken van e sigaretten vaak overschreden.

• Glycerol kan eveneens luchtwegirritaties veroorzaken.

• Kankerverwekkende stoffen

Bij de verhitting van e-sigaretten komen diverse stoffen vrij die door het IARC (International Agency for Research on Cancer) als kankerverwekkend worden bestempeld. Het gaat o.m. om acetaldehyde, formaldehyde, acroleïne. De concentraties zijn weliswaar veel lager dan bij gewone sigaretten. De stoffen die aanwezig zijn in tabak en die kankerverwekkend zijn (benzeen, arsenicum, chroom, enz.) zijn niet in significante concentraties aanwezig in de rook van e-sigaretten.
(www.tabakstop.be/nieuws/update-over-de-elektronische-sigaret-en-de-risico-s-op-kanker)

Mogelijke bijwerkingen e-sigaretten

Bijwerkingen van e-sigaretten zijn onder meer mond- en keelirritatie, droge hoest, duizeligheid en misselijkheid. Al deze bijwerkingen zijn van voorbijgaande aard. Er zijn ook meldingen van ernstige nadelige effecten, zoals longontsteking, congestief hartfalen, verbranding door ontploffing van het product.

Gevaarlijk voor kinderen

Uitgeademde lucht van e-sigaretten kan schadelijke stoffen bevatten. In plaats van ‘tweedehands rook’ treedt er ‘passieve damp’ op. Metingen van de binnenlucht na het gebruik van een e-sigaret hebben namelijk de aanwezigheid aangetoond van o.m. formaldehyde en benzeen (beide stoffen kunnen kankerverwekkend werken bij mensen). Gebruik de e-sigaret daarom zeker niet in de buurt van kleine kinderen.

Bij inname via de mond kan een dosis nicotine van 10 mg bij een kind en dosis van 30-50 mg bij een volwassene een dodelijke afloop hebben. De (na)vullingen van de apparaten bevatten soms meer dan 20 mg nicotine. Volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is de vloeibare nicotine in een elektronische sigaret levensgevaarlijk voor kinderen. Een klein slokje van de vloeistof is al genoeg voor een acute nicotinevergiftiging. Bij de NVWA en het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum kwamen in 2013 zes meldingen binnen van incidenten met navulverpakkingen met nicotine. In het buitenland is dit jaar een dodelijke vergiftiging van een kind gemeld, aldus de NVWA. De NVWA adviseert daarom ampullen en navulverpakkingen buiten het zicht en bereik van kinderen te bewaren en na gebruik meteen weer op te bergen. Ook pleit de autoriteit voor kindveilige verpakkingen.

Niet tijdens zwangerschap

De bewering dat zwangere vrouwen met een gerust hart een e sigaret kunnen roken, wordt door het RIVM met klem tegengesproken. Ook de e-sigaret bevat nicotine en nicotine wordt door de placenta doorgelaten en wordt opgenomen door de foetus en kan schadelijk zijn voor longen, hart en centraal zenuwstelsel van de foetus.

E-sigaretten kunnen verslavend zijn

E-sigaretten die nicotine bevatten kunnen net zo goed als gewone sigaretten verslavend werken. Het is belangrijk dat de gebruiker zich dat realiseert omdat over het algemeen op de verpakking van e-sigaretten niet voor een dergelijke verslaving gewaarschuwd wordt. Bij sommige navulpatronen staat op de verpakking zelfs dat ze nicotinevrij zijn, terwijl dat niet het geval is.


E-sigaretten zijn verboden in België

• Elektronische sigaretten die nicotine bevatten en elektronische sigaretten waarvan de fabrikanten beweren dat ze een therapeutische werking hebben (bv. hulp bij rookstop), moeten in België erkend worden als geneesmiddel vooraleer ze mogen worden verhandeld. Op dit moment werd nog geen enkele elektronische sigaret in ons land als geneesmiddel erkend.

• Als de elektronische sigaret tabaksproducten bevat of als de nicotine afkomstig is van tabak kan de fabrikant proberen om de e-sigaret als tabaksproduct te laten registreren. Op dit moment werd in België 1 product op deze manier geregistreerd. Bij de verkoop en marketing van dit product gelden dezelfde regels als bij de verkoop van tabaksproducten.

• Elektronische sigaretten zonder nicotine en zonder 'therapeutische claim' mogen vrij verkocht worden. Zij moeten wel beantwoorden aan de algemene regels en normen i.v.m. productveiligheid.

• Op plaatsen waar het verboden is om tabaksproducten te roken, geldt ook een verbod op het roken van elektronische sigaretten met of zonder nicotine.

Meer info:
RIVM:
www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/2013/Vervolgonderzoek_naar_gevaren_e_sigaret
VWA:
www.vwa.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/2041661/houd-navulverpakking-e-sigaret-met-nicotine-uit-buurt-van-kinderen
OIVO:
www.oivo.be/
VIGeZ:
www.vigez.be/nieuws/shisha_pen_of_elektronische_nepsigaret_ook_in_ons_land_een_hype.html