Zijn brood, pasta en aardappelen dikmakers?

Het is een wijdverspreide stelling dat pasta (spaghetti en dergelijke) en aardappelen een dikmaker zijn. Hetzelfde geldt voor brood. Maar klopt dat eigenlijk wel? En wat zegt de Hoge Gezondheidsraad?

Aardappelen, pasta en brood zijn een basisonderdeel van een gezonde en evenwichtige voeding, want het zijn belangrijke bronnen van samengestelde of complexe koolhydraten (vooral zetmeel) die onze voornaamste energieleveranciers zijn. Bovendien bevatten aardappelen en volkoren brood, en in mindere mate (volkoren) deegwaren en (bruine) rijst, ook voedingsvezels, vitamines en mineralen. Eigenlijk bevatten ze dus net veel voedingsstoffen en maar weinig calorieën in verhouding tot hun volume en gewicht.

Wel, niet de pasta of de aardappelen of het brood op zich maken dik, maar de manier waarop we ze consumeren. 200 g gekookte aardappelen bevatten bijvoorbeeld slechts 152 kcal en 0 g vet, een zakje frieten van 200 g bevat daarentegen 686 kcal en 42 g vet. Ook de toespijs die we erop smeren of de sauzen die we erbij serveren, spelen een grote rol. Een schep mayonaise van 20 g bevat bijvoorbeeld 150 kcal en 18 g vet. 

De Hoge Gezondheidsraad raadt aan dat de helft van de dagelijkse energie-inname bestaat uit koolhydraten, en dan vooral uit voedingsmiddelen die rijk zijn aan voedingsvezels en micronutriënten zoals volle graangewassen (bruin brood), aardappelen, peulvruchten, groenten en fruit.

Mensen die veel sport doen of zware fysieke arbeid verrichten, moeten meer koolhydraten eten omdat ze als glycogeen in de spieren en de lever worden opgeslagen en onmiddellijk beschikbare energie leveren. Mensen met een glutenallergie moeten wel glutenvrije deegwaren gebruiken. 

Omdat ze gluten bevatten, mogen deegwaren ook maar pas vanaf 6 maanden aan baby’s worden gegeven ter vervanging van aardappelen. Deegwaren op basis van rijst of aardappelen (zonder gluten) kunnen wel vóór de leeftijd van 6 maanden. Kies voor jonge kinderen liefst witte rijst en witte deegwaren. Volle rijst en volkorendeegwaren bevatten meer voedingsvezels en vitamine B, maar zijn voor je baby moeilijk te verteren. Wacht hiermee tot hij 18 maanden is. Deegwaren en rijst bevatten, in tegenstelling tot aardappelen, geen vitamine C. Geef er dus altijd voldoende groenten bij.