Gerelateerde artikels
Mag je nog groenten eten uit je moestuin als die is overstroomd?
In dit artikel
Mag je nog groenten eten uit je moestuin als die is overstroomd?
dossier
Een overstroming voert regenwater, waterlopen en afvalwater af, inclusief septische putten. Het eten van groenten en fruit uit je moestuin kan daarom een risico vormen. Wat zijn de aanbevelingen van de gezondheidsautoriteiten als je moestuin onder water heeft gestaan? Moet je alles weggooien?
Lees ook: Houtas is een prima meststof voor je planten
Wat zijn de risico's voor je groenten als je tuin onder water staat?
Bij een overstroming kan het water dat over je perceel stroomt vervuild zijn met allerlei stoffen, zoals rioolwater, afvalwater van de landbouw, industrieel afvalwater en andere vervuilende stoffen. Wanneer het water zich terugtrekt, blijven de verontreinigende stoffen achter.
- Microbiële verontreiniging: overstromingswater kan ziekteverwekkers bevatten, waaronder bacteriën (zoals E. coli, Salmonella), virussen en parasieten uit verschillende bronnen, waaronder rioleringen, septische putten of dierlijke uitwerpselen.
- Chemische verontreinigende stoffen: overstromingen kunnen chemische stoffen zoals koolwaterstoffen, zware metalen, pesticiden en andere industriële of agrarische verontreinigende stoffen verspreiden. Deze stoffen kunnen door planten worden opgenomen of zich aan hun oppervlak hechten.
- Schimmels: Schimmels groeien in vochtige omstandigheden. Ze kunnen giftige stoffen produceren die groenten kunnen besmetten na een overstroming.
Lees ook: Wat zijn biociden en welke risico’s houden ze in voor mens en milieu?
Mag je groenten uit overstroomde moestuin eten?
Het gezondheidsrisico hangt af van de concentraties ziekteverwekkers in het overstromingswater. Omdat het moeilijk is om het besmettingsniveau te bepalen, raden gezondheidsautoriteiten aan om fruit en groenten die door het overstromingswater zijn aangetast niet meer te consumeren. Ze raden ook af om de groenten te composteren. Dit is de enige manier om gezondheidsrisico's uit te sluiten, klinkt het. Restslib kan later trouwens ook nog problemen veroorzaken. Het kan daarom een goed idee zijn om je bodem te laten controleren.
Wees vooral waakzaam als je in de buurt woont van:
- Industrieterreinen
- Boerderijen en/of velden met fecaliën en chemische verontreinigingen
- Wegen of grote verkeersaders
- Septische putten
- Stortplaatsen
- Stookolietanks: overstromingen kunnen olielekken veroorzaken. Je kunt olievervuiling opmerken als er olievlekken ontstaan op het oppervlak van plassen. Als dit gebeurt, zijn de groenten ongeschikt voor consumptie en is de tuin onbruikbaar, soms zelfs meerdere jaren.
Lees ook: Tuinieren: veilig gebruik van pesticiden
Moet je je grond laten testen na een overstroming?
Na een overstroming (of gewoon om eventuele vervuiling in de tuin op te sporen) kun je je grond, of zelfs een stuk fruit of groente, laten testen. Zo kun je de aanwezigheid van koolwaterstoffen, PFAS of zware metalen in je moestuin opsporen.
Lees ook: Hoe weet u of uw tuingrond verontreinigd is?
Moet je echt alle groenten weggooien na wateroverlast in je moestuin?
Als je toch het risico wilt nemen om groenten uit je tuin te eten na een overstroming, dan hebben we deze tips voor je:
- Gooi alle bladgroenten weg. Sla, spinazie en andere groene groenten die zijn aangetast door het overstromingswater moeten worden weggegooid. Ze zijn bijzonder gevoelig voor bacteriële en chemische besmetting en kunnen niet goed worden schoongemaakt.
- Eet geen rauwe groenten. Aardbeien, frambozen, rode bessen... gooi alle groenten en fruit weg die in direct contact zijn geweest met overstromingswater en normaal gesproken of vaak rauw worden gegeten. Tomaten die niet in contact zijn geweest met rauw water kunnen veilig worden gebruikt als ze gekookt en geschild zijn.
- Over het algemeen kunnen groenten en fruit die ten tijde van de overstroming nog niet rijp waren, veilig worden gegeten als ze klaar zijn om te worden geoogst. Hieronder vallen groenten in de bloeifase of voor de bloei (tomaten, aubergines, pompoenen, komkommers, enz.). Wortelgroenten, zoals bieten, wortelen en aardappelen, die nog in een vroeg groeistadium zijn, minstens 4 tot 8 weken voor de oogst, zouden veilig moeten zijn als ze volgroeid zijn en gewassen en gekookt worden voordat ze gegeten worden. Dit geldt alleen als de moestuin gespaard is gebleven van vervuiling door koolwaterstoffen en zware metalen. In dat geval is het de moeite waard om je grond te laten testen.
- Om gezondheidsrisico's te beperken, moeten groenten en fruit worden schoongemaakt, geschild en gekookt. Grondig wassen van groenten kan helpen om bepaalde verontreinigingen aan het oppervlak te verwijderen, maar het is misschien niet genoeg om alle microbiële en chemische risico's uit te sluiten. Het koken van groenten kan ziekteverwekkers vernietigen, maar neutraliseert chemische verontreinigingen niet.
- Gooi alle beschadigde of gebarsten groenten weg.
Bronnen:
