Erfelijke aanleg bepaalt kans op verzakking

Ongeveer twee op de vijf vrouwen boven de 45 jaar heeft bij gynaecologisch onderzoek een vaginale verzakking (prolaps). Bekende risicofactoren zijn onder meer zwangerschap, bevalling en menopauze. Daarnaast is erfelijke aanleg belangrijk, zo blijkt uit onderzoek aan het Radboudumc in Nijmegen.

Een vaginale prolaps of verzakking is het uitzakken van een of meer bekkenorganen in of tot buiten de vagina. Dit kan de blaas zijn, maar ook de baarmoeder of darm. Ongeveer 40 procent van de vrouwen heeft een vorm van verzakking en de kans hierop neemt toe met de leeftijd. De belangrijkste oorzaak is schade of verzwakking van de spieren, steunweefsel en zenuwen van de bekkenbodem die deze organen ondersteunen. Een verzakking kan een grote impact hebben op het dagelijks leven. Zo kunnen vrouwen last hebben van pijn in hun buik of rug, het zien of voelen van een zwelling in of buiten de vagina, pijn bij het vrijen en problemen bij het plassen of met de ontlasting.

 

De afgelopen jaren laten steeds meer studies zien dat erfelijke aanleg een rol speelt bij een verzakking. Uit het onderzoek in Nijmegen blijkt dat het risico op verzakking aanzienlijk hoger ligt als een of meer vrouwen in de familie een verzakking heeft. Zo hebben de zussen van vrouwen met een verzakking een bijna negen maal hoger risico om zelf een verzakking te ontwikkelen. Er werden 44 genen gevonden die betrokken kunnen zijn bij het ontstaan van vaginale prolaps. 

Vrouwen met een verzakking hebben ook meer kans op een aandoening waarbij het eiwit collageen niet goed werkt. Collageen is een belangrijk onderdeel van bindweefsel: het zorgt voor stevigheid en elasticiteit van de weefsels in ons lichaam. Vrouwen met een verzakking hadden vaker een of meer andere aandoeningen hadden waarbij het collageen niet goed werkt, zoals spataders, gewrichtshypermobiliteit en verzakking van de dikke darm. Waarschijnlijk heeft een gemeenschappelijke genetische afwijking invloed op het ontstaan van deze aandoeningen. Als het collageen niet goed werkt, zijn de weefsels niet stevig genoeg en is er meer kans op een verzakking.