Wonen & gezondheid (11/14): Veiligheid thuis

dossier Thuis gebeuren jaarlijks heel wat ongevallen. Onwetendheid, onoplettendheid, onverschilligheid of technische gebreken zijn oorzaken van ongevallen.

1. Garage

In de garage zijn de voornaamste gevaren de kanteldeuren, de uitlaatgassen en de benzinedampen.
Tweemaal per jaar worden alle bewegende delen van een kanteldeur best geolied. In alle trekveren zit een kabeltje (beveiliging bij het springen van de veer). Een handbediende deur moet in elke stand blijven hangen, of vanzelf langzaam openen, nooit sluiten. De contragewichten zijn afgeschermd van spelende kinderen.
De garage geeft geen rechtstreekse toegang tot woonruimten. In de garagepoort zitten ventilatieroosters nabij de vloer. De auto staat in de garage op zulke wijze dat de uitlaat tegen de poort aan zit.!

Raadgeving voor de bewoning:
• Laat de auto nooit (warm)draaien in de garage.
• Laat de contactsleutel niet op de auto zitten.
• Let bij het buiten rijden zeker op voor spelende kinderen

2. Stookplaats en kachels

• We moeten steeds zorgen voor voldoende toevoer van frisse lucht.
• Eenmaal per jaar wordt de schoorsteen gekuist door een vakman, deze kan tevens de toestellen (branders, kachels) nazien en afstellen.
• Zet geen rekjes met wasgoed vóór de verwarmingstoestellen.
• Vooral voorzichtig zijn met losse petroleumkachels: indien er werkelijk geen andere oplossing is, moeten ze opgesteld worden op een vaste plaats, waar geen gordijnen of andere brandbare stoffen de kachel kunnen raken, of kinderen de kachel kunnen omstoten. Zeker zorgen voor voldoende toevoer en afvoer van lucht {raam minstens vijf centimeter open zetten).
• Openhaarden zijn geen allesvreters

3. Bergruimten, tuinhuisje, zolder

• Laat deze plaatsen geen rommelhopen worden. .
• Gebruik steeds elektrische verlichting, geen lucifers of kaarsen. Liefst niet roken op deze plaatsen.
• Laat hier geen kleine kinderen spelen.
• Huishoud- en onderhoudsproducten, insecticiden, meststoffen en onkruidverdelgers in hun oorspronkelijke verpakking laten en achter slot bewaren, uit het bereik van kinderen. NOOIT in flessen waar normaal dranken in zitten.
• Wanneer in deze ruimten geknutseld wordt moet er, omwille van de giftigheid van sommige stoffen, voornamelijk organische oplossingen, voldoende verluchting voorzien worden.

4. Woonruimten, huiskamer, slaapkamer

• Plaats voor de openhaard steeds een vuurscherm. Doof de openhaard indien je de kamer verlaat.
• Alle stopcontacten zijn kindveilig. Alleen goedgekeurde verdeelstekkers of -dozen, geen dominostekkers. Overlaad de stopcontacten niet.
• Oppassen met giftige kamerplanten (kerstster, clivia, diffenbachia, ...)
• Geen gladde vloeren.
• Veilige plaats geven aan verwarmingstoestellen, dwz voldoende ver van gordijnen, bed, e.d..
• In bed wordt NIET gerookt.
• De deur van de slaapkamer niet op slot doen, en geen sleutel laten zitten op de deuren van kinderkamers.
• Gebruik een elektrisch dekentje slechts indien het niet anders kan en kijk dan de bedrading regelmatig na. Wantrouw ieder ander verwarmingstoestel op de slaapkamer.
• In de kinderkamers de open ramen veilig afschermen.

5. Keuken

• Huishoud- en onderhoudsproducten, insecticiden en wasmiddelen in hun eigen verpakking laten en achter slot bewaren, de sleutel buiten bereik van de kinderen.
• Alle stopcontacten zijn kindveilig.
• Messen, lucifers en plastic zakken liggen op een voor kinderen onbereikbare plaats.
• Kinderen spelen niet rond het fornuis.
• Een blusapparaat of een branddeken is geen overbodige luxe.
• Het kooktoestel staat niet in de tocht of te dicht bij een raam of deur.
• Boven het kookvuur is een dampkap voorzien. Deze moet regelmatig gereinigd worden.
• Een gasgeiser wordt voldoende hoog opgehangen. De temperatuur van het water is maximaal 60° C (beschermen leidingen tegen aankalken, voorkomen brandwonden). Elders in de keuken voldoende luchtaanvoer. Zonder aanvoer van frisse lucht hebben we immers geen ventilatie, alleen onderdruk, zodat de af te voeren gassen dikwijls uit het afvoerkanaal worden teruggezogen.
• Een degelijke verlichting is onontbeerlijk.
• Heel wat brandwonden worden veroorzaakt door stelen van pannen die over de rand van tafel of fornuis steken, losliggende tafelkleden die door kinderen van tafel worden getrokken, of weinig stabiele thermossen die omvallen door stoten tegen de tafel.

