Inname van geneesmiddelen tijdens de Ramadan

nieuws Op 24 september 2006 is de jaarlijkse Ramadan gestart. Tijdens deze periode van één maand moeten gelovige moslims vasten van zonsopgang tot zonsondergang. Kinderen tot de puberteit, en personen voor wiens gezondheid vasten schadelijk zou kunnen zijn (bv. zwangere vrouwen, tijdelijk zieken, chronisch zieken zoals diabetici), zijn vrijgesteld van vasten.
In de Folia Farmaceutica verscheen een aanbeveling voor mensen die geneesmiddelen moeten nemen en toch willen vasten.

• Mensen die meermaals per dag een (oraal) geneesmiddel moeten nemen, moeten beseffen dat het overslaan van een dosis of het veranderen van het tijdstip van inname kan leiden tot vermindering in het effect of het optreden van ongewenste effecten. Problemen zijn beschreven met bv. anti-epileptica en bronchodilatoren. Soms kan men overschakelen op minder frequente toediening, bv. met gebruik van een preparaat met vertraagde vrijstelling. Ook moet er aandacht zijn voor de mogelijkheid dat de concentraties in het organisme, en dus het therapeutisch effect, veranderen doordat de relatie van inname ten opzichte van de maaltijden wordt veranderd; dit is bv. belangrijk voor bisfosfonaten die nuchter moeten worden ingenomen.

• Zeker aan patiënten met type 1-diabetes, patiënten met (dreigende) diabetescomplicaties, instabiele of slecht gecontroleerde diabetes en zwangere vrouwen met diabetes, moet worden afgeraden om te vasten. Wanneer diabetici toch willen vasten, is het belangrijk dat de bloedsuiker regelmatig wordt gecontroleerd, en dat het dosisschema van de antidiabetische middelen wordt herbekeken. Metformine en de glitazonen kunnen vaak als voorheen verdergezet worden; voor metformine kan bij sommigen de weggevallen middagdosis gecompenseerd worden door een ietwat hogere avonddosis; voor de glitazonen kan de dagdosis bv. in één gift ’s avonds worden genomen. Sulfamiden en gliniden veroorzaken frequenter hypoglykemie, en de dosis dient meestal te worden verlaagd; anderzijds kan het, in functie van de omvang van de maaltijd (vaak wordt na zonsondergang een zeer copieuze maaltijd genomen), soms noodzakelijk zijn de avonddosis te verhogen. Patiënten behandeld met insuline dienen overdag de "voor-de-maaltijd"-insulines weg te laten of te verminderen, met aanpassing van hun traagwerkende insulines ter compensatie.