Hoe je spreekt, kan wijzen op cognitieve achteruitgang
nieuws
Kan je niet op de naam komen van een voorwerp of persoon? In tegenstelling tot wat je misschien denkt, is dit geen teken van cognitieve achteruitgang of dementie. De snelheid waarmee je spreekt kan daarentegen een betere indicator zijn.
Lees ook: Kan de juiste voeding dementie voorkomen?
Vroeg teken van dementie
Onderzoekers van het Baycrest Hospital en de Universiteit van Toronto hebben bestudeerd hoe spraak verandert als volwassenen cognitief achteruitgaan. Het doel was om een onderscheid te maken tussen natuurlijke cognitieve veroudering en de vroege tekenen van neurodegeneratieve ziekten zoals dementie.
Voor het onderzoek rekruteerde het team 125 gezonde vrijwilligers tussen 18 en 90 jaar oud. Aanvankelijk moesten de deelnemers vragen beantwoorden over beelden terwijl ze werden afgeleid door storende woorden die ze via een koptelefoon hoorden. De wetenschappers konden zo testen of ze in staat waren om nog steeds te herkennen en te benoemen wat ze zagen.
Tijdens de tweede test werd de groep gevraagd om een complexe afbeelding gedurende 60 seconden te beschrijven. Deze spraak werd geanalyseerd door kunstmatige intelligentie, die een aantal peilers beoordeelde: snelheid van spreken, aantal pauzes, lengte van pauzes, etc.
De derde fase van het onderzoek ten slotte, bestond uit standaard tests om cognitieve vaardigheden te beoordelen die de neiging hebben om af te nemen met de leeftijd en die verband houden met het risico op dementie. Daarbij werd vooral gefocust op de zogenaamde executieve functie: de reeks mentale vaardigheden die mensen helpen hun tijd te beheren, aandachtig te blijven en verschillende taken tegelijk te doen.
Lees ook: Welke soorten dementie zijn er?
Spreeksnelheid als indicator voor cognitieve achteruitgang
Niet verrassend toonde het onderzoek aan dat veel cognitieve vaardigheden afnemen met de leeftijd. Oudere deelnemers hadden meer moeite met het identificeren van wat er in de afbeeldingen verscheen en met het onthouden van de namen van objecten. Maar het aantal en de lengte van de pauzes die de deelnemers namen om woorden te vinden, konden niet gelinkt worden aan ernstige cognitieve achteruitgang of het risico op dementie.
Wat wél bleek, is dat de snelheid waarmee deelnemers afbeeldingen konden benoemen gelinkt is aan de algemene spreeksnelheid, en beide zijn ook gekoppeld aan executieve functies (conflicterende informatie beheren, concentratie). Met andere woorden, het pauzeren om woorden te vinden was niet indicatief voor de gezondheidstoestand van de hersenen, maar de spreeksnelheid buiten de pauzes was wel opmerkelijk trager.
Lees ook: Veel zitten verhoogt het risico op dementie bij 60-plussers
Cognitieve achteruitgang zo vroeg mogelijk detecteren
Het wetenschapsteam besluit dat het vinden van woorden niet per se wijst op cognitieve veroudering, maar als dit fenomeen gepaard gaat met een algemene vertraging van de spreeksnelheid, kan het wel wijzen op veranderingen in de gezondheid van de hersenen, en is het mogelijk dus wel een symptoom van een neurodegeneratieve ziekte.
"In toekomstige studies zou het onderzoeksteam dezelfde tests kunnen uitvoeren met een groep deelnemers over meerdere jaren, om na te gaan of spraaksnelheid echt voorspellend is voor de gezondheid van de hersenen van individuen naarmate ze ouder worden. Op hun beurt zouden deze resultaten de ontwikkeling kunnen ondersteunen van hulpmiddelen om cognitieve achteruitgang zo vroeg mogelijk te detecteren, zodat clinici interventies kunnen voorschrijven om patiënten te helpen hun hersengezondheid te behouden of zelfs te verbeteren naarmate ze ouder worden."
Lees ook: Op welke leeftijd moet je stoppen met alcohol drinken om dementie te vermijden?
Bronnen:
https://www.tandfonline.com
https://www.eurekalert.org
Laatst bijgewerkt: maart 2024
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