6. Badkamer, toilet

• Alle stopcontacten zijn geaard en kindveilig.
• Aardingen zijn in orde, ook het bad is geaard. Op de stroombaan staat een verliesstroomschakelaar met hoge gevoeligheid
• De stopcontacten en schakelaars staan buiten de veiligheidszone rond bad en lavabo (60 cm). Met natte handen komen we niet aan schakelaars of elektrische toestellen.
• Gebruik geen elektrische straalkacheltjes.
• Er is een degelijke verluchting voorzien met ook luchtaanvoer (verluchtingsroosters onder in de deur).
• De deuren zijn nooit op slot en er zit geen sleutel op de deur. Indien er toch een bezetsluiting is kan deze ook langs buiten geopend worden (bevrijden kind of zieke).
• De gasgeiser wordt eenmaal per jaar nagekeken door de vakman. Hij heeft alleszins een afvoer naar buiten, zo hoog mogelijk in de kamer.
• De verluchtingsopeningen worden zelfs tijdens de strengste winters NIET toegestopt.
• De vloer mag niet glad zijn, zelfs niet wanneer hij nat is.

7. Kelder

- De kelder en vooral de toegang zijn behoorlijk verlicht.
- Achter de deur is eerst een platform dan pas de trap.
- De deur draait open naar buiten en is steeds gesloten.
- In de kelder staan nooit licht ontvlambare vloeistoffen of gassen.
- De gasmeter hoort goed bereikbaar te zijn.

8. Trappen

• De trapzalen moeten voldoende verlicht zijn.
• Laat geen rommel liggen op de trappen.
• Een goede trap is minimaal 80 cm breed, en heeft treden van 25 cm diep en maximaal 18 cm hoog. Open treden, spiltrappen en draaitrappen zijn gevaarlijker dan andere.
• De leuning is doorlopend en voldoende lang. Trapspijlen staan maximum 10 cm uit elkaar.
• De vloerbekleding mag nooit los liggen of glad zijn.
• Een trap geeft bij voorkeur niet uit op een glazen deur.

9. Doe-het-zelf

Gebrek aan kennis en/of ervaring is vaak de oorzaak van diverse ongevallen. De belangrijkste persoonlijke bescherming bestaat uit een aangepaste kledij, stevige schoenen, geen sieraden, geen loshangende kledingstukken, en, zo nodig, vult een stofmasker en een veiligheidsbril het eerste element aan. Werken met veilig en juist gereedschap en een regelmatig aangevuld eerste hulpkoffertje op een goed bereikbare plaats zijn dan de elementen die de algemene persoonlijke voorzorgsmaatregelen vervolledigen.
De meeste bouw- en bekledingsmaterialen waarmee bouwers werken zijn ongevaarlijk bij juist gebruik. Daarnaast zijn er echter materialen die wél gevaarlijk zijn.

• Asbest en asbestcement (eterniet): Het inademen van fijne deeltjes is blijvend schadelijk voor de gezondheid. Het plaatsen van dit materiaal is geen werk voor de amateur en dient dus best vermeden te worden.
• Isolatiemateriaal: Bij verwerking van glaswol dient masker en veiligheidsbril te worden gedragen. Isolatieschuim kan irriterende gassen vrijgeven. Een aangepaste ventilatie is dus aangewezen.
• Kalk: Kalk heeft een bijtende werking op ogen, neus en huid. draag daarom steeds masker, bril en handschoenen. Let op, het zit soms verstopt, bijvoorbeeld in cement.
• Metaal: Giftige dampen ontstaan bij het lassen. Een goede ventilatie is dus noodzakelijk.
• Spaanplaat: Geeft formaldehyde vrij, een goede ventilatie is dus ook hier aangewezen.
• Steen: Bij het kappen en verzagen dient men op te passen voor stof en splinters.
• Hout: Opletten voor achtergebleven spijkers en splinters.
• Glas: Het dragen van lederen handschoenen beschermt de handen. Maak er een goede gewoonte van scherven en splinters onmiddellijk op te ruimen, best in een glasbak.
• Gevaarlijke stoffen: Zonder het te beseffen verwerken wij veel gevaarlijke stoffen: verf, lijm, afbijtmiddelen, soldeer, terpentijn, enz. Dergelijke stoffen kunnen gevaarlijk zijn voor de gezondheid, brandgevaarlijk en soms zelfs explosief. Neem dus steeds aangepaste voorzorgsmaatregelen, specifiek voor elk product. Algemeen kunnen we stellen: zorg voor een goede ventilatie, gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen, houd deze stoffen buiten bereik van kinderen, verzorg zelfs het minste wondje, laat alles in zijn oorspronkelijke verpakking, lees steeds nauwlettend de gebruiksaanwijzing, meng verschillende producten nooit ondoordacht.

Lees ook: Hoe gevaarlijk is asbest voor je gezondheid?

Lees ook: Gevaarlijke stoffen in het lichaam

Lees ook: Voorzichtig met cement