Wereld Aids Dag: Klopt het dat u na risicoseks snel kunt starten met hiv-medicatie?

nieuws Klopt het dat u na risicoseks snel kunt starten met hiv-medicatie?

Die mogelijkheid, PEP (Post Expositie Profylaxe), bestaat maar het hangt af van het risico dat u hebt gelopen.

1. Wat is PEP ?
PEP (Post Expositie Profylaxe) is een spoedbehandeling met hiv-medicijnen die een hiv-infectie kan voorkómen na een risicocontact.
U moet binnen de 48 uur, ten laatste binnen de 72 uur, na een risico op hiv, gedurende een maand elke dag drie verschillende hiv-remmende medicijnen gebruikt. Het is dus geen 'morning-afterpil'.
Er is geen garantie dat de kuur werkt, maar hoe sneller u met PEP begint, hoe groter de kans dat de kuur aanslaat. Na de kuur zal u een hiv-test moeten doen, om na te gaan of u al dan niet besmet bent.

2. Hoe werkt PEP?
PEP maakt het moeilijk voor het virus om uw CD4-cellen binnen te dringen, waardoor het afsterft. Hoe sneller u start met PEP, hoe kleiner de kans op een hiv-infectie.
Ongeveer 72 uur na een eventuele besmetting heeft het hiv-virus zich in uw lichaam genesteld en heeft PEP geen zin meer.

3. Wanneer kan u PEP nemen?
PEP is aangewezen na een risico op hiv. Bijvoorbeeld na:
• onbeschermde seks (seks zonder condoom, condoom gescheurd) met iemand die zijn/haar hiv-status niet kent;
• onbeschermde seks met iemand die (misschien) hiv-positief is;
• gedeeld gebruik van injectienaalden;
• een prik- of snijaccident.
De arts die PEP voorschrijft zal altijd nagaan hoe groot het risico op hiv is.

• De arts houdt rekening met de partner met wie u seks had: is die homo of hetero, komt die uit een land waar veel hiv voorkomt, heeft die een drugsverleden (of heden), heeft uw partner hiv en neemt hij of zij hiv-remmers? Het is sterk aangeraden de arts samen met de partner te raadplegen om het risico zo goed mogelijk in te schatten en snel HIV te kunnen opsporen bij uzelf en uw partner.

• Ook de soort seks is belangrijk: had u orale, anale, vaginale seks?

• Zijn er andere seksueel overdraagbare aandoeningen aanwezig? De kans op hiv-overdracht is groter als u een andere soa hebt.
• Ook wordt onderzocht of u zelf (al eerder) met hiv bent besmet. Als dat zo is, heeft de PEP-kuur geen zin.
• De preventieve behandeling wordt enkel voorgeschreven indien het gaat om één geïsoleerde episode van risicoseks, maar niet in geval van verschillende onveilige seksuele contacten over meerdere dagen of weken.

4. Waarom zo snel mogelijk met PEP starten?
Hoe sneller u start met PEP, hoe kleiner de kans op een hiv-infectie. Wacht dus niet tot de volgende ochtend als je 's avonds of 's nachts risico op hiv hebt gelopen
Start het liefst binnen 2 uur en uiterlijk binnen 72 uur na risicovolle seks met PEP. Ongeveer 72 uur na een eventuele besmetting heeft het hiv-virus zich in uw lichaam genesteld en heeft PEP geen zin meer.

5. Waar kunt u terecht voor een PEP-kuur ?
PEP kan voorgeschreven worden door een arts verbonden aan een aidsreferentiecentrum of de spoeddienst van een universitair ziekenhuis.
In België zijn er momenteel 11 erkende aidsreferentiecentra (ARC’s). Hier vindt u een lijst met de ziekenhuizen waar u terecht kan voor een PEP-kuur.
http://www.levenmethiv.be/hulp/aidsreferentiecentrum
Bent u in het buitenland, ga dan naar een groot stedelijk ziekenhuis en neem indien nodig contact op met een ARC in België.

6. Hoeveel kost een PEP-kuur?
Een PEP-kuur kost ongeveer 850 euro, maar wordt terugbetaald door de ziekteverzekering. U betaalt alleen het remgeld van het doktersbezoek en de labokosten.

7. Hoe lang duurt een PEP-kuur?
De PEP-kuur duurt vier weken. In die vier weken moet u elke dag op hetzelfde tijdstip de voorgeschreven dosis medicijnen innemen.
De behandeling vroeger stoppen of medicatie overslaan, maakt dat PEP minder goed of niet werkt.

8. Heeft een PEP-kuur nevenwerkingen?
Een PEP-behandeling kan zware bijwerkingen hebben. Daarom zal een arts niet zomaar PEP voorschrijven na een onveilig seksueel contact. Eerst moet een zorgvuldige risico-inschatting worden gemaakt.
Bovendien zal de arts u tijdens de PEP-kuur regelmatig controleren op eventuele bijwerkingen, zoals irritatie van uw lever of uw nieren.
De meest voorkomende nevenwerkingen zijn hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid en diarree. Deze zijn van tijdelijke aard maar kunnen er wel voor zorgen dat het moeilijk is de behandeling vol te houden.

9. Waarom toch nog een hiv-test?
Na 6 weken en na 3 maanden zal u in ieder geval getest worden om na te gaan of u ondanks de behandeling al dan niet een hiv-infectie hebt opgelopen.
Blijkt na drie maanden dat u toch besmet bent met hiv, dan volgt een behandeling met hiv-medicijnen. Zo voorkomt u zo lang mogelijk dat u de ziekteverschijnselen van aids krijgt.

10. Waarom ook testen op andere SOA?
Na een risicocontact is het belangrijk om ook onderzoek te laten doen naar andere seksueel of met bloed overdraagbare aandoeningen, zoals hepatitis B en C.

11. Wat moet u doen als het risicocontact langer dan 72 uur geleden is?
Indien het langer dan 72 uur geleden is, heeft een PEP-behandeling geen zin meer. Neem dan contact op met uw huisarts of een Aidsreferentiecentrum. Daar kan men na twee à drie weken een eerste hiv-test uitvoeren, zodat u zeker weet of u wel of niet geïnfecteerd bent.
Vrij intussen altijd met een condoom. Zo voorkomt u dat u uw partner(s) besmet.