Mediagebruik is nefast voor nachtrust volwassenen

nieuws Ons mediagebruik is nefast voor onze nachtrust. Dat geldt niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen. Dat blijkt uit een doctoraatsonderzoek aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de KU Leuven.

Uit een enquête bij 844 volwassen Vlamingen tussen 18 en 94 jaar blijkt dat de helft een smartphone heeft en dat 60 procent van die smartphone-eigenaars het toestel mee naar de slaapkamer neemt. Wie zijn smartphone nog gebruikt nadat de lichten uit zijn, meldt meer slaapproblemen. Het felle blauwe licht van de schermpjes kan de productie van het slaaphormoon melatonine namelijk onderdrukken, zo is door meerdere onderzoeken aangetoond.
Hoe meer mediagebruik, hoe vermoeider mensen zijn en hoe slechter ze geslapen hebben. De slaapduur verminderde niet, wat suggereert dat de mensen die later gaan slapen ook later opstaan. Er is verder onderzoek nodig om uit te vissen hoe dat op langere termijn werkt, zo benadrukt de studie.

Gamen
Vaak hebben we ook een verkeerd beeld over mediagebruik bij jongeren en volwassenen. Gamen is daar een goed voorbeeld van. Dat lijkt een typische bezigheid voor adolescenten, maar oudere gamers spelen langer en vaker dan jongeren. De gemiddelde gamer is een volwassene. Ruim 34 procent van de volwassenen uit het onderzoek beschouwt zichzelf als gamer. Gemiddeld spelen ze 67 minuten per dag. En hoe langer ze gamen, hoe meer slaapproblemen ze rapporteren. In die groep ligt het gebruik van slaapmiddelen ook hoger.

Bingewatchen of comakijken
Met digitale tv of Netflix kan je kijken wanneer je wil. Dan kom je in de verleiding om te gaan comakijken: verschillende afleveringen van je favoriete reeks achter elkaar bekijken. Bovendien is het mediagebruik ook niet meer aan een vaste plaats gebonden. Je hoeft niet meer achter de pc te zitten om te surfen: dat kan eender waar in huis op de tablet of smartphone. Dat betekent dat je alles zelf meer moet afbakenen.
Daarvoor heb je zelfcontrole en wilskracht nodig. Hoe goed dat lukt, hangt af van je persoonlijkheid, maar los daarvan hebben we sowieso maar een beperkt reservoir aan zelfcontrole om de dag door te komen. Elke beslissing die wilskracht vergt om aan een verleiding te weerstaan, put uit dat dagelijkse emmertje. Op het einde van de dag weten we wel dat we beter gaan slapen, maar we willen toch nog even ontspannen door wat tv te kijken of te facebooken. Dan ontbreekt het ons aan wilskracht om daaraan te weerstaan, want ons emmertje is leeg.

Mediadieet
Onszelf een streng mediadieet opleggen lijkt onderzoekster Liese Exelmans moeilijk haalbaar in onze huidige maatschappij. “Maar je kan wel bepaalde gewoontes kweken: je smartphone niet mee naar de slaapkamer nemen, of ten minste het scherm dimmen. Of het toestel op vliegtuigstand zetten, zodat je niet wakker wordt van bliepjes. Je kan ook een tijdslijn maken van je avondritueel en inplannen wanneer je naar bed wil gaan, wanneer je je tanden poetst, en hoe je je nog wil ontspannen voor bedtijd. Als je vaak niet in de gaten hebt hoelang je al voor de tv zat, kan je een timer gebruiken om dat in te perken. Maar zoals dat gaat met het doorbreken van slechte gewoontes, is de kans op volhouden het grootst als je klein begint, en geen drastische aanpassingen doorvoert.”