Gerelateerde artikels
Speculoos of speculaas: het verschil
In dit artikel
Speculoos of speculaas: het verschil
dossier
Al gaat het om een subtiel klankverschil: speculaas en speculoos zijn wel degelijk andere koekjes. Het verschil zit hem in de smaakmakers en in de herkomst: speculoos is van Belgische makelij, speculaas is zijn Nederlandse evenknie.
Lees ook: Recept: zo maak je heerlijke speculaaskoekjes
Andere ingrediënten
© Getty Images
In speculaas zitten er standaard speculaaskruiden. Deze kruidenmix bestaat uit een combinatie van kaneel, nootmuskaat, kruidnagel, anijszaad, korianderzaad en witte peper. Speculaas is een Nederlands product.
Speculoos is de Belgische tegenhanger van speculaas. De ‘-loos’ in speculoos zegt het al: de koek bevat geen speculaaskruiden. De karakteristieke smaak van speculoos verkrijg je door de toevoeging van kandijstroop of gebrande suiker. Vaak voegt men ook kaneel toe voor de smaak en geur.
Lees ook: Lauwe bessensalade met speculaas
Geschiedenis
Dat we in België de goedkopere variant van speculoos – speculaas – eten, komt doordat specerijen in Nederland een pak goedkoper waren dan bij ons. Dat was het resultaat van hun kolonies in het Verre Oosten. Specerijen kwamen daardoor in grote hoeveelheden Nederland binnen. Men begon daarop te experimenteren met het kruiden van koek. Zo zag de gekruide koek, speculaas, het levenslicht.
België kon zich niet beroepen op de specerijenhandel en specerijen waren dus een duur product. Daarom bedacht men het goedkopere koekmengsel van tarwebloem, gebrande suiker, kaneel en plantaardige oliën.
Lees ook: Wat is het verschil tussen ginger ale en ginger beer?
De taalkwestie
Als Nederlanders het over speculaas hebben, hebben ze het altijd over dezelfde harde, kruidige koek. Onder Belgen heerst er klaarblijkelijk een verschil in uitspraak.
Uit onderzoek blijkt dat een grote groep Belgen het koekje zowel speculaas als speculoos noemt: deze mensen gebruiken het als synoniemen van elkaar. Een bijna net zo grote groep ziet het als twee verschillende termen, met twee verschillende betekenissen. Speculaas is dan het koekje mét specerijen, de variant met ‘oo’ is het koekje zónder specerijen (vandaar specu-loos).
Om de verwarringe compleet te maken: sommige Belgen vinden speculaas het ‘correcte’ woord en speculoos dialect. Of ze vinden speculoos de Belgische naam voor wat Nederlanders speculaas noemen. De meningen lopen dus uiteen.
De Fransen spreken overigens enkel van ‘speculoos’ en gebruiken het woord voor beide koekjes.
Lees ook: Is er een verschil tussen amandelmeel en amandelpoeder?
Hoe ongezond is speculaas/speculoos?
Net zoals andere koekjes zijn speculaas en speculoos niet gezond. Ze bevatten behoorlijk wat suiker (tussen 31,6 en 38,1 procent). Suiker verhoogt het risico op overgewicht en chronische aandoeningen zoals diabetes type 2. Er zit ook een aanzienlijke hoeveelheid vet in speculaas en speculoos (tussen 17,4 en 19 procent). De vetten in de koekjes zijn gedeeltelijk geharde plantaardige oliën en vetten, ook gekend als transvetzuren. Deze vetzuren worden gevormd door de harding of de hydrogenatie als nevenreactie en ze zijn nog ongezonder dan verzadigde vetten. Transvetten verhogen onder meer het risico op hart- en vaatziekten. |
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
