Is aluminium in deodorants gevaarlijk?

nieuws De Hoge Gezondheidsraad, het belangrijkste adviesorgaan van de Federale overheid inzake gezondheidsproblemen, heeft zich gebogen over de giftigheid van aluminium en de risico’s van aluminium in onder meer antitranspiranten en deodorants. Volgens de Hoge Gezondheidsraad is aluminium weinig giftig, maar toch raadt het aan om voorzichtig om te springen met deodorants en andere cosmetica die aluminium bevatten.

Hoe giftig is aluminium?
Bij de mens is aluminium weinig giftig. Er is geen enkel overlijden vastgesteld dat aan hoge hoeveelheden ingenomen aluminium wordt toegeschreven. Er zijn ook geen meldingen van overlijdens of schadelijke effecten na een acute of korte blootstelling aan aluminium via inademing.

• Laboratoriumtesten bij knaagdieren hebben aangetoond dat aluminium het zenuwstelsel en de nieren kan beschadigen. Ook bij de mens werden neurotoxische effecten (verminderde cognitieve vaardigheden) beschreven bij inname van grote hoeveelheden aluminium, nl. bij patiënten die een nierdialyse kregen met water dat hoge aluminiumconcentraties bevatte of bij werknemers die aluminiumstof hadden ingeademd.
• Er bestaat mogelijk een (indirect) verband tussen aluminium en het optreden van neurologische stoornissen, zoals de ziekte van Alzheimer of Parkinson. Maar tot nu toe werd nooit een direct oorzakelijk verband bewezen.
• Er zijn tot nu geen bewijzen van een oorzakelijk verband tussen kanker en een orale blootstelling aan aluminium.
• Uit dierstudies blijkt dat hoge dosissen aluminium in de voeding wel negatieve effecten op de vruchtbaarheid kan hebben (lagere spermakwalititeit).
• Oplosbare aluminiumverbindingen zijn in hoge dosis bij dieren ook giftig voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel (o.m. gespleten gehemelte).

De veiligheidsdrempel van aluminium werd vastgelegd op 0,3 microgram aluminium per kg lichaamsgewicht per dag. Dit vertegenwoordigt de dagelijkse maximale dosis van aluminium waaraan een persoon gedurende zijn hele leven mag worden blootgesteld zonder dat er vergiftigingsverschijnselen optreden.

Aluminium in cosmetica
Aluminiumchloorhydraat is een van de meest gebruikte stoffen in deodorants en antitranspiranten. Deodorants voorkomen lichaamsgeuren die voortgebracht worden door bacteriën die het zweet afbreken. Antitranspiranten verminderen de hoeveelheid zweet door onoplosbare proppen te vormen in de zweetkanalen.
• Tot nu toe zijn geen schadelijke effecten van aluminiumverbindingen in deodorants en antitranspiranten op de huid vastgesteld.
• Sommige mensen zijn echter ongewoon gevoelig voor een lokale toepassing van aluminiumverbindingen. Huidiirritatie kan optreden bij het gebruik van sterk geconcentreerde aluminiumzouten.
• Op dit ogenblik laat geen enkel element toe om de blootstelling aan aluminium via de huid als een kankerverwekkend risico (bijvoorbeeld borstkanker) te beschouwen.

Praktische aanbevelingen voor deodorants
Volgens de Hoge Gezondheidsraad is het vandaag onmogelijk met zekerheid te zeggen of aluminium in deodorants en andere cosmetica al dan niet gevaarlijk is. De eventuele gevaren zijn hoe dan ook erg beperkt.

Bij gebrek aan valabele gegevens over de giftigheid van aluminium in deodorants, beveelt de Hoge Gezondheidsraad aan:
• geen deodorants en antitranspiranten op een beschadigde huid of vlak na het ontharen te gebruiken;
• geen of weinig antitranspiranten tijdens de zwangerschap te gebruiken;
• het gebruik van antitranspiranten met een hoog gehalte aluminiumzouten te beperken en deze niet in warenhuizen, maar in de apotheek te verkopen;
• een duidelijke etikettering op de producten aan te brengen, waarop de concentratie aan aluminiumzout vermeld wordt, inclusief op natuurlijke producten die veel aluminium kunnen bevatten zoals aluinsteen.

Andere bronnen van aluminium
Andere blootstellingsbronnen van aluminium zijn:
• de voeding: aluminium wordt bijvoorbeeld gebruikt als bewaar- en kleurstofmiddel, stabilisator, gistpoeder en vlokmiddel. Het komt ook van nature voor in sommige voedingsmiddelen zoals, vlees, vis, groenten, fruit en eieren.
Ontbijtgranen en graanproducten, snoep en dranken lijken de grootste bronnen (> 10%) te zijn voor de inname van aluminium via de voeding;
• metaalhoudende materialen die met de voeding in contact komen (aluminiumfolie of schaaltjes, keukengerei);
• bepaalde types maagzuurremmers en gebufferde aspirine;
• vaccins;
• cosmetica (tandpasta's voor het bleken van tanden, lippenstift, lipgloss).
U kunt het volledige advies downloaden op de website van de Hoge Gezondheidsraad